Przejdź do treści

Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Mrągowie

Rada Pomocy Żydom „Żegota”

sobota,

Rada Pomocy Żydom „Żegota”

4 grudnia 1942 roku przy Delegaturze Rządu RP na Kraj powołano Radę Pomocy Żydom. Nazwę Żegota wymyśliła Zofia Kossak-Szczucka, a nawiązuje ona do imienia Konrada Żegoty, jednego z konspiratorów w III części Dziadów.

Pod koniec 1941 roku Niemcy zaczęli prowadzić akcje masowej eksterminacji ludności żydowskiej w obozach koncentracyjnych w ramach tzw. akcji Reinhardt. 22 lipca 1942 roku to początek akcji likwidacyjnej getta warszawskiego połączonej z masową eksterminacją jego mieszkańców. Jasne stało się, że naziści dążą do całkowitej zagłady Żydów.

W Wydziale Informacji Biura Informacji i Propagandy znajdował się Referat Żydowski, który od 1941 roku systematycznie gromadził informacje o losach polskich Żydów. W tym okresie pomoc udzielana Żydom miała charakter spontaniczny.

„W ghetcie warszawskim, za murem odcinającym od świata, kilkaset tysięcy skazańców czeka na śmierć. Kto milczy w obliczu mordu – staje się wspólnikiem mordercy. Kto nie potępia – ten przyzwala”

–– Zofia Kossak-Szczucka, „Protest!”.

W sierpniu 1942 roku, kiedy trwały wywózki mieszkańców warszawskiego getta, polska pisarka Zofia Kossak-Szczucka wystosowała apel pod tytułem „Protest!”. Został on wydany w formie ulotki w nakładzie pięciu tysięcy sztuk. Dokument skierowany był do polskich katolików. Autorka piętnowała milczącą postawę świata wobec tragedii Żydów i wyraziła zdecydowany sprzeciw wobec zbrodni.

Z inicjatywy Zofii Kossak-Szczuckiej i Wandy Krahelskiej-Filipowicz we wrześniu 1942 roku powołano Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom im. Konrada Żegoty. W wyniku jego przekształcenia w grudniu tego samego roku powstała Rada Pomocy Żydom przy Delegaturze Rządu RP na Kraj. W Żegocie udzielali się ludzie o rozmaitych poglądach politycznych.

„W krytycznej sytuacji, po raz pierwszy w historii nowożytnej Polski, przedstawiciele kompetentnych, miarodajnych żydowskich organizacji politycznych różnego odcienia, niejednokrotnie z sobą nawet skłóconych, wspólnie z przedstawicielami demokratycznych ośrodków polskiego podziemia podjęli działanie na rzecz ratowania ludzi…”

–– Władysław Bartoszewski.

Żegota była jedyną w Europie państwową organizacją pomagającą Żydom. Rada prowadziła pięć rodzajów pomocy: legalizacyjną polegającą na zdobywaniu dokumentów (np. metryk chrztu), finansową, mieszkaniową, lekarską oraz niesioną dzieciom żydowskim. W okupowanej Polsce pomaganie Żydom groziło śmiercią, trudno było znaleźć dla nich schronienie. Referat dziecięcy Żegoty kierowany przez Irenę Sendlerową pomógł dla około dwóch i pół tysiąca żydowskich dzieci. Żydom nieodpłatnie wydano ponad 50 tysięcy fałszywych dokumentów. Lekarze najczęściej udzielali pomocy w miejscu, gdzie ukrywała się dana osoba. Ratujące życie zabiegi odbywały się w domowych warunkach.

„Żegota” objęła pomocą finansową setki osób. W marcu 1943 roku powołano Referat Żydowski Delegatury Rządu na Kraj. Zajmował się on m.in. przekazywaniem funduszy na akcje pomocy. 90% działalności Żegoty sfinansowano ze środków otrzymanych z Delegatury Rządu na Kraj. Fundusze te częściowo pochodziły od żydowskich organizacji międzynarodowych. Przekazywano je drogą zrzutów powietrznych odbieranych przez żołnierzy Armii Krajowej.

Rada Pomocy Żydom została upamiętniona drzewkiem zasadzonym przez Instytut Jad Waszem w alei Sprawiedliwych w Jerozolimie.

Artykuł: Teoria emocji kolorów

Teoria emocji kolorów

Artykuł: DRAM Speculative Leadoff

DRAM Speculative Leadoff

Artykuł: Burst Mode DMA

Burst Mode DMA

Artykuł: Tryby DMA

Tryby DMA

Artykuł: DMA w kontekście historycznym

DMA w kontekście historycznym

Nasze technikum

Technik informatyk

Szkoły dla dorosłych

Nasza szkoła

Pełna oferta edukacyjna

Oferta szkoły