środa,
Świńska wojna o San Juan
San Juan to niewielka wyspa należąca obecnie do stanu Waszyngton. Ma niecałe 143 kilometry kwadratowe powierzchni i leży w kanale oddzielającym wyspę Vancouver od lądu. Przeszła do historii za sprawą amerykańsko-brytyjskiego konfliktu granicznego z 1859 roku.
Porozumienie graniczne zawarte w 1846 roku między Stanami Zjednoczonymi Ameryki a Wielką Brytanią zwane traktatem oregońskim nie precyzowało jednoznacznie przynależności wyspy San Juan. Początkowo nie stanowiło to problemu, ponieważ żadna ze stron nie nie zgłaszała pretensji do tego terytorium. Pod koniec lat pięćdziesiątych dziewiętnastego wieku na wyspie San Juan zaczęli osiedlać się pierwsi Amerykanie. W tym okresie będąca pod kontrolą Brytyjczyków Kompania Zatoki Hudsona utworzyła tam punkt przeładunkowy.
15 czerwca 1859 roku amerykański farmer Lyman Cutlar w swoim ogrodzie zastrzelił świnię należącą do Kompanii. Wydarzenie to było początkiem zbrojnej konfrontacji pomiędzy USA a Wielką Brytanią. Kompania wniosła skargę do władz brytyjskich, a Amerykanie złożyli petycję do władz amerykańskich. Znany z antybrytyjskiego nastawienia generał William Harney wysłał na wyspę kompanię wojskową. 27 czerwca w rejon konfliktu przybył amerykański oddział pod dowództwem kapitana George’a Picketta.
W odpowiedzi gubernator Kolumbii Brytyjskiej James Douglas oddelegował okręt wojenny pod dowództwem kapitana Geoffreya Hornby’ego z zadaniem usunięcia amerykańskich żołnierzy, jednak zalecił ograniczenie się jedynie do demonstracji siły. Mimo olbrzymiej przewagi Brytyjczyków w sile ognia i ludziach, Amerykanie nie zamierzali się wycofać. Zgodnie z sugestiami gubernatora, Brytyjczycy nie przystąpili do ataku.
Wkrótce przybyły kolejne jednostki brytyjskie. Wybuch regularnych walk wisiał na włosku, jednak dowódca brytyjskich sił morskich na Pacyfiku kontradmirał Roberta Baynes odmówił wysadzenia desantu. Swoją postawę tłumaczył zdroworozsądkowym argumentem, że kłótnia o jedną świnię nie powinna zakończyć się wojną pomiędzy dwoma wielkimi narodami. Do końca sierpnia w rejonie konfliktu znalazły się oddziały amerykańskie w sile 461 żołnierzy dysponujące czternastoma działami oraz trzy brytyjskie okręty z 2140 ludźmi na pokładzie.
Zaniepokojone rozwojem sytuacji amerykańskie władze oddelegowały specjalnego wysłannika w osobie generała Winfielda Scotta, który miał doprowadzić do zażegnania konfliktu. Po negocjacjach obustronnie zredukowano siły zbrojne w rejonie wyspy do jednej kompanii ze strony amerykańskiej i jednego okrętu brytyjskiego. Brytyjczycy utworzyli garnizon na stałym lądzie. Okupacja San Juan przez obydwie strony trwała dwanaście lat.
Ostatecznie kwestię przynależności wyspy rozstrzygnął arbitraż międzynarodowy, któremu przewodniczył cesarz niemiecki Wilhelm I. 21 października 1872 roku zaproponowano przydzielenie wyspy w całości Stanom Zjednoczonym. Brytyjczycy zgodzili się na takie rozwiązanie i 25 listopada 1872 roku ewakuowali się z wyspy.
