Przejdź do treści

Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Mrągowie

Bitwa pod Kumejkami

czwartek,

Bitwa pod Kumejkami

16 grudnia 1637 roku pod Kumejkami polskie wojska starły się z Kozakami. Bitwa ta stanowiła jedno z wydarzeń powstania kozackiego w latach 1637–1638 zwanego także powstaniem Pawluka. Kumejki to wieś na Ukrainie położona w odległości około stu sześćdziesięciu kilometrów na południe od Kijowa.

Na początku 1637 roku na prawobrzeżnej Ukrainie Kozacy wywołali powstanie. Na jego czele stanął Paweł Pawluk. Na początku grudnia 1637 roku przeciw Kozakom ruszyły wojska dowodzone przez hetmana polnego koronnego Mikołaja Potockiego. Po kilku potyczkach doszło do decydującej bitwy. Polskie siły stacjonowały w Kumejkach. 14 grudnia hetman Potocki dowiedział się, że oddziały Pawluka zbliżają się od strony Czerkas. Zmierzały one na Moszny, gdzie miały połączyć się z posiłkami pod wodzą Karpo Skidana i Semena Bychowca.

Polski hetman chciał rozbić kozackie oddziały znajdujące się w Mosznach, jednak okazało się, że Pawluk jest już na miejscu. Kozacki przywódca był pewien, że pokona Polaków w otwartej bitwie i ruszył na Kumejki. Jego armia liczyła dwadzieścia jeden tysięcy żołnierzy. Potocki miał pod komendą tylko cztery tysiące ludzi, jednak doskonale wyszkolone i zdyscyplinowane polskie wojska już od lat walczyły z sukcesami ze znacznie liczniejszymi przeciwnikami i pięciokrotna przewaga nie była w stanie złamać ich ducha.

16 grudnia doszło do spotkania obu armii. Kozacy maszerowali bez rozpoznania i po natknięciu się na przeciwnika w ich szeregach zapanowało krótkotrwałe zamieszanie, szybko opanowane przez Pawluka. Kozacy chcieli obejść polskie pozycje, jednak teren był podmokły i nie było to możliwe. Ich tabor się zatrzymał. Polacy otworzyli ogień z dział. Do akcji weszli także dragoni, którzy rozpoczęli ostrzał z broni palnej. Jeden z pocisków trafił w kozacki magazyn amunicji. Potężna eksplozja wywołała pożar i zamieszanie.

Pawluk postanowił przegrupować swoich żołnierzy, jednak wtedy uderzyła husaria wspierana przez jazdę pancerną. Kozacy zacięcie się bronili i odparli trzy szarże, ale za czwartym razem ich tabor został rozerwany. Jazda wjechała w lukę i zaczęła gromić przeciwnika. Pawluk nie zdołał opanować sytuacji i jego oddziały zostały kompletnie rozbite. Uciekający Kozacy byli ścigani przez polską jazdę.

20 grudnia w Borowicy wojska polskie otoczyły kilka tysięcy niedobitków. Kozacy po czterech dniach podpisali akt kapitulacji i wydali swojego przywódcę Pawła Pawluka. Kapitulację ze strony kozackiej podpisywał Bohdan Chmielnicki, który dziesięć lat później wywołał powstanie, które przyniosło Polakom wiele problemów.

Przez kilka tygodni dochodziło jeszcze do drobnych walk, jednak kozackie powstanie po klęsce doznanej pod Kumejkami nie miało szans na kontynuację. Kozacy liczyli, że polski król skorzysta z aktu łaski wobec Pawła Pawluka, jednak nie dopuściła do tego szlachta. W 1638 roku został on osądzony i uśmiercony.

Artykuł: DRAM Speculative Leadoff

DRAM Speculative Leadoff

Artykuł: Burst Mode DMA

Burst Mode DMA

Artykuł: Tryby DMA

Tryby DMA

Artykuł: DMA w kontekście historycznym

DMA w kontekście historycznym

Artykuł: Bezpośredni dostęp do pamięci

Bezpośredni dostęp do pamięci

Nasze technikum

Technik informatyk

Szkoły dla dorosłych

Nasza szkoła

Pełna oferta edukacyjna

Oferta szkoły