piątek,
Stanisława Paleolog
Stanisława Filipina Paleolog urodziła się 4 maja 1892 roku w Rumnie, kilkadziesiąt kilometrów na południe od Lwowa. Ukończyła prowadzoną przez siostry sakramentki pensję dla dziewcząt, później studiowała na lwowskiej Akademii Handlowej. Pod koniec pierwszej wojny światowej dołączyła do Polskiej Organizacji Wojskowej. Jesienią 1918 roku wstąpiła do Straży Obywatelskiej i w stopniu kaprala wzięła udział w obronie Lwowa przed Ukraińcami. Podczas walk o Lwów sformowano pierwszy polski oddział kobiecy, Ochotniczą Legię Kobiet. Stanisława Paleolog była adiutantką pierwszej komendantki tej formacji, Aleksandry Zagórskiej. W szeregach kobiecego oddziału brała udział w wojnie polsko-bolszewickiej, którą zakończyła w stopniu porucznika. W 1922 roku Ochotniczą Legię Kobiet rozformowano, a Stanisława Paleolog wyjechała do Krakowa.
Początkowo pracowała jako urzędniczka, w 1925 roku wstąpiła do Policji Państwowej, gdzie kierowała Policją Kobiecą. Jej komórka osiągała wysoką skuteczność w zwalczaniu handlu ludźmi, stręczycielstwa, przestępczości nieletnich. Praca polskich policjantek była wysoko oceniana także za granicą. Po wybuchu drugiej wojny światowej komisarz Paleolog wraz z całą Komendą Główną Policji Państwowej ewakuowano na Wołyń. Po pewnym czasie dołączyła do oddziałów generała Franciszka Kleeberga, gdzie służyła jako łączniczka. Po zakończeniu walk wróciła do Warszawy i wstąpiła do organizacji konspiracyjnej Służba Zwycięstwu Polski.
Pod koniec 1939 roku okupant hitlerowski powołał na terenie Generalnego Gubernatorstwa Policję Polską Generalnego Gubernatorstwa (Polnische Polizei im Generalgouvernement) nazywaną powszechnie jako granatowa policja. Do służby w tej formacji pod groźbą śmierci zmuszono polskich przedwojennych policjantów. Stanisława Paleolog została granatową policjantką, jednak jednocześnie działała w polskim podziemiu, zajmowała się kontrwywiadem i kierowaniem kobiecymi grupami wywiadowczo-dywersyjnymi. Współorganizowała Państwowy Korpus Bezpieczeństwa, konspiracyjną formację policyjną Delegatury Rządu na Kraj.
Po wybuchu powstania warszawskiego była oficerem informacyjnym w Zgrupowaniu „Chrobry II”, w Śródmieściu. Na początku października 1944 roku została awansowana do stopnia majora. Po kapitulacji stolicy opuściła miasto z ludnością cywilną. Po zakończeniu wojny, w 1946 roku zagrożona aresztowaniem przez komunistyczne władze opuściła Polskę.
Zamieszkała w Londynie, aktywnie uczestniczyła w życiu polskiej emigracji. W 1955 roku została ministrem bez teki w rządzie Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. Zmarła 3 grudnia 1968 roku w Penley.
