Przejdź do treści

Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Mrągowie

Biblioteka Załuskich

niedziela,

Biblioteka Załuskich

2 stycznia 1732 roku założono Bibliotekę Załuskich w Warszawie. Jej fundatorami byli bracia Załuscy: biskup krakowski Józef Andrzej i biskup kijowski Andrzej Stanisław Załuscy. Zalążkiem zbiorów stały się prywatne biblioteki Andrzeja Olszowskiego, Andrzeja Chryzostoma Załuskiego, Józefa Andrzeja Załuskiego, Andrzeja Stanisława Załuskiego oraz Marcina Załuskiego. Kolekcje te obejmowały księgozbiory, rzeźby, płótna, ryciny, numizmaty, zbiory kartograficzne i matematyczne. W skład kolekcji weszły m.in. zbiory rodzinne Sobieskich i Żółkiewskich, spuścizna po królach Zygmuncie Auguście i Stefanie Batorym, korespondencje Jagiellonów i Wazów.

Biblioteka Załuskich została otwarta dla publiczności dopiero 8 sierpnia 1747 roku. Kolekcję przechowywano w 29 salach, w specjalnie zakupionym i przebudowanym w tym celu pałacu Daniłowiczowskim. Początkowo zbiory udostępniano przez wypożyczenie, jednak ze względu na ich wartość ostatecznie można było z nich korzystać jedynie na miejscu. Biblioteka pełniła funkcję ośrodka życia naukowego i literackiego w Polsce, rozwijano szerokie kontakty z uczonymi w kraju i za granicą. Była to jedna z największych bibliotek świata drugiej połowy osiemnastego wieku, jedna z pierwszych w Europie realizująca zadania biblioteki narodowej poprzez gromadzenie, katalogowanie i udostępnianie zasobów narodowego piśmiennictwa.

Po śmierci braci Załuskich Biblioteka została przejęta przez państwo i przemianowana na Bibliotekę Rzeczypospolitej Załuskich. Nadano jej prawo obowiązkowego otrzymywania egzemplarza każdej książki wydrukowanej w państwie polskim. Zbiory były ogromne i liczyły prawie 400 tysięcy tomów, ponad 20 tysięcy manuskryptów i prawie 40 tysięcy rycin. Po upadku insurekcji kościuszkowskiej zostały one zrabowane przez Rosjan, na rozkaz carycy Katarzyny II wywieziono je do Petersburga, gdzie stały się zrębem Cesarskiej Biblioteki Publicznej. Podczas transportu zaginęła prawie połowa zbiorów. Po wojnie polsko-bolszewickiej na mocy traktatu ryskiego zbiory dawnej Biblioteki Załuskich zostały częściowo zwrócone Polakom. Włączono je do zasobów Biblioteki Narodowej. W 1944 roku wiele z odzyskanych ksiąg zostało spalonych przez wojska niemieckie.

Obecnie ocalałe rękopisy Biblioteki Załuskich można odnaleźć w zasobach Biblioteki Narodowej w Warszawie, Rosyjskiej Biblioteki Narodowej w Sankt Petersburgu, Archiwum Głównym Akt Dawnych, Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie, Bibliotece XX Czartoryskich w Krakowie, Bibliotece Jagiellońskiej, Bibliotece Kórnickiej PAN, Archiwum Państwowym w Łodzi, Rosyjskiej Bibliotece Państwowej w Moskwie. Niedawno Biblioteka Narodowa we współpracy z Rosyjską Biblioteką Narodową w Sankt Petersburg wydała „Katalog zachowanych rękopisów Biblioteki Załuskich”, który zawiera opisy ponad dwóch tysięcy rękopisów.

Artykuł: Teoria emocji kolorów

Teoria emocji kolorów

Artykuł: DRAM Speculative Leadoff

DRAM Speculative Leadoff

Artykuł: Burst Mode DMA

Burst Mode DMA

Artykuł: Tryby DMA

Tryby DMA

Artykuł: DMA w kontekście historycznym

DMA w kontekście historycznym

Nasze technikum

Technik informatyk

Szkoły dla dorosłych

Nasza szkoła

Pełna oferta edukacyjna

Oferta szkoły