środa,
Dzieje obchodów Święta Niepodległości
11 listopada 1918 roku Polska po 123 latach rozbiorów odzyskała niepodległość. Na pamiątkę tego wydarzenia w rocznicę tego dnia w Polsce obchodzimy Narodowe Święto Niepodległości. Data 11 listopada jest datą symboliczną, w tym dniu w 1918 roku temu Józef Piłsudski przejął zwierzchnią władzę nad polskim wojskiem, a dzięki rozejmowi w Compiègne zakończyła się pierwsza wojna światowa, jednak uzyskanie przez Polskę niepodległości było następstwem wielu innych zdarzeń.
„Półtora wieku walk, krwawych nieraz i ofiarnych, znalazło swój triumf w dniu dzisiejszym. Dzisiaj mamy wielkie święto narodu, święto radości po długiej, ciężkiej nocy cierpień”
–– Józef Piłsudski.
W latach 1919–1936 zazwyczaj w pierwszą niedzielę po 11 listopada w Warszawie cyklicznie odbywały się uroczystości o charakterze wojskowym. W 1919 roku święto miało bardzo skromne obchody ze względu na trwające walki o granice. 14 listopada 1920 roku w trakcie celebrowania rocznicy odzyskania niepodległości Józef Piłsudski otrzymał buławę marszałkowską jako zwycięski Wódz Naczelny w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1925 roku w środkowych arkadach pałacu Saskiego ku czci bohaterów poległych w walkach o niepodległość Polski wzniesiono Grób Nieznanego Żołnierza.
Po przewrocie majowym obchody rocznicy uzyskania niepodległości nabrały mocno wojskowego charakteru. W 1926 roku prezes rady ministrów Józef Piłsudski ustanowił ten dzień wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Od tego samego roku Marszałek w dniu obchodów święta na placu Saskim w Warszawie dokonywał przeglądu pododdziałów i odbierał defiladę. Dwa lata później zmieniono nazwę placu na plac marszałka Józefa Piłsudskiego. W 1932 roku dzień święta stał się dniem wolnym od nauki. 11 listopada 1932 roku na placu Unii Lubelskiej odsłonięto Pomnik Lotnika.
Święto Niepodległości stało się oficjalnym świętem państwowym dopiero w 1937 roku na mocy ustawy z 23 kwietnia podpisanej przez prezydenta Ignacego Mościckiego. Do wybuchu drugiej wojny światowej obchody państwowe odbyły się tylko dwukrotnie.
Podczas okupacji niemieckiej oficjalne obchodzenie polskich świąt państwowych było niemożliwe, jednak pamięć o Święcie Niepodległości starano się podtrzymywać. Mimo groźby dotkliwych represji w przeddzień święta na murach pojawiały się ulotki i napisy o patriotycznej treści. Pomniki dekorowano białoczerwonymi kwiatami, w wielu miejscach mocowano flagę narodową, w prasie konspiracyjnej pojawiały się artykuły okolicznościowe.
W 1945 roku polscy komuniści znieśli święto 11 listopada. W czasach PRL próby organizowania obchodów rocznicy odzyskania niepodległości spotykały się z represjami ze strony władz, manifestacje patriotyczne były brutalnie tłumione przez ZOMO. Na początku osiemdziesiątych, po powstaniu związku zawodowego „Solidarność”, obchody rocznicy odzyskania niepodległości odbywały się półlegalnie. 11 listopada 1981 roku kwiaty pod Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie złożył przedstawiciel władz – przewodniczący Rady Państwa Henryk Jabłoński. Rok później, po wprowadzeniu stanu wojennego, kwiaty złożył kolejny członek KC PZPR – Kazimierz Barcikowski.
Podczas siedemdziesiątej rocznicy, 11 listopada 1988 roku, w większych miastach pochody uliczne sformowane po nabożeństwach były pacyfikowane przez ZOMO. Już rok później sejm kontraktowy ustawą z 15 lutego 1989 roku przywrócił święto pod nową nazwą – „Narodowe Święto Niepodległości”.
„Ta uroczysta rocznica skłania także do refleksji nad półwieczem, w którym wolnościowe i demokratyczne aspiracje Polaków były dławione przez hitlerowskich i sowieckich okupantów, a następnie – obcą naszej tradycji – podporządkowaną Związkowi Radzieckiemu komunistyczną władzę”
–– uchwała Sejmu z 11 listopada 1997 roku.
