wtorek,
Międzynarodowy Dzień Szachów
Od 1966 roku corocznie 20 lipca obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Szachów. Święto powstało z inicjatywy Międzynarodowej Federacji Szachowej (Fédération Internationale des Échecs, FIDE). Data święta to rocznica założenia FIDE – 20 lipca 1924 roku. W szachy grają miliony ludzi na całym świecie, gra jest warta polecenia – kształci pamięć i rozwija wyobraźnię. O popularności gry świadczą m.in. liczne związane z nią zwroty, które przeniknęły do języka potocznego, np. „trzymać kogoś w szachu”, „zaszachować kogoś”, „patowa sytuacja”, „pionek w czyjejś grze”, „przemyślane posunięcie”, „roszada na stanowisku”.
„Ludzi poznaje się najlepiej w czasie długiej podróży oraz grając z nimi w szachy”
–– przysłowie angielskie.
Gra w szachy pochodzi z Indii i jest jedną z najstarszych gier strategicznych. Współcześnie stosowane zasady gry powstały w Europie. Już w XVII wieku najlepsi szachiści prezentowali bardzo wysoki poziom. Od 1886 rozgrywane są mecze o tytuł mistrza świata. Pierwszym mistrzem był Wilhelm Steinitz. Obecnie w szachy można grać także z komputerem i przez Internet. Są tak popularne, że w szachy grano już nawet w kosmosie.
Powstało wiele odmian gry zawierających cechy kulturowe danego regionu, są to m.in.:
- szachy klasyczne („europejskie”);
- shōgi (Japonia);
- xiangqi (Chiny);
- janggi (Korea);
- szatrandż (Arabia);
- czaturanga (Indie);
- senterej (Etiopia);
- makruk (Tajlandia).
„Dziesięć morderstw nie mieści w sobie tyle zbrodni, ile jedna partia szachów”
–– Arthur Conan Doyle.
Z szachami wiąże się pewna osiemnastowieczna mistyfikacja. W 1769 roku Wolfgang von Kempelen zaprezentował maszynę o nazwie Mechaniczny Turek, która rzekomo miała być genialnym automatem do gry w szachy. W rzeczywistości wewnątrz maszyny w sprytny sposób chował się szachista sterujący jej ruchami. Mechaniczny Turek rozegrał pojedynki szachowe z wieloma znanymi postaciami, np. z Napoleonem Bonaparte. Mistyfikacja została ujawniona dopiero w 1834 roku. Maszyna nie zachowała się do dziś, spłonęła w pożarze filadelfijskiego muzeum w 1854 roku.
