wtorek,
Andrzej Romocki „Morro”
Dzisiaj mija rocznica urodzin poległego w powstaniu warszawskim dowódcy kompanii „Rudy” w batalionie „Zośka”.
„Był najbardziej utalentowanym dowódcą kompanii, jakiego w swojej karierze wojskowej spotkałem”
–– Jan Mazurkiewicz „Radosław” o Andrzeju Romockim.
Andrzej Romocki herbu Prawdzic 16 kwietnia 1923 roku w Warszawie. Pochodził z rodziny ziemiańskiej o patriotycznych tradycjach. Jego przodkowie brali udział w powstaniu styczniowym. Ojciec był byłym żołnierzem I Korpusu generała Dowbora-Muśnickiego oraz posłem na sejm II Rzeczypospolitej.
Uczył się w Męskim Gimnazjum i Liceum Towarzystwa Ziemi Mazowieckiej. W czasach szkolnych działał w harcerstwie. Po wybuchu drugiej wojny światowej jako szesnastolatek nie brał udziału w walkach. W 1940 roku rozpoczął konspiracyjną działalność w organizacji PET. W czerwcu tego samego roku tragicznie zginął jego ojciec potrącony przez niemiecki samochód, który wjechał na wysepkę tramwajową. W 1941 roku „Morro” na tajnych kompletach zdał maturę oraz przeszedł do Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”. Rok później znalazł się w Szarych Szeregach.
Po utworzeniu batalionu „Zośka” został dowódcą plutonu. Brał udział w wielu akcjach polskiego podziemia, m.in. w ataku na strażnicę Grenzschutzpolizei w Sieczychach koło Wyszkowa, przygotowaniach do wysadzenia niemieckiego pociągu amunicyjnego pomiędzy Puławami a Gołębiem, akcji o kryptonimie „Wilanów”. W maju 1944 roku ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty Agricola i uzyskał stopień plutonowego podchorążego.
Podczas powstania warszawskiego dowodził kompanią w batalionie „Zośka”. Walki rozpoczął na Woli. Uczestniczył w zdobyciu Szpitala św. Zofii oraz Gęsiówki. Walczył w obronie cmentarzy wolskich, za co otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari. Po przejściu na Starówkę jego kompania toczyła kolejne krwawe boje. W nocy z 30 na 31 sierpnia 1944 roku powstańcy podjęli próbę przebicia niemieckiego pierścienia wokół oblężonego Starego Miasta. Andrzej Romocki brawurowo przeprowadził swoją kompanię do Śródmieścia. Był to jedyny oddział, któremu powiodło się naziemne przebicie. Podczas tej operacji „Morro” otrzymał postrzał w okolicę nosa.
Na początku września otrzymał awans do stopnia porucznika. 5 września jego kompania została skierowana na Czerniaków. „Morro” uczestniczył w zaciekłych walkach o utrzymanie przyczółka czerniakowskiego. Zginął 15 września 1944 rano podczas lądowania zwiadu 1. Armii Wojska Polskiego generała Berlinga prawdopodobnie pomyłkowo wzięty za Niemca. Pośmiertnie został awansowany do stopnia kapitana.
