Popularne pakiety instalacyjne

Pakiety są podstawowym narzędziem w zarządzaniu oprogramowaniem w systemach Linux. Istnieje wiele ich formatów, każdy z nich odgrywa ważną rolę w swoich specyficznych ekosystemach dystrybucji Linuksa, zapewniając elastyczność i różnorodne opcje zarządzania pakietami dla użytkowników i administratorów systemów.

.deb

Używany głównie w dystrybucjach opartych na Debianie, takich jak Debian sam, Ubuntu, Linux Mint, i inne. Narzędzia do zarządzania tymi pakietami to dpkg, APT, aptitude, GDebi, Synaptic i inne.

.rpm

Format Red Hat Package Manager, używany przez dystrybucje typu Red Hat, takie jak Fedora, CentOS (obecnie przekształcone w CentOS Stream), RHEL (Red Hat Enterprise Linux), openSUSE, SUSE Linux Enterprise i inne. Do zarządzania pakietami służą narzędzia takie jak rpm, YUM, DNF, Zypper.

.tgz/.tar.gz

Choć to nie jest format pakietu specyficzny dla jakiegoś systemu zarządzania pakietami, archiwa tarball (często kompresowane przy użyciu gzip) są powszechnie używane do dystrybucji oprogramowania w źródłach. Użytkownicy mogą kompilować aplikacje bezpośrednio z tych archiwów.

.tar.xz

Podobnie jak tar.gz, ale używa kompresji XZ, która zwykle oferuje lepsze wskaźniki kompresji niż gzip. Jest często wykorzystywany do dystrybucji oprogramowania w formie kodu źródłowego.

.pkg.tar.xz/.pkg.tar.zst

Te formaty są specyficzne dla Arch Linuxa i pochodnych, takich jak Manjaro czy Antergos. Są to archiwa tar, które zostały skompresowane przy użyciu xz lub zstd. Do zarządzania nimi służy Pacman, który jest menedżerem pakietów dla Arch Linuxa, zarządzającym zarówno zainstalowanymi pakietami, jak i tymi dostępnymi w repozytoriach.

.ebuild

Format specyficzny dla Gentoo Linux, nie jest to pakiet binarny, lecz skrypt budujący (build script), który automatycznie pobiera kod źródłowy i kompiluje go na systemie użytkownika. Portage, system zarządzania pakietami Gentoo, używa tych skryptów do automatyzacji procesu kompilacji i instalacji.

.txz

Kolejna wersja pakietu tar, tym razem używana głównie w Slackware Linux. Pakiety te są archiwami tar skompresowanymi przy użyciu xz. Slackware używa prostego menedżera pakietów, który nie rozwiązuje zależności automatycznie.

.rpm5

Wariant formatu RPM, który był używany przez niektóre dystrybucje, które adoptowały wersję 5 narzędzia RPM. Chociaż większość dystrybucji używa standardowego RPM, RPM5 miało swoje unikalne cechy i było stosowane w pewnym okresie.

.ipk

Format używany w OpenWrt i innych dystrybucjach Linuxa zaprojektowanych dla urządzeń wbudowanych, takich jak routery. Jest to uproszczona wersja formatu .deb, dostosowana do potrzeb systemów o ograniczonych zasobach.

.AppImage

Format pakietu dla systemów Linux, który pozwala na dystrybucję oprogramowania w formie pojedynczych plików wykonywalnych, które zawierają wszystkie niezbędne zależności. Użytkownicy mogą uruchamiać aplikacje AppImage bez ich instalacji.

Flatpak

System pakietowania dla Linuksa, który pozwala na dystrybucję, instalację i uruchamianie izolowanych od reszty systemu aplikacji. Flatpak zapewnia większą izolację i bezpieczeństwo niż tradycyjne metody pakietowania.

Snap

Podobnie jak Flatpak, Snap to system pakietów opracowany przez Canonical dla aplikacji w systemach Linux. Pozwala na łatwą instalację, aktualizację i izolację aplikacji przy użyciu kontenerów, zapewniając jednocześnie automatyczne aktualizacje i możliwości rollback.