piątek,
Feliks Gwiżdż
Dziś przypada rocznica śmierci oficera Legionów Polskich, kapitana piechoty Wojska Polskiego, działacza politycznego, literata i dziennikarza, gorącego podhalańskiego patrioty.
Feliks Gwiżdż urodził się 12 stycznia 1885 roku w Odrowążu niedaleko Nowego Targu. Uczył się w krakowskich gimnazjach. W 1903 roku zdał egzamin dojrzałości i rozpoczął studia na Uniwersytecie Lwowskim. W tym okresie zajął się pracą literacką i dziennikarską, był redaktorem „Kuriera Lwowskiego”. Po powrocie na Podhale był jednym z założycieli „Gazety Podhalańskiej”. Jako polski patriota działał w Związku Podhalan i Związku Drużyn Podhalańskich.
Po wybuchu pierwszej wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich. Służył w 1. Pułku Piechoty, a następnie w 4. Pułku Piechoty. W 1915 roku uzyskał stopień podporucznika. Jesienią 1915 roku został Komendantem Placu Legionów Polskich w Lublinie, zajmował się werbunkiem. W 1916 roku na własną prośbę został skierowany na front. Walczył na Wołyniu, brał udział m.in. w bitwie pod Kostiuchnówką. Prawdopodobnie jesienią 1916 roku do melodii ludowej napisał tekst pieśni wojskowej „Przybyli ułani pod okienko”. Po kryzysie przysięgowym trafił do Polskiego Korpusu Posiłkowego.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku ochotniczo wstąpił do Wojska Polskiego. Początkowo służył jako zastępca szefa Biura Prasowego w Naczelnym Dowództwie Wojska Polskiego, później został oficerem Brygady Strzelców Podhalańskich. W 1920 roku prowadził działalność propagandową na Spiszu i Orawie. Rok później w stopniu kapitana został przeniesiony do rezerwy.
Zamieszkał w Warszawie, gdzie skupił się na pracy literackiej i dziennikarstwie. Zajmował się także przekładem utworów z literatury czeskiej i słowackiej. Po przewrocie majowym włączył się w działalność polityczną. Jako przedstawiciel obozu piłsudczyków w latach 1928–1935 był posłem na Sejm. W latach 1935–1938 zasiadał w Senacie RP. W 1938 roku zrezygnował z udziału w wyborach i powrócił do pracy literackiej.
Lata okupacji hitlerowskiej spędził w Warszawie. W tym okresie działał politycznie w ugrupowaniu konspiracyjnym obozu sanacyjnego o nazwie Konwent Organizacji Niepodległościowych. Był także członkiem Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. Podczas powstania warszawskiego służył jako komendant Rejonu V Sadyba w Okręgu Mokotowskim Armii Krajowej. Na początku września 1944 roku opuścił miasto z grupą ludności cywilnej. Zamieszkał w Krakowie.
Po wkroczeniu Armii Czerwonej rozpoczął działalność antykomunistyczną, był redaktorem podziemnego pisma „Wolność i Prawda”. Latem 1945 roku został aresztowany przez komunistyczne władze. Po kilkunastu miesiącach został zwolniony. Podjął pracę w Polskim Radio. Jesienią 1951 roku ponownie go uwięziono. Trafił do więzienia mokotowskiego w Warszawie. Fałszywie oskarżono go o szpiegostwo. W chwili aresztowania był ciężko chory na serce. Zmarł 27 maja 1952 roku.
