niedziela,
Stefan Hanka-Kulesza
Dziś mija rocznica śmierci członka legendarnej siódemki „Beliny”, żołnierza Legionów Polskich, pułkownika kawalerii Wojska Polskiego.
Stefan Kulesza urodził się 30 sierpnia 1892 roku w majątku Holendernia niedaleko Włodawy. Ukończył pięcioletnie gimnazjum w Płocku, a następnie warszawską Szkołę Mechaniczno-Techniczną Wawelberga i Rotwanda. Od 1912 roku studiował na Uniwersytecie w Gandawie w Belgii. W tym okresie działał w Unii Stowarzyszeń Polskiej Młodzieży Niepodległościowej oraz wstąpił do Związku Strzeleckiego. Przyjął pseudonim „Hanka”, który później stał się częścią jego nazwiska.
„Choć będziecie wisieć, spełnicie pięknie żołnierski obowiązek, ale historia o was nie zapomni”
–– Józef Piłsudski, pożegnanie zwiadowców, 2 sierpnia 1914.
Latem 1914 roku odbywał na letni kurs podoficerski „Strzelca” w Krakowie. Po wybuchu pierwszej wojny światowej dołączył do formowanych przez Józefa Piłsudskiego oddziałów. Znalazł się w składzie tzw. siódemki Beliny. 2 sierpnia 1914 roku z rozkazu komendanta Piłsudskiego grupa ta wyruszyła z zadaniem przekroczenia granicy zaboru rosyjskiego w celu dokonania rozpoznania w kierunku na Miechów. Na niebezpieczną wyprawę wyruszyło siedmiu żołnierzy, dowodził nimi Władysław Prażmowski „Belina”. Pozostali uczestnicy zwiadu to Janusz Głuchowski „Janusz”, Antoni Jabłoński „Zdzisław”, Zygmunt Karwacki „Bończa”, Stefan Kulesza „Hanka”, Stanisław Skotnicki „Grzmot”, Ludwik Skrzyński „Kmicic”. 4 sierpnia wrócili oni ze zwiadu cali i zdrowi.
6 sierpnia w składzie Pierwszej Kompanii Kadrowej przeszedł na ziemie zaboru rosyjskiego. Żołnierze byli słabo wyposażeni, ale pełni woli walki i wiary w zwycięstwo. Po marszu przez Michałowice, Słomniki, Miechów, Wodzisław, Jędrzejów, Chęciny i Szewce 12 sierpnia polskie oddziały zajęły Kielce. Pod naporem wojsk rosyjskich 13 sierpnia Pierwsza Kompania Kadrowa musiała na krótko opuścić miasto. Powrót nastąpił 19 sierpnia. Próba przebicia się do Warszawy zakończyła się niepowodzeniem. We wrześniu Kadrówka powróciła do Krakowa.
Później Stefan Kulesza służył w 1. Pułku Ułanów Legionów Polskich dowodzonym przez Władysława Zygmunta Belinę-Prażmowskiego. Brał udział w walkach Legionów Polskich. W 1916 roku otrzymał stopień podporucznika. Po kryzysie przysięgowym został internowany. Zwolniono go wiosną 1918 roku. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę wstąpił do Wojska Polskiego. Już jako major otrzymał przydział na stanowisko dowódcy szwadronu zapasowego 7. Pułku Ułanów Lubelskich. W 1920 roku objął dowództwo 201. Ochotniczego Pułku Szwoleżerów. Sformowana pośpiesznie jednostka wyróżniła się walecznością w walkach z bolszewikami.
Po zakończeniu walk o granice Rzeczpospolitej pozostał w wojsku. Służył w kilku jednostkach kawalerii. Latem 1939 roku w stopniu pułkownika został dowódcą Kresowej Brygady Kawalerii w składzie Armii „Łódź”. Brał udział w ciężkich walkach w rejonie Warty. 6 września z niejasnych przyczyn został usunięty ze stanowiska dowódcy Brygady. W ślad za dowódcą Armii „Łódź” udał się do Warszawy. Otrzymał zadanie zorganizowania obrony Dubna na Wołyniu. Stanął na czele improwizowanej Grupy „Dubno”.
Po agresji ZSRR na Polskę jego żołnierze wyruszyli w stronę Lwowa. Stoczyli kilka walk z dywersantami ukraińskimi, wysuniętymi patrolami sowieckimi oraz oddziałami niemieckimi. 21 września na skutek zmian w sytuacji na froncie Grupa „Dubno” rozpoczęła marsz na Węgry. 24 września oddziały pułkownika Kuleszy pod Rawą Ruską stoczyły bitwę z jednostkami niemieckiej 2. Dywizji Pancernej. Polacy zadali przeciwnikowi duże straty, jednak nie zdołali się przebić. Pułkownik Kulesza uznał, że nie zdoła się przebić i zarządził kapitulację.
Resztę wojny spędził w niewoli. Po wojnie zamieszkał na Zachodzie. Zmarł 5 czerwca 1964 roku w Londynie.
