Przeglądasz zaktualizowaną wersję artykułu.
poniedziałek,
Jan Rogowski
Jan Rogowski „Czarka” urodził się 21 listopada 1913 roku w Warszawie. Uczył się w Gimnazjum Towarzystwa im. Jana Zamoyskiego w Warszawie, jednak zmienił szkołę i maturę zdał w 1932 roku w Korpusie Kadetów nr 3 w Rawiczu. Studiował na Wydziale Inżynierii Wodnej Politechniki Warszawskiej, a następnie od 1936 roku na Wydziale Leśnym SGGW. Ostatecznie nie ukończył studiów.
Jak większość absolwentów gimnazjum w dwudziestoleciu międzywojennym skończył szkołę podchorążych. W jego przypadku była to Szkoła Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim. Kampanię wrześniową rozpoczął w stopniu podporucznika jako dowódca plutonu artylerii w 50 pułku piechoty Strzelców Kresowych. 11 września trafił do wydzielonego oddziału partyzanckiego majora Leona Fudakowskiego. Jeszcze we wrześniu przekroczył granicę polsko-węgierską.
Na początku 1940 roku dotarł do Francji. Wstąpił do oddziałów Wojska Polskiego we Francji i został oficerem ogniowym w 3 pułku artylerii lekkiej 3 Dywizji Piechoty. W czerwcu trafił do Wielkiej Brytanii. Otrzymał przydział do 1 dywizjonu artylerii lekkiej 1 Brygady Strzelców.
Zgłosił się do służby w kraju i odbył szkolenie dywersyjne. W nocy z 3 na 4 marca 1942 roku na spadochronie trafił do okupowanej Polski. Został oddelegowany na II Odcinek Wachlarza jako zastępca Jana Piwnika „Ponurego”. Podczas służbowej podróży „Czarka” i „Ponury” zostali zatrzymani przez żandarmerię. Pod zarzutem włóczęgostwa trafili do aresztu. Po kilku tygodniach udało im się zbiec. We wrześniu 1942 roku dotarli do Warszawy.
Pod koniec 1942 roku Komendant Główny AK generał Stefan Rowecki „Grot” przydzielił „Ponuremu” zadanie wydostania kilku żołnierzy III odcinka „Wachlarza” z więzienia w Pińsku. Do Piwnika dołączył Rogowski. Cichociemni zdecydowali się na zbrojną akcję.
W okolicach Pińska kwaterowało około trzech tysięcy Niemców, funkcjonariuszy policji białoruskiej oraz kozackich oddziałów na służbie III Rzeszy. Atak wymagał wielkiego sprytu i precyzji. 18 stycznia 1943 roku grupa kilkunastu dywersantów uderzyła na więzienie. Atak zakończył się sukcesem, nie poniesiono strat i uwolniono więźniów. Akcja została uznana za wzorcową, na jej podstawie prowadzono szkolenia. „Czarka” i „Ponury” zostali odznaczeni Krzyżami Virtuti Militari.
W czerwcu 1943 roku Rogowski został żołnierzem Świętokrzyskiego Zgrupowania Armii Krajowej pod dowództwem Jana Piwnika. Był dowódcą plutonu oraz oficerem sztabu tej formacji. Brał udział w wielu akcjach dywersyjnych. W lipcu odniósł ciężkie rany podczas ataku na niemiecki pociąg.
Wśród żołnierzy „Ponurego” był zdrajca – Jerzy Wojnowski „Motor”. Agent gestapo wydał Rogowskiego. 3 stycznia 1944 roku „Czarka” wpadł w niemiecką zasadzkę na moście na Pilicy w Białobrzegach. Nie załamał się w brutalnym śledztwie w radomskim gestapo. 16 lutego 1944 roku Jan Rogowski został rozstrzelany.
