czwartek,
Operacja lotnicza „File”
W nocy z 20 na 21 lutego 1943 roku do okupowanej Polski przybyli kolejni cichociemni. Byli to porucznik Walery Krokay „Siwy”, porucznik Ryszard Nuszkiewicz „Powolny”, podporucznik Witold Pic „Cholewa” oraz porucznik Ludwik Witkowski „Kosa”. Skoczków na miejsce zrzutu dostarczył samolot Halifax DT-726 „H” z 138 Dywizjonu RAF, który 20 lutego wystartował z lotniska Tempsford położonego 75 kilometrów na północ od centrum Londynu. Załogą dowodził porucznik nawigator Karol Gębik. Operacja lotnicza „File” przebiegła sprawnie i zgodnie z planem. Skoczków odebrała placówka „Słoń”, w okolicach miejscowości Borszowice kilkanaście kilometrów od Pińczowa.
Walery Krokay (1914–1982)
Był zawodowym żołnierzem. Podczas kampanii wrześniowej walczył w szeregach 20. Pułku Piechoty 6. Dywizji Piechoty. W grudniu 1939 przekroczył granicę polsko-węgierską. Brał udział w walkach we Francji. Po przerzucie do Polski otrzymał przydział do Kedywu Okręgu Wołyń Armii Krajowej na stanowisko oficera dywersji na miasto Kowel. We wrześniu 1943 roku trafił do oddziału partyzanckiego. 20 kwietnia dowodzony przez niego batalion stracił kontakt z dywizją i został okrążony przez Niemców. Krokay rozwiązał oddział i przedostał się do Warszawy. W związku z tym stanął przed Wojskowym Sądem Specjalnym, jednak został uniewinniony. Od czerwca 1944 walczył w oddziale partyzanckim Okręgu Kraków AK. Wojnę zakończył w stopniu kapitana. W 1946 roku wyjechał do Wielkiej Brytanii. W 1960 powrócił do Polski.
Ryszard Nuszkiewicz (1919–1983)
Pochodził z Wielkopolski. W wojnie obronnej 1939 roku walczył jako podporucznik 6 Pułku Strzelców Podhalańskich. Po klęsce wrześniowej przedostał się do Francji, gdzie służył w 3. Pułku Grenadierów Śląskich. Po upadku Francji został aresztowany na terenie Hiszpanii. Udana ucieczka zakończyła się powrotem do Francji i osadzeniem w obozie jenieckim. Kolejna ucieczka i wędrówka przez Hiszpanię, Portugalię, Gibraltar miała szczęśliwy finał w Wielkiej Brytanii.
Po przybyciu do okupowanej Polski otrzymał przydział do Kedywu Okręgu Kraków Armii Krajowej. Wyszkolił na żołnierzy podziemia grupę trzydziestu harcerzy z Szarych Szeregów. Prowadził z nimi liczne akcje bojowe, sabotażowe i dywersyjne. Brał udział w przygotowaniach do zamachu na wyższego dowódcę SS i Policji w Generalnym Gubernatorstwie Wilhelma Koppego. Był jednym z głównych organizatorów i wykonawców nieudanego zamachu na Hansa Franka. Po powstaniu Samodzielnego Batalionu Partyzanckiego „Skała”, „Powolny” objął dowództwo jednej z jego kompanii. Przeszedł szlak bojowy formacji. 11 września 1944 roku w bitwie pod Złotym Potokiem przejął dowodzenie batalionem i wyprowadził oddział z okrążenia. Po wkroczeniu wojsk sowieckich wrócił do domu. Był nękany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, krótko przebywał w więzieniu na Montelupich w Krakowie.
Witold Pic (1918–1944)
W walkach obronnych Polski w 1939 roku służył w 5 Lwowskim Pułku Artylerii Lekkiej 5 Dywizji Piechoty. Od 14 do 20 września walczył w obronie Lwowa. 21 września przekroczył granicę polsko-węgierską. Po dotarciu do Francji szkolił żołnierzy w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Camp de Coëtquidan. Od lipca 1940 roku przebywał w Wielkiej Brytanii. Zgłosił się do służby w kraju. Po wylądowaniu w Polsce dostał przydział do Kedywu Obszaru Zachodniego Armii Krajowej. Był tam członkiem zespołu majora Jana Mielczarskiego „Sana”. Brał udział w wielu akcjach bojowych.
22 marca 1944 roku pododdział, którym dowodził, otrzymał zadanie ewakuacji broni z majątku Pułapina. We wsi Kaski polscy żołnierze natknęli się na oddział hitlerowców. Wywiązała się walka. Podporucznik Pic został raniony w walce. Podczas odwrotu był ponownie kilkakrotnie ranny. Aby nie wpaść w ręce wroga, zastrzelił się. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
Ludwik Witkowski (1914–2004)
We wrześniu 1939 roku służył jako oficer zwiadowczy 24. Dywizjonu Artylerii Ciężkiej. Jeszcze w 1939 dotarł do Francji. Po klęsce Francji został żołnierzem 1 Dywizjonu Artylerii Ciężkiej 1 Pułku Artylerii Ciężkiej w Dundee. Po przerzucie do kraju został przydzielony do Kedywu Okręgu Śląsk Armii Krajowej, jednak dość szybko skierowano go do Warszawy. Od 1 sierpnia 1943 był dowódcą samodzielnego oddziału Kedywu. Brał z nim udział w kilkudziesięciu brawurowych akcjach. We wrześniu 1943 jego żołnierze opanowali stację kolejową Skruda i zdobyli duże ilości broni z zatrzymanego pociągu transportowego. 22 października zaatakowali niemiecki samochód policyjny przeprowadzający łapanki uliczne.
W powstaniu warszawskim 1 sierpnia ze swoim oddziałem zdobył Hotel Victoria przy ulicy Jasnej. W tym budynku rozlokował się sztab Okręgu z Antonim Chruścielem „Monterem” na czele. Brał udział w atakach na budynek PAST, Komendę Policji, kościół świętego Krzyża w Warszawie i Hale Mirowskie. Podczas powstania otrzymał awans na stopień kapitana. Po kapitulacji trafił do obozu jenieckiego. Po zakończeniu wojny kilka lat przebywał w Anglii, jednak ostatecznie zdecydował się na powrót do kraju. Był inwigilowany przez Urząd Bezpieczeństwa.
