piątek, 2024-02-09

Klasyfikacja sieci komputerowych

Sieci komputerowe można klasyfikować na różne sposoby, w zależności od przyjętych kryteriów. Wybór odpowiedniego rodzaju i topologii sieci zależy od wielu czynników, takich jak rozmiar i geografia obszaru, wymagania dotyczące przepustowości, koszty, a także oczekiwany poziom odporności na awarie i łatwość zarządzania. W praktyce często stosuje się połączenie różnych typów, aby uzyskać optymalne rozwiązanie dostosowane do konkretnych potrzeb i warunków.

Poniżej w sposób skrótowy przedstawiono podstawowe rodzaje sieci.

1. Rodzaje sieci na podstawie zasięgu:
   • LAN (Local Area Network) – Lokalne sieci komputerowe, ograniczone do niewielkiego obszaru, takiego jak budynek czy kampus.
   • WAN (Wide Area Network) – szerokopasmowe sieci obejmujące dużą przestrzeń geograficzną, często połączone poprzez publiczne środki transmisji.
   • MAN (Metropolitan Area Network) – sieci miejskie, obejmujące obszar miasta lub aglomeracji.
   • PAN (Personal Area Network) – osobiste sieci komputerowe, zapewniające łączność w bardzo małym zasięgu, często wokół jednej osoby.
2. Topologie sieci:
   • Topologia gwiazdy – każde urządzenie jest połączone bezpośrednio z centralnym węzłem. Jest to popularna topologia ze względu na łatwość zarządzania i odporność na awarie pojedynczych połączeń.
   • Topologia pierścienia – wszystkie urządzenia są połączone w zamkniętym obiegu. Dane przesyłane są w jednym kierunku od jednego urządzenia do kolejnego.
   • Topologia magistrali – wszystkie urządzenia są podłączone do wspólnej magistrali, jest to prostsza w konfiguracji, ale mniej odporna na awarie.
   • Topologia siatki – każde urządzenie jest połączone z wieloma innymi urządzeniami. Ta topologia zapewnia bardzo dobrą odporność na awarie, ale jest kosztowna i skomplikowana w zarządzaniu.
3. Podział ze względu na media transmisyjne:
   • Sieci przewodowe – korzystają z kabli (np. miedzianych, światłowodowych) do transmisji danych. Charakteryzują się zwykle wyższą prędkością transmisji i większym bezpieczeństwem niż sieci bezprzewodowe.
   • Sieci bezprzewodowe – dane są przesyłane za pomocą fal radiowych, podczerwieni lub innych technologii bezprzewodowych. Oferują większą elastyczność i mobilność, ale mogą być bardziej podatne na zakłócenia i problemy z zasięgiem.
4. Podział ze względu na dostęp:
   • Sieci publiczne – dostępne dla ogółu użytkowników, często oferujące dostęp do internetu lub innych usług ogólnodostępnych.
   • Sieci prywatne – ograniczone do określonej grupy użytkowników, np. pracowników firmy, zapewniające bezpieczeństwo i kontrolę nad zasobami.
   • Sieci hybrydowe – łączą elementy sieci publicznych i prywatnych, oferując elastyczność w dostępie do zasobów i usług.
5. Podział ze względu na przepustowość:
   • Sieci o niskiej przepustowości – często wykorzystywane w starszych technologiach lub w aplikacjach, gdzie wymagania dotyczące szybkości nie są wysokie, na przykład w sieciach sensorów lub w niektórych sieciach bezprzewodowych.
   • Sieci o średniej przepustowości – odpowiednie do potrzeb większości zastosowań biurowych i domowych, oferujące zbalansowany kompromis między wydajnością a kosztem, przykłady to nowsze standardy Wi-Fi (np. Wi-Fi 5 - 802.11ac) i sieci przewodowe Ethernet o prędkościach do 1 Gbps.
   • Sieci o wysokiej przepustowości – zapewniają wysoką szybkość transmisji danych, odpowiednie dla zastosowań wymagających dużej przepustowości, takich jak przesyłanie strumieniowe wideo wysokiej jakości, duże środowiska korporacyjne, centra danych, czy zaawansowane aplikacje naukowe. Obejmują sieci Ethernet o prędkościach 10 Gbps i wyższych, a także niektóre nowoczesne technologie światłowodowe.
