wtorek,
Tadeusz Pelak
Dziś mija rocznica urodzin żołnierza Armii Krajowej, członka Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” skazanego na śmierć przez komunistów.
Tadeusz Pelak urodził się w wielodzietnej chłopskiej rodzinie 1 października 1922 roku w Wilkołazie niedaleko Kraśnika. Ukończył siedem klas szkoły powszechnej. Od 1941 roku był członkiem Związku Walki Zbrojnej. Później został żołnierzem oddziału dyspozycyjnego Kedywu Okręgu Lubelskiego Armii Krajowej. Jesienią 1943 roku znalazł się w oddziale partyzanckim Hieronima Dekutowskiego „Zapory”. Brał udział w wielu akcjach zbrojnych.
Po wkroczeniu wojsk sowieckich próbował wrócić do normalnego życia. Otrzymał wezwanie do wojska, jednak zgodnie z rozkazem AK nie stawił się odbywania służby. Krótko ukrywał się w rodzinnym domu, a następnie wrócił do odtworzonego oddziału „Zapory”. Brał udział we wszystkich większych akcjach zgrupowania. W 1947 roku ujawnił się w czasie tzw. amnestii dla podziemia niepodległościowego, jednak nadal utrzymywał kontakty z „Zaporą”. Jesienią 1947 roku razem z grupą żołnierzy majora Hieronima Dekutowskiego „Zapory” podjął próbę ucieczki na Zachód. Na skutek zdrady wszyscy uczestnicy wyjazdu zostali zatrzymani przez UB w okolicach Nysy.
Został umieszczony w więzieniu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na warszawskim Mokotowie. Brutalne śledztwo trwało prawie rok. Jesienią 1948 roku komunistyczny Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go na karę śmierci. Wyrok wykonano 7 marca 1949 roku w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Wyrokami Sądu Wojskowego w Warszawie wydanymi w latach dziewięćdziesiątych Pelak został zrehabilitowany. Przez wiele lat nie było znane miejsce jego pochówku. Szczątki Tadeusza Pelaka odnaleziono latem 2012 roku na terenie Kwatery na Łączce, na warszawskich Powązkach.
