Przeglądasz zaktualizowaną wersję artykułu.
czwartek,
Krzysztof Arciszewski
Dzisiaj przypada rocznica urodzin podróżnika, generała, pierwszego Polaka, który stanął na brazylijskiej ziemi.
Krzysztof Arciszewski urodził się 9 grudnia 1592 roku w Rogalinie pod Poznaniem. Od 1619 roku służył na dworze hetmana polnego litewskiego Krzysztofa Radziwiłła. W latach 1621–1622 uczestniczył w wyprawie na Inflanty i walkach ze Szwedami. Po powrocie w rodzinne strony w 1623 roku wraz z braćmi uprowadził Kacpra Jaruzela Brzeźnickiego, który przejął majątek Arciszewskich. Brzeźnicki mógł ocalić życie w zamian za zrzeczenie się dóbr Arciszewskich, jednak zdecydowanie odmówił i porwanie zakończyło się zabójstwem. Bracia Arciszewscy zostali skazani na infamię oraz banicję.
Krzysztof Arciszewski wyjechał do Holandii. Dzięki wsparciu finansowemu Krzysztofa Radziwiłła studiował inżynierię wojskową. Wziął udział w wojnie hiszpańsko-holenderskiej. Szybko stał się cenionym dowódcą. W 1629 roku w szeregach oddziałów kardynała Richelieu oblegał protestancką twierdzę La Rochelle. Jeszcze w tym samym roku zaciągnął się do służby w holenderskiej Kompanii Zachodnioindyjskiej. Skierowano go do Brazylii. Celem Holendrów był podbój Pernambuco. Arciszewski wyróżnił się podczas walk z Portugalczykami. W 1633 roku na krótko wrócił do Holandii, gdzie otrzymał awans do stopnia pułkownika i ponownie został wysłany do Brazylii. Odniósł wiele spektakularnych zwycięstw. Za zasługi i odwagę otrzymał stopień generała i stanowisko wicegubernatora holenderskiej części Brazylii.
Krzysztof Arciszewski był uznanym w całej Europie specjalistą do spraw fortyfikacji i artylerii. W 1646 roku otrzymał propozycję objęcia dowództwa artylerii koronnej od polskiego króla Władysława IV. Powrócił do kraju. Brał udział w walkach z kozakami Chmielnickiego, walczył m.in. w obronie Lwowa, w odsieczy Zbaraża, bitwach pod Zborowem i Piławcami. Jako doświadczony dowódca wprowadził w polskim wojsku wiele reform i usprawnień. W 1650 roku po konflikcie z kanclerzem wielkim koronnym Jerzym Ossolińskim odszedł z wojska. Zmarł 7 kwietnia 1656 roku w majątku niedaleko Gdańska.
