czwartek,
Leszek Owsiany
Dzisiaj mija rocznica urodzin pilota Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie, uczestnika zrzutów dla Armii Krajowej.
Leszek Owsiany urodził się 29 września 1919 roku w Rakowicach niedaleko Iławy. Ukończył Szkołę Powszechną w Pucku oraz trzyletnia Szkołę Rzemieślniczo-Przemysłową w Gdyni. Pracował w Doświadczalnych Warsztatach Lotniczych w Warszawie jako ślusarz. W 1939 roku odbył szkolenie na pilota szybowcowego. W sierpniu tego roku rozpoczął kurs pilotażu w ramach Przysposobienia Wojskowego Lotniczego. Swój pierwszy samodzielny lot na samolocie RWD-8 odbył dokładnie 1 września 1939 roku, zanim obsada lotniska dowiedziała się o wybuchu wojny. 18 września przedostał się do Rumunii.
Mimo że był cywilem, został internowany przez Rumunów. Podczas pobytu w obozie internowania dla wojskowych poznał bliżej kilku polskich pilotów. W kwietniu 1940 roku został zwolniony z obozu, wkrótce dotarł do Francji i ochotniczo wstąpił do Wojska Polskiego. Służył w polskiej bazie lotniczej w Lyon Bron. W trakcie kampanii francuskiej został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie przeszedł gruntowne i wszechstronne szkolenie w zakresie pilotażu samolotów wojskowych. W 1943 roku rozpoczął służbę w 300 Dywizjonie Bombowym „Ziemi Mazowieckiej”. Latał na minowanie wód w rejonie wybrzeży Francji, dwukrotnie brał udział w bombardowaniu Hanoweru, uczestniczył w poszukiwaniach załóg zestrzelonych nad morzem samolotów.
W 1944 roku ochotniczo wstąpił do 1586 eskadry specjalnego przeznaczenia. Jednostka ta wykonywała loty ze zrzutami do krajów okupowanej Europy. Pod koniec maja 1944 roku w roli drugiego pilota po raz pierwszy poleciał nad terytorium Polski. Jeszcze w maju podczas swojego trzeciego lotu w 1586. eskadrze specjalnego przeznaczenia był już pierwszym pilotem. Łącznie wykonał 39 lotów specjalnych, w tym jedenaście razy nad terytorium Polski. Pod koniec lipca jego samolot został ostrzelany przez niemiecki myśliwiec, jednak udało się uniknąć zestrzelenia. Po wybuchu powstania warszawskiego Owsiany ochotniczo zgłosił się do lotów nad walczącą stolicę.
W nocy z 16 na 17 sierpnia już po raz piąty poleciał z zaopatrzeniem dla powstańców. Zrzut zaopatrzenia na placu Napoleona w Warszawie był udany. Podczas powrotu do bazy, w rejonie Bochni jego samolot został poważnie uszkodzony przez niemiecki nocny myśliwiec. Owsiany zdołał wyprowadzić swoją maszynę z nurkowania, jednak wysokość gwałtownie spadała i musiał wydać załodze rozkaz opuszczenia kabiny. Udany skok na spadochronach wykonali podporucznik Włodzimierz Bernhardt, starszy sierżant Grzegorz Denisienko, podporucznik Witold Korwin-Łopuszański, plutonowy Lucjan Kretowicz oraz porucznik Władysław Schöffer. Plutonowy Stefan Bohanes nie przeżył skoku. Leszek Owsiany sterując uszkodzoną maszyną, nie zdołał samodzielnie założyć spadochronu i zdecydował się na awaryjne lądowanie. Okazało się, że w samolocie pozostał strzelec pokładowy Jan Lück, który nie słyszał rozkazu z powodu awarii interkomu. Podczas lądowania Owsiany doznał ciężkich obrażeń. Jan Lück wyszedł z kraksy bez poważniejszych urazów, jednak po udzieleniu pilotowi pierwszej pomocy musiał zbiec z miejsca lądowania wobec nadciągających niemieckich patroli. Leszek Owsiany dostał się w ręce krakowskiego gestapo. Reszta ocalałej załogi zdołała dotrzeć do oddziału partyzanckiego.
Po brutalnym przesłuchaniu Owsiany trafił do szpitala, a następnie do obozu jenieckiego w okolicach Opola. Podczas sowieckiej ofensywy jeńcy zostali zmuszeni do marszu na mrozie w głąb Niemiec. Pod koniec marca 1945 roku Owsiany został uwolniony w okolicach Kassel przez amerykańskich żołnierzy. Był pilotem kilku jednostek Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie. Po demobilizacji wrócił do Polski. Do 1956 roku był prześladowany przez komunistyczne służby. Zmarł 29 stycznia 2008 roku w Wejherowie.
Leszek Owsiany otrzymał wiele odznaczeń, m.in. Krzyż Virtuti Militari V klasy, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, trzykrotnie Krzyż Walecznych, Krzyż Armii Krajowej oraz Warszawski Krzyż Powstańczy.
