sobota,
Bitwa pod Borodzianką
W dniach 11–13 czerwca 1920 roku około 50 kilometrów na zachód od Kijowa Polacy starli się z bolszewikami.
Zaledwie tydzień po wkroczeniu Polaków do Kijowa, 14 maja 1920 roku rozpoczęła się bolszewicka ofensywa na Białorusi. Początkowo uderzenie zostało odparte przez polski kontratak i na froncie zapanował kilkunastodniowy bezruch. Kolejny atak nastąpił pod koniec maja. 8 czerwca Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego zarządziło odwrót zagrożonych okrążeniem wojsk polskich z Kijowa. 10 czerwca ewakuująca się z Kijowa 3 Armia pod dowództwem generała Edwarda Rydza-Śmigłego napotkała bolszewickie oddziały na linii rzeki Zdwiż. Polacy zdołali się przebić, jednak dowódca frontu południowo-zachodniego Aleksandr Jegorow wysłał w tej rejon kolejne jednostki.
Żołnierze generała Rydza-Śmigłego poruszali się wzdłuż linii kolejowych, prowadząc 30 pociągów z ludnością cywilną i sprzętem. Kolumna ciągnęła się na ponad trzydzieści kilometrów. Bolszewickie oddziały wyprzedziły Polaków i zajęły stanowiska przy moście kolejowym nad Zdwiżem w rejonie Borodzianki. 11 czerwca do Borodzianki podeszła polska straż przednia. Próba zajęcia przeprawy zakończyła się niepowodzeniem. 2 batalion 6 Pułku Piechoty Legionów zaatakował most kolejowy, jednak dwukrotnie został odrzucony.
Dowódca 1 Brygady Piechoty Legionów pułkownik Stefan Dąb-Biernacki postanowił równolegle do natarcia od frontu skierować część oddziałów do oskrzydlenia Borodzianki od południa. Po ciężkim boju, do wieczora Polacy opanowali most i pobliską wieś Nowa Grobla. Ruszył bolszewicki kontratak i rozgorzały zacięte walki. Wtedy w okolice Borodzianki dotarły oskrzydlające Bolszewików oddziały. Zaskoczony nieprzyjaciel został odparty.
Pierwszy etap walki zakończył się dla Polaków sukcesem, jednak droga przez mosta nadal była zamknięta, ponieważ Boszewicy prowadzili ostrzał z dział i broni maszynowej z pobliskich wzgórz. Już nocą toczyły się kolejne krwawe walki. Nad ranem nastąpił przełom i bolszewickie kontrnatarcie się załamało. Około 8:00 Polacy zajęli wieś Borodzianka. Bolszewicy próbowali ponownie uderzać, jednak nie mieli już takiego impetu jak wcześniej. Po krótkiej walce na bagnety zostali odparci. W nocy polska kolumna pokonała rzekę.
Czerwonoarmiści nie mieli zamiaru rezygnować. 13 czerwca nad ranem ponownie uderzyli na Borodziankę, jednak znowu Polacy zdołali pobić liczniejszego przeciwnika i po południu mogli kontynuować odwrót. Bitwa pod Borodzianką umożliwiła wyjście z okrążenia wszystkim oddziałom polskim i uchodźcom cywilnym oraz zakończyła najtrudniejszą fazę walk odwrotowych 3 Armii.
