czwartek,
Grudzień 1970
14 grudnia 1970 roku w Polsce wybuchła fala protestów. Demonstracje, strajki, wiece i zamieszki ogarnęły głównie Wybrzeże. Zostały one brutalnie stłumione przez milicję i wojsko.
12 grudnia 1970 roku komunistyczne władze PRL wprowadziły drastyczną podwyżkę artykułów spożywczych, w tajemnicy przed społeczeństwem zaplanowano ją już dwa tygodnie wcześniej. W pierwszych dniach grudnia wojsko i milicja rozpoczęły przygotowania do „ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego”. 11 grudnia postawiono w stan pełnej gotowości jednostki podległe Ministerstwu Spraw Wewnętrznych. Informację o podwyżkach przekazano społeczeństwu w typowy dla partyjnych władz sposób, wieczorem w dniu poprzedzającym dzień wolny od pracy. Liczono, że przez jeden dzień emocje Polaków zdążą ostygnąć.
Zgodnie z przewidywaniami, społeczeństwo zareagowało protestem, w poniedziałek 14 grudnia robotnicy z wielu zakładów odmówili podjęcia pracy. Byli wśród nich pracownicy Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Wielotysięczny tłum ruszył pod siedzibę gdańskiego Komitetu Wojewódzkiego PZPR, jednak postulaty stoczniowców nie zostały spełnione. Dochodziło do starć ulicznych z Milicją Obywatelską. Delegacja stoczniowców udała się na Politechnikę Gdańską, jednak robotnicy nie zostali wsparci przez studentów, pamiętano o udziale robotników w tłumieniu studenckiego zrywu w 1968 roku. Wieczorem przez Gdańsk przeszedł pochód stoczniowców, dołączyła do nich duża grupa studentów Akademii Medycznej.
15 grudnia w Gdańsku ogłoszono strajk powszechny. Strajki ruszyły w innych miastach, m.in. w Gdyni, Elblągu, Słupsku i Szczecinie. Kiedy gdańscy robotnicy ponownie udali się pod Komitet Wojewódzki, na ich drodze stanęły oddziały milicji. Doszło do walk, a późnym wieczorem do podpalenia budynku komitetu. Tego dnia spalono także gmachy Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych, Naczelnej Organizacji Technicznej i Dworca Głównego. Według oficjalnych danych 15 grudnia w Gdańsku zginęło sześć osób, a trzysta zostało rannych. Nocą do Gdańska ściągnięto oddziały Ludowego Wojska Polskiego, a w Gdyni aresztowano członków komitetu strajkowego. 16 grudnia nadal trwały demonstracje. Wicepremier Stanisław Kociołek w wystąpieniu telewizyjnym wezwał robotników do powrotu do pracy.
17 grudnia rano na przystanku kolejowym Gdynia Stocznia, milicja i wojsko ostrzelały zmierzających do pracy robotników Stoczni im. Komuny Paryskiej. Śmierć poniosło dziesięć osób. Z centrum Gdyni w stronę miejsca masakry ruszył pochód z biało-czerwonymi flagami, który po drodze starł się z wojskiem. Demonstrowano na ulicach Słupska i Elbląga. W Szczecinie pracownicy Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego wspierani przez tysiące ludzi demonstrowali w mieście, podpalono gmach Komitetu Wojewódzkiego PZPR. Wojsko i milicja użyły siły, śmierć poniosło 16 osób. 18 grudnia do strajku przystąpiły zakłady z Białegostoku, Nysy, Oświęcimia, Warszawy i Wrocławia, jednak te protesty miały zdecydowanie mniejszą skalę niż na Wybrzeżu. 19 grudnia na Wybrzeżu strajkowano już tylko w Szczecinie. W miastach objętych zamieszkami wprowadzono stan wyjątkowy i godzinę milicyjną. Szczeciński strajk zakończono 22 grudnia.
Do interwencji na Wybrzeżu władze skierowały 550 czołgów i 700 transporterów opancerzonych, w walkach z demonstrantami uczestniczyło 5 tysięcy milicjantów i 27 tysięcy żołnierzy. Rozkaz użycia broni palnej przeciwko demonstrującym wydało Biuro Polityczne PZPR. Strzały miały być oddawane w nogi, jednak często strzelano na wprost, wiele osób zostało także ranionych rykoszetami. Po stronie demonstrantów w grudniu 1970 roku zginęło 41 osób, ponad tysiąc ludzi zostało ranionych. W walkach i wypadkach zginęło także kilku milicjantów i żołnierzy.
