piątek,
Włodzimierz Tetmajer
31 grudnia 1861 roku w Harklowej nad Dunajcem urodził się Włodzimierz Tetmajer – malarz i grafik, jeden z czołowych przedstawicieli Młodej Polski, działacz niepodległościowy.
Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, a także w Wiedniu, Monachium i Académie Colarossi w Paryżu. Był uczniem Jana Matejki. W 1890 roku ożenił się z córką chłopa z Bronowic Anną Mikołajczykówną. Państwo młodzi zamieszkali w drewnianym, krytym strzechą domu. Często odwiedzali ich inni artyści, m.in. poeta Lucjan Rydel. Żoną Rydla została siostra Anny Tetmajerowej, a do ich uroczystości weselnych nawiązuje dramat „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego. Pierwowzorem postaci „Gospodarza” z tego utworu był Włodzimierz Tetmajer.
Tetmajer był członkiem Ligi Narodowej – tajnej trójzaborowej organizacji politycznej. W 1911 roku został posłem do parlamentu austriackiego jako przedstawiciel Polskiego Stronnictwa Ludowego. Został współzałożycielem PSL „Piast” – odłamu opowiadającego się za ustrojem demokracji parlamentarnej oraz głoszącego konieczność reformy rolnej za odszkodowaniem. Zaangażował się w działalność Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Organizował ćwiczenia dla jego członków w Bronowicach. W 1912 roku przewodniczył pierwszym obradom Tymczasowej Komisji Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, a następnie był aktywnym działaczem tego porozumienia.
W sierpniu 1914 roku został członkiem Komitetu Obywatelskiego Polskiego Skarbu Wojskowego. W październiku 1918 roku wszedł w skład Polskiej Komisji Likwidacyjnej w Krakowie. Pełnił tam obowiązki naczelnika wydziału wojskowego. Na początku 1919 roku wraz z Mikołajem Reyem pośredniczył w negocjacjach między grupą Romana Dmowskiego a delegatami Józefa Piłsudskiego na konferencji pokojowej w Paryżu.
W trakcie wojny polsko-bolszewickiej kierował sekcją propagandy w Komitecie Obrony Państwa na terenie Małopolski Zachodniej. W uznaniu zasług otrzymał wysokie odznaczenia państwowe: Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1921) oraz Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1921). Włodzimierz Tetmajer zmarł 26 grudnia 1923 roku w Krakowie.
Oprócz działalności niepodległościowej zapisał się w historii także jako artysta. Malował głównie wiejskie sceny rodzajowe. Tworzył także polichromie kościelne, m.in. w katedrze na Wawelu. Działał w Towarzystwie Artystów Polskich „Sztuka”, był założycielem Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana. W 1892 roku otrzymał złoty medal dla wybitnych studentów oraz roczne stypendium we Włoszech od grona profesorskiego Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie.
Otrzymywał medale na wystawach międzynarodowych, m.in. na Wystawie światowej w Chicago, Wystawie światowej w Paryżu. Był inicjatorem zorganizowania wielu wystaw. W 1911 roku za całokształt działalności artystycznej otrzymał nagrodę Akademii Umiejętności. Jako znawca tematyki wiejskiej pracował przy malowaniu postaci chłopów i scen rodzajowych podczas powstawania „Panoramy Racławickiej” pod kierunkiem Jana Styki i Wojciecha Kossaka. Projektował scenografie do przedstawień teatralnych i tworzył ilustracje do książek.
Próbował swych sił jako twórca literacki. Tworzył prozę, poezję, utwory publicystyczne. Jego dramat pod tytułem „Piast” został wystawiony na scenie Teatru Miejskiego w Krakowie. Opracował „Gody i Godnie Święta, czyli okres Świąt Bożego Narodzenia w Krakowskiem” oraz „Słownik bronowicki. Zbiór wyrazów i wyrażeń używanych w Bronowicach pod Krakowem”.
