środa, 2024-02-14

Linux: Blokowanie konta użytkownika

Istnieje kilka sposobów na zablokowanie konta użytkownika w systemie Linux. Pamiętaj, że niektóre z tych metod mogą nadal zezwalać na dostęp do innych usług, które nie korzystają bezpośrednio z uwierzytelniania systemowego (np. FTP lub poczta elektroniczna). Dlatego zawsze ważne jest, aby zrozumieć zakres działania danej metody i upewnić się, że spełnia ona Twoje wymagania dotyczące bezpieczeństwa.

Polecenia

Komenda passwd (lock)

Możesz zablokować konto użytkownika za pomocą komendy passwd i opcji -l. Ta metoda zmienia hasło użytkownika w taki sposób, że nie jest ono zgodne z żadnym możliwym hasłem. Polecenie do użycia w terminalu wygląda tak:

sudo passwd -l nazwa_użytkownika

gdzie nazwa_użytkownika to nazwa konta, które chcesz zablokować.

Zmiana powłoki na nieważną

Możesz zmienić powłokę (shell) użytkownika na nieważną, np. /bin/false lub /sbin/nologin, co uniemożliwi zalogowanie się na konto. Możesz to zrobić za pomocą polecenia usermod:

sudo usermod -s /sbin/nologin nazwa_użytkownika

Użycie usermod z opcją "-L"

Jest to podobne do użycia passwd -l, ale wykonane za pomocą polecenia usermod:

sudo usermod -L nazwa_użytkownika

Ustawienie daty wygaśnięcia konta

Możesz ustawić datę wygaśnięcia konta, co spowoduje, że konto stanie się nieaktywne po tej dacie. Możesz to zrobić za pomocą polecenia usermod:

sudo usermod -e 2023-01-01 nazwa_użytkownika

gdzie 2023-01-01 to przykładowa data wygaśnięcia.

Pliki systemowe

Pamiętaj, aby przed dokonaniem zmian w plikach systemowych, takich jak /etc/passwd czy /etc/shadow, zrobić ich kopie zapasowe.

Edycja pliku /etc/shadow

Możesz ręcznie edytować plik /etc/shadow i dodać wykrzyknik (!) na początku linii hasła użytkownika. To również uniemożliwi zalogowanie się na to konto.

Edycja pliku /etc/passwd

Możesz edytować plik /etc/passwd i zmienić powłokę użytkownika na /bin/false lub /sbin/nologin. Jest to podobne do użycia usermod, ale wykonujesz to ręcznie, edytując plik. Na przykład, możesz zmienić linię:

nazwa_użytkownika:x:1001:1001::/home/nazwa_użytkownika:/bin/bash

na:

nazwa_użytkownika:x:1001:1001::/home/nazwa_użytkownika:/bin/false

Inne sposoby

Użycie narzędzi zarządzania systemem

W niektórych dystrybucjach Linuksa takich jak Ubuntu dostępne są graficzne narzędzia do zarządzania użytkownikami, gdzie można łatwo zablokować konto użytkownika.