poniedziałek,
JavaScript
JavaScript to skryptowy język programowania, który powstał w firmie Netscape, jego najczęstszym zastosowaniem są strony internetowe. Pierwszą przeglądarką obsługującą JavaScript był Netscape Navigator 2.0β3 wydany 4 grudnia 1995 roku.
W 1994 roku Marc Andreessen i James Henry Clark założyli firmę Netscape Communications. Przedsiębiorstwo miało duży wpływ na rozwój przeglądarek internetowych. Ulepszając swój flagowy produkt, przeglądarkę Netcape Navigator, firma zdawała sobie sprawę, że sieć powinna być bardziej dynamiczna i język HTML to za mało. W tamtych czasach strony internetowe były dużo mniej interaktywne niż dziś, jakakolwiek akcja wywołana przez użytkownika wymagała przeładowania całej strony. Wyobraź sobie np. przewijanie map Google zrealizowane przy pomocy przycisków i ładowanie nowej strony po każdorazowym naciśnięciu. W połowie lat 90. była to jedyna możliwość implementacji takiej funkcjonalności.
Pewnego dnia w 1995 roku na rozmowie kwalifikacyjnej w Netscape Communications pojawił się Brendan Eich, w trakcie konwersacji przedstawił pomysł osadzenia interpretera języka programowania w przeglądarce. Oczywiście firmie bardzo to się spodobało. Pierwsza wersja nowego języka powstała w dziesięć dni, jego projektant połączył elementy z kilku języków programowania. Początkowo dla nowego języka zaproponowano nazwę LiveScript, jednak postanowiono posłużyć się chwytem marketingowym i zmieniono ją na JavaScript. Firma Netscape w tamtym okresie współpracowała z Sun Microsystems, twórcami języka Java. Modne ówcześnie słowo użyte w nazwie miało przyśpieszyć popularyzację nowego rozwiązania, w rzeczywistości języki JavaScript i Java to zupełnie odrębne technologie.
Powodzenie nowego języka spowodowało, że szybko pojawiły się jego klony, np. JScript z firmy Microsoft zaimplementowany w przeglądarce Internet Explorer. Niestety kopie były nie tylko odwzorowaniem pierwowzoru, ale wnosiły własne rozszerzenia języka, dlatego istniały duże problemy z kompatybilnością skryptów w różnych przeglądarkach. Pojawiła się potrzeba standaryzacji – organizacja ECMA (European Computer Manufacturers Association) opracowała specyfikację ECMAScript. Ta nazwa języka jest nieobarczona znakami handlowymi, jednak nadal tą technologię potocznie określa się jako JavaScript. Aktualnie rozwijaniem standardu zajmuje się komisja TC39, w której skład wchodzą przedstawiciele najpopularniejszych przeglądarek. Najnowszą obecnie wersją ECMAScript jest ECMA-262 z 2022 roku, trzynasta wersja standardu.
Najczęściej spotykanym zastosowaniem języka JavaScript są strony internetowe, jednak możliwe jest pisanie w nim pełnoprawnych aplikacji. Obecnie JavaScript jest wykorzystywany często także po stronie serwera, np. ze środowiska node.js korzystają tacy giganci jak GoDaddy, Groupon, IBM, LinkedIn, Microsoft, Netflix i PayPal. Wszystkie implementacje JavaScriptu dla przeglądarek internetowych dostarczają m.in. obiekty reprezentujące drzewo dokumentu, mechanizm obsługi zdarzeń wywoływanych w interfejsie, zarządzanie arkuszami stylów, możliwość wyświetlania prostych okien dialogowych i manipulowania elementami strony.
