sobota,
Ryszard Nuszkiewicz „Powolny”
Urodził się 1 stycznia 1919 roku w wielkopolskim Grzegorzewie. W kampanii wrześniowej był żołnierzem 6 pułku strzelców podhalańskich w stopniu podporucznika. Przez Węgry przedostał się do Francji i wstąpił w szeregi 3. pułku Grenadierów Śląskich. Po upadku Francji został aresztowany na terenie Hiszpanii. Udana ucieczka zakończyła się powrotem do Francji i osadzeniem w obozie jenieckim. Kolejna ucieczka i wędrówka przez Hiszpanię, Portugalię, Gibraltar miała szczęśliwy finał w Wielkiej Brytanii.
Ryszard Nuszkiewicz zgłosił się do służby w kraju. Po odbyciu odpowiedniego przeszkolenia 21 lutego 1943 roku wylądował na spadochronie w okolicach Jędrzejowa. Po aklimatyzacji w okupowanej Polsce otrzymał przydział do Kedywu Okręgu Kraków Armii Krajowej. Wyszkolił na żołnierzy podziemia grupę trzydziestu harcerzy z Szarych Szeregów. Prowadził z nimi liczne akcje bojowe, sabotażowe i dywersyjne. Brał udział w przygotowaniach do zamachu na wyższego dowódcę SS i Policji w Generalnym Gubernatorstwie Wilhelma Koppego.
„Powolny” był jednym z głównych organizatorów i wykonawców nieudanego zamachu na Hansa Franka. W styczniu 1944 roku pod Grodkowicami żołnierze AK zaatakowali pociąg przewożący generalnego gubernatora okupowanych ziem polskich na obchody 11 rocznicy objęcia władzy przez Hitlera we Lwowie. Nuszkiewicz wydawał rozkaz odpalenia ładunku umieszczonego na szynach – wybuch nastąpił zbyt szybko i Hans Frank uszedł z życiem.
Po powstaniu Samodzielnego Batalionu Partyzanckiego „Skała”, „Powolny” objął dowództwo jednej z jego kompanii. Przeszedł szlak bojowy formacji. 11 września 1944 roku w bitwie pod Złotym Potokiem przejął dowodzenie batalionem i wyprowadził oddział z okrążenia. Po wkroczeniu wojsk sowieckich wrócił do domu. Był nękany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, krótko przebywał w więzieniu na Montelupich w Krakowie.
Ukończył studia ekonomiczno-prawne na Uniwersytecie Jagielońskim. Był członkiem Komisji Historycznej Polskiej Akademii Nauk. Zmarł 31 grudnia 1983 roku.
