wtorek,
Atak na Pearl Harbor
7 grudnia 1941 roku japoński nalot na amerykańskie bazy floty i lotnictwa w Pearl Harbor wciągnął Stany Zjednoczone do drugiej wojny światowej.
1 września 1939 roku niemiecki atak na Polskę zapoczątkował drugą wojnę światową. Wciągnięcie europejskich państw w konflikt zbrojny sprzyjało mocarstwowym ambicjom Japonii. Cesarstwo Japońskie było uzależnione od importu surowców naturalnych, stąd narodził się plan podbojów w rejonie Pacyfiku. W 1937 roku wybuchła wojna chińsko-japońska, kolejny etap konfliktu między tymi państwami. Po agresji Trzeciej Rzeszy na ZSRR w czerwcu 1941 roku realnym przeciwnikiem w podbojach dla Japończyków były już tylko Stany Zjednoczone, wojna z USA wydawała się nieunikniona i japońskie władze postanowiły zaskoczyć przeciwnika uderzeniem na rejon Hawajów i zmusić go do zawarcia pokoju.
Początkowym etapem błyskawicznej wojny miało być wyeliminowanie amerykańskiej Floty Pacyfiku. Po pierwszej wojnie światowej Stany Zjednoczone znacznie rozbudowały bazę Pearl Harbor na hawajskiej wyspie Oʻahu, stacjonowały tam główne siły floty i ich zniszczenie miałoby decydujący wpływ na przebieg konfliktu. Plan japońskiego admirała Isoroku Yamamoto przewidywał atak przeprowadzony z zaskoczenia za pomocą startujących z lotniskowców samolotów torpedowych i bombowych. Główną grupę uderzeniową stanowiło sześć lotniskowców: „Akagi”, „Kaga”, „Hiryū”, „Sōryū”, „Zuikaku” i „Shōkaku”, na których stacjonowało 380 samolotów. Japońskie uderzenie miał ubezpieczać liczny zespół okrętów: dwa pancerniki, trzy krążowniki, dziewięć niszczycieli oraz osiem okrętów podwodnych. Przewidywano także wykorzystanie do ataku pięciu miniaturowych okrętów podwodnych typu Ko-hyoteki. W Pearl Harbor znajdowało się m.in. osiem pancerników, osiem krążowników, 29 niszczycieli, pięć okrętów podwodnych oraz około czterdziestu innych okrętów. Na pobliskich lotniskach stacjonowało 387 amerykańskich samolotów. Główny cel ataku w postaci dwóch lotniskowców USS „Lexington” oraz USS „Enterprise” kilka dni przed uderzeniem wypłynął na ocean z zadaniem przetransportowania samolotów do innych baz.
Japoński nalot na bazę Pearl Harbor rozpoczął się rankiem 7 grudnia 1941 roku. Aby spotęgować efekt zaskoczenia, na dzień uderzenia wybrano niedzielę. Japończycy odnieśli sukces, m.in. zatopili pięć pancerników, jednak dzięki zbiegowi okoliczności ocalały amerykańskie lotniskowce – główny cel ataku. Atak na Pearl Harbor był wielkim szokiem dla Amerykanów i zmusił ich do chwilowego przejścia do obrony, co ułatwiło Japończykom opanowanie innych celów w obszarze Pacyfiku. Japońskie dowództwo słusznie przewidywało, że decydującą rolę w wojnie morskiej odegra lotnictwo, dlatego strata pancerników nieznacznie wpłynęła na możliwości bojowe amerykańskiej floty w skali całej wojny na Pacyfiku. USS „Lexington” został zatopiony w bitwie na Morzu Koralowym w maju 1942 roku, USS „Enterprise” odegrał kluczową rolę w wojnie na Pacyfiku – startujące z jego pokładu samoloty zatopiły m.in. trzy japońskie lotniskowce w bitwie pod Midway.
8 grudnia 1941 roku Kongres Stanów Zjednoczonych podjął uchwałę o wypowiedzeniu wojny Japonii. Trzy dni później wojnę Stanom Zjednoczonym wypowiedziały sprzymierzone z Japonią Trzecia Rzesza oraz Królestwo Włoch, jeszcze tego samego dnia Kongres USA ogłosił stan wojny z tymi państwami.