   • Sieci o bardzo wysokiej przepustowości – przeznaczone dla specjalistycznych i zaawansowanych zastosowań, gdzie wymagane są ekstremalnie wysokie prędkości transmisji. Wykorzystywane głównie w badaniach naukowych, dużych centrach danych, infrastrukturze telekomunikacyjnej i sieciach backbone. Przykłady to zaawansowane technologie światłowodowe, takie jak 100 Gbps Ethernet i wyżej, oraz niektóre specjalizowane sieci telekomunikacyjne.
6. Sieci oparte na udostępnianiu danych:
   • Sieci przechowywania danych – skupiają się na centralizowanym przechowywaniu i zarządzaniu danymi, umożliwiając użytkownikom dostęp do wspólnych baz danych, archiwów cyfrowych itp.
   • Sieci dystrybucji danych – są zaprojektowane do efektywnego rozprowadzania danych, na przykład w formie strumieniowania multimediów, dystrybucji plików, czy aktualizacji oprogramowania.
7. Sieci oparte na udostępnianiu zasobów sprzętowych:
   • Sieci obliczeniowe – Umożliwiają udostępnianie mocy obliczeniowej, np. przez klastry komputerowe lub chmurę obliczeniową, gdzie użytkownicy mogą korzystać z zasobów obliczeniowych rozproszonych serwerów.
   • Sieci komunikacyjne – Skoncentrowane na udostępnianiu zasobów komunikacyjnych, takich jak routery, przełączniki, modemy, umożliwiające efektywną wymianę informacji między użytkownikami.
8. Podział ze względu na oferowane usługi:
   • Sieci aplikacji – pozwalają na korzystanie z oprogramowania i aplikacji hostowanych na serwerach sieciowych, takich jak aplikacje biurowe, CRM, ERP itp.
   • Sieci transmisyjne – przeznaczone głównie do przesyłania danych między różnymi lokalizacjami.
   • Sieci dostępowe – zapewniają użytkownikom dostęp do zasobów sieciowych i internetowych.
   • Sieci korporacyjne – zaprojektowane do obsługi potrzeb organizacji, w tym komunikacji wewnętrznej, zarządzania zasobami, a także bezpieczeństwa i kontroli dostępu.
   • Sieci dostarczania treści (CDN - Content Delivery Networks) – skupiają się na szybkim i efektywnym dostarczaniu treści multimedialnych, takich jak wideo, audio, obrazy, a także aplikacji internetowych. CDN wykorzystują geograficznie rozproszone serwery, aby minimalizować opóźnienia i zwiększyć szybkość dostępu do danych.
   • Sieci VPN (Virtual Private Network) – zapewniają bezpieczne połączenie przez publiczną sieć (np. Internet), tworząc wirtualny tunel szyfrowany dla danych. VPN są często używane do zdalnego dostępu do zasobów korporacyjnych, a także do ochrony prywatności w sieci.
   • Sieci bezprzewodowe typu ad-hoc – charakteryzują się brakiem stałej infrastruktury; urządzenia w sieci bezpośrednio komunikują się ze sobą. Są one używane w sytuacjach tymczasowych lub w środowiskach, gdzie instalacja tradycyjnej infrastruktury jest niemożliwa lub niepraktyczna.
   • Sieci sensoryczne – zbudowane z wielu sensorów i urządzeń pomiarowych, które zbierają i przesyłają dane z otoczenia, np. temperaturę, wilgotność, ciśnienie. Są one szeroko stosowane w automatyce przemysłowej, inteligentnych budynkach oraz w monitoringu środowiska.
   • Sieci peer-to-peer (P2P) - umożliwiają bezpośrednią wymianę plików i danych między użytkownikami, bez centralnego serwera. Sieci P2P są popularne w dystrybucji dużych plików, jak również w aplikacjach wymagających współdzielenia zasobów.
   • Sieci zarządzania ruchem i monitorowania – stosowane głównie w inteligentnych systemach transportowych i monitoringu miejskim, umożliwiają zarządzanie przepływem ruchu, optymalizację sygnalizacji świetlnej, a także monitorowanie bezpieczeństwa publicznego.
   • Sieci telekomunikacyjne skoncentrowane na świadczeniu usług komunikacyjnych, takich jak telefonia, transmisja danych i połączenia internetowe, zarówno w skali lokalnej, jak i globalnej.
   • Sieci chmury obliczeniowej (Cloud Computing Networks) - zapewniają zdalny dostęp do zasobów obliczeniowych, takich jak moc przetwarzania, pamięć masowa, a także oprogramowanie, które jest hostowane w zdalnych centrach danych.