poniedziałek,
Bitwa pod Komarowem
„Był to spektakl, jakiego Europa nie oglądała już nigdy więcej”
–– Norman Davis.
31 sierpnia 1920 roku polska 1. Dywizja Jazdy stoczyła zwycięską bitwę z bolszewicką 1. Armią Konną Siemiona Budionnego. Była to największa bitwa konnicy w wojnie polsko–bolszewickiej i ostatnia wielka bitwa kawalerii w dziejach Europy. Po zażartych walkach osławiona Konarmia Budionnego została rozbita.
20 sierpnia Budionny postanowił zaprzestać ataków na Lwów i wesprzeć wojska bolszewickie pod Warszawą. Po drodze zamierzał zdobyć Zamość. Jego atak na miasto został odparty. Konarmia dostała się w kleszcze. Od zachodu znajdowała się załoga Zamościa, od północy 2 Dywizja Piechoty Legionów, od południa przez Grupę Pościgową gen. Stanisława Hallera. Budionny wpadł w pułapkę.
31 sierpnia na drodze wycofującej się bolszewickiej 1. Armii Konnej stanęła 1. Dywizja Jazdy pułkownika Juliusza Rómmla. Liczyła ona dwie brygady. VI Brygada Jazdy pod dowództwem Konstantego Plisowskiego miała w składzie 1. Pułk Ułanów Krechowieckich pułkownika Sergiusza Zahorskiego, 12. Pułk Ułanów Podolskich rotmistrza Tadeusza Komorowskiego, 14. Pułk Ułanów Jazłowieckich rotmistrza Michała Beliny-Prażmowskiego oraz dwie baterie artylerii konnej. 7. Brygadą Jazdy dowodził pułkownik Henryk Brzezowski, miał on pod komendą 2. Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich rotmistrza Rudolfa Ruppa, 8. Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego rotmistrza Kornela Krzeczunowicza, 9. Pułk Ułanów Małopolskich majora Stefana Jacka Dembińskiego oraz dwie baterie artylerii konnej. Siły 1. Dywizji Jazdy uzupełniał batalion szturmowy pod dowództwem kapitana Stanisława Maczka.
1500 polskich żołnierzy stało się z sześcioma tysiącami bolszewików. W pierwszej fazie bitwy polska kawaleria przełamała napór wrogich oddziałów i zmusiła je do ustąpienia z pola walki. Polacy swój sukces okupili dużymi stratami. Po ustaleniu przez zwiad lotniczy kierunku odwrotu bolszewików Polacy uderzyli ponownie. Około godziny siedemnastej oddziały Budionnego przeszły do kontrataku. Napór Kozaków opanowała 7. Brygada Jazdy. Rozpoczęła się wymiana uderzeń, długo wynik starcia był niewiadomy. W końcu przewagę uzyskali polscy kawalerzyści. Ostatecznym ciosem dla bolszewików okazała się szarża oddziału rotmistrza Kornela Krzeczunowicza, która wbiła się głęboko w szeregi przeciwnika. Bolszewicy rzucili się do ucieczki.
Straty 1. Armii Konnej Budionnego w postaci utraty 2/3 stanu osobowego pozbawiły jednostkę zdolności do prowadzenia działań ofensywnych. Po trzech tygodniach została ona wycofana z frontu polskiego. Na pamiątkę zwycięskiej bitwy pod Komarowem 31 sierpnia jest Świętem Kawalerii Polskiej.
