piątek,
Czesław Zajączkowski
Czesław Zajączkowski urodził się w 1917 roku w Wilnie. W ramach służby wojskowej ukończył Szkołę Podchorążych Łączności w Zegrzu. Pracował jako urzędnik w Lidzie. We wrześniu 1939 roku walczył w szeregach 19. Dywizji Piechoty.
Podczas okupacji działał w konspiracji, posługiwał się pseudonimem „Ragner”. Był szefem łączności Obwodu Armii Krajowej Lida w Okręgu Nowogródek. Na początku 1943 roku zorganizował patrol samoobrony na terenie kolonii Falkowicze. Mały oddział bronił ludność cywilną przed napadami rabunkowymi partyzantów sowieckich. Latem patrol Zajączkowskiego dołączył do Zgrupowania Nadniemeńskiego. Pod koniec lipca 1943 roku Niemcy przeprowadzili w rejonie jego operowania wielką akcję antypartyzancką i polskie zgrupowanie wycofało się pod Wilno. Podczas przemarszu stoczono wiele walk z oddziałami niemieckimi i partyzantami sowieckimi.
Podczas przygotowań do akcji „Burza” oddział „Ragnera” przemianowano na IV Batalion 77. Pułku Piechoty Armii Krajowej Okręgu Nowogródzkiego – „Nów”. Liczył on wtedy około trzystu żołnierzy. 18 maja pod Olchówką batalion Zajączkowskiego stoczył dużą bitwę z partyzantami sowieckimi. Na początku lipca jego żołnierze wyruszyli do Wilna, aby wziąć udział w operacji „Ostra Brama”. 7 lipca otoczyły ich sowieckie oddziały regularnego wojska, po rozbrojeniu żołnierze AK zostali wypuszczeni. „Ragnar” wrócił w okolice Lidy.
W sierpniu nowy komendant Podokręgu Nowogródek major Maciej Kalenkiewicz „Kotwicz” nakazał mu wznowienie działań partyzanckich, „Ragnar” objął dowództwo Zgrupowania Południowego. Prowadził akcje likwidacyjne agentów NKWD i aktywistów komunistycznych, atakował mniejsze oddziały sowieckie. Jesienią 1944 roku jego oddział stał się najgroźniejszym przeciwnikiem komunistów na Nowogródczyźnie, Sowieci nazywali go „czortem w okularach”.
W trudnych warunkach sowieckiej okupacji obfitującej w represje i aresztowania oddział podporucznika Zajączkowskiego był stosunkowo nieliczny, liczył około trzydziestu żołnierzy. Kiedy Wojska Wewnętrzne NKWD przystąpiły do akcji jego likwidacji, wystawiły oddziały w sile 1410 ludzi wspieranych przez trzy czołgi. 3 grudnia 1944 roku sowieccy żołnierze otoczyli oddział „Ragnar” trzema pierścieniami. Podporucznik Czesław Zajączkowski poległ w walce, życie oddał także jego brat Leon „Drzewica” Zajączkowski. Większość żołnierzy „Ragnara” mimo wielokrotnej przewagi przeciwnika wyrwała się z okrążenia i kontynuowała walkę.
