piątek,
Przymierze Władysława Jagiełły z Danią
Jak przystało na dobrego króla, Władysław Jagiełło przez cały okres panowania prowadził działania prowadzące do umocnienia pozycji Polski i Litwy w chrześcijańskiej Europie. W 1419 roku zawarł sojusz z Erykiem Pomorskim, królem Danii, Szwecji i Norwegii. Wobec wyczerpania pokojowych możliwości rozwiązania konfliktu Jagiełło zmierzał do kolejnej zbrojnej konfrontacji z Krzyżakami i każdy sojusznik był na wagę złota.
Przymierze zostało zawarte w Czerwińsku nad Wisłą 15 lipca 1419 roku. Miało ono charakter antykrzyżacki. Stroną bardziej zaangażowaną byli Polacy.
„Jak już bowiem wspomniano, król Jagiełło obiecywał pomoc przeciwko mistrzom Zakonu tak w Prusiech jakoteż i w InfLanciech zaraz po otrzymaniu zawiadomienia ze strony drugiej i to bez jakiehkolwiek trudności. Natomiast król Eryk, który w dokumencie ani wspomniał nawet mistrzów Zakonu, który nadto przed wypowiedzeniem wojny przez swego sprzymierzeńca chciał być sędzią rozjemczym w sprawie wydanej wojny i dopiero potem ofiarowywać pomoc, musiał widocznie liczyć się z tymi Mistrzami, z ich potęgą i wpływami, musiał widocznie obawiać się ich, skoro o nich nawet nie wspomniał, a warunek dostarczania przeciwko nim pomocy zawisłym czynił od innych okoliczności i wprost go uniemożliwił”.
Jak to czasami w historii Polski bywało, król Eryk nie udzielił zbrojnego wsparcia w wojnie z Krzyżakami. Historycy uważają, że polski król od początku nie zakładał militarnych korzyści sojuszu. Przymierze miało jednak pewną inną wartość – było deklaracją przyjaźni, co mogło pozytywnie wpłynąć na takie dziedziny jak polityka czy handel.
„Czy wobec tego warunku przymierze nie miało żadnej rzetelnej wartości? Na to pytanie odpowiada następujący zaraz po powyżej rozbieranym punkt przymierza. Mówi bowiem Eryk, że cięży na nim obowiązek poddanych Litwy i Polski według możności popierać, przeszkody im z drogi usuwać - czyli innemi słowy, że przymierze było wieczyste o najogólniejszych celach, co potwierdza i ten dodatek, że miało trwać pomiędzy królestwami i państwami nawet na wypadek śmierci któregokolwiek z kontrahentów i bez względu na to, kto w Litwie po Witołdzie zasiędzie”.
Operacja wojenna Jagiełły w lipcu 1419 roku była powtórzeniem sprawdzonych posunięć z 1410 roku. Przeprowadzono koncentrację wojsk w Czerwińsku nad Wisłą i skierowano się w stronę Bądzyna. Tym razem jednak poseł Zygmunta Luksemburskiego zdołał przekonać obie strony do przyjęcia arbitrażu. Wyrok ogłoszony we Wrocławiu w 1420 roku nie był korzystny dla Polaków. Długosz określił wydarzenia z 1419 roku jako wojnę „odwrotną” – zamiast ataku doszło do rozpuszczenia wojsk.
Eryk Pomorski nie był lojalnym sojusznikiem, 15 września 1423 roku zawarł umowę z zakonem krzyżackim, na wypadek wojny z Koroną. Wprawdzie tego porozumienia nie ratyfikowano, jednak stawia to króla Eryka w niekorzystnym świetle, jako człowieka zdolnego do podejmowania sprzecznych zobowiązań.
Cytaty w opracowaniu pochodzą z publikacji Antoniego Prochaski „Przymierze Władysława Jagiełły z Danią” wydanej w 1905 roku nakładem Akademii Umiejętności – Skład Główny w Księgarni Spółki Wydawniczej Polskiej w Krakowie.
