środa,
Polsko-brytyjski układ sojuszniczy
Jesienią 1938 roku niemiecki minister spraw zagranicznych Joachim von Ribbentrop podczas rozmowy z ambasadorem RP w Berlinie Józefem Lipskim przedstawił szereg żądań Niemiec wobec Polski. Były to m.in. powrót do Rzeszy Wolnego Miasta Gdańsk oraz utworzenie korytarza na Pomorzu z eksterytorialną autostradą i linią kolejową. Pod koniec stycznia 1939 roku podczas wizyty w Warszawie Ribbentrop nalegał wobec polskich polityków na przyjęcie żądań. Oficjalną odmowę ich przyjęcia ambasador Lipski przekazał 26 marca. Także w marcu polski ambasador w Wielkiej Brytanii Edward Raczyński prowadził rozmowy w sprawie ewentualnego zawarcia między Polakami a Brytyjczykami dwustronnej umowy obronnej.
31 marca 1939 roku premier Neville Chamberlain podczas wystąpienia w Izbie Gmin złożył deklarację o pomocy dla Polski wszelkimi koniecznymi środkami w razie zagrożenia jej niepodległości. 6 kwietnia 1939 w trakcie wizyty w Londynie ministra spraw zagranicznych RP Józefa Becka podpisano oficjalne dokumenty będące dwustronną gwarancją bezpieczeństwa. 28 kwietnia Niemcy poinformowały, że wobec umowy polsko-brytyjskiej przestała obowiązywać deklaracja polsko-niemiecka o niestosowaniu przemocy z 26 stycznia 1934.
Rozmowy na temat formalnego zawarcia sojuszu polsko-brytyjskiego prowadzono w Londynie od 16 sierpnia 1939 roku. 25 sierpnia 1939 roku Polska i Wielka Brytania podpisały traktat sojuszniczy. W niedalekiej przyszłości układ przyniósł Polakom wielkie rozczarowanie. Umowę podpisali sekretarz spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii lord Edward Halifax oraz ambasador Rzeczypospolitej w Wielkiej Brytanii Edward Raczyński. Układ zawierał osiem punktów jawnych oraz cztery utajnione. Strony zobowiązały się do udzielenia sobie wzajemnej pomocy militarnej w przypadku agresji na jedną ze stron. W jawnej części traktatu użyto sformułowania „jedno z mocarstw europejskich”, w pierwszym z utajnionych punktów doprecyzowano, że chodzi o Niemcy. Traktat zawarto na okres pięciu lat, w przypadku braku wypowiedzenia z półrocznym wyprzedzeniem przed upływem tego okresu, miał był automatycznie bezterminowo przedłużony.
Formalny sojusz polsko-brytyjski sojusz nie powstrzymał wybuchu wojny, choć był zaskoczeniem dla Hitlera, który z jego powodu na kilka dni przesunął wyznaczony na 26 sierpnia termin rozpoczęcia wojny. Ostatecznie Niemcy uznali układ sojuszniczy z Polską za blef Wielkiej Brytanii. Po hitlerowskiej agresji na Polskę, 3 września Wielka Brytania i Francja wypowiedziały Niemcom wojnę, jednak w 1939 roku nie podjęły poważnych działań militarnych wobec Niemiec.
