czwartek,
Narodowe Czytanie 2024
Narodowe Czytanie to coroczna akcja wspólnego czytania wybranej lektury. W 13. edycji wydarzenia wybrano „Kordiana” Juliusza Słowackiego. To dramat romantyczny napisany w 1833 r. w Genewie.
W naszej szkole akcja odbędzie się 6 września. Na wybranych lekcjach nauczyciele wraz z uczniami będą wspólnie czytać tekst lektury.
Patronat honorowy nad akcją objęła para prezydencka. Zapraszamy do szkolnej biblioteki.
Znaczenie „Kordiana” w literaturze polskiej
„Kordian” to dzieło wielowymiarowe, w którym Słowacki analizuje stan ducha młodego pokolenia, krytykuje bierność narodu i pyta o sens ofiary w walce o wolność. Jednocześnie, poprzez dramatyczne zmagania Kordiana, ukazuje tragizm jednostki w obliczu niespełnionych marzeń i wielkich narodowych oczekiwań. Utwór stanowi ważny głos w dyskusji o przyszłości Polski i roli jednostki w historii. Jest to dramat romantyczny, który ma istotne znaczenie w literaturze polskiej z kilku powodów.
Kontekst historyczny i narodowy
„Kordian” powstał w 1834 roku, w okresie rozbiorów Polski, kiedy kraj był podzielony między trzech zaborców: Rosję, Prusy i Austrię. Słowacki w dramacie odnosi się do powstania listopadowego (1830–1831), które zakończyło się klęską Polaków. W utworze krytykuje słabość przywódców zrywu oraz bierność polskiego społeczeństwa. Tytułowy bohater, Kordian, symbolizuje młode pokolenie, które marzy o wolności i odrodzeniu Polski, ale również zmaga się z własnymi wątpliwościami i niepewnością.
Bohater romantyczny i jego dylematy
Kordian jest typowym bohaterem romantycznym – pełnym pasji, idei i wewnętrznych konfliktów. Przeżywa kryzys wartości, poszukuje sensu istnienia i celu w życiu. Jego postawa przypomina inne postacie romantyczne, takie jak Konrad z „Dziadów” Mickiewicza, jednak Kordian bardziej eksponuje niepewność i zagubienie. Przemiana, jaką przechodzi – od marzyciela do rewolucjonisty, który pragnie zabić cara – ukazuje tragizm młodego człowieka. Plan Kordiana jednak nie dochodzi do skutku, co podkreśla jego niemożność sprostania wielkim oczekiwaniom, jakie na niego nałożono.
Krytyka mesjanizmu i romantycznego idealizmu
Słowacki w „Kordianie” krytykuje ideę mesjanizmu narodowego, który dominował w myśleniu Polaków po klęsce powstania listopadowego. Mesjanizm, którego zwolennikiem był m.in. Adam Mickiewicz, zakładał, że Polska ma odgrywać rolę męczennika w historii, a jej cierpienia mają przynieść odkupienie innym narodom. Słowacki sugeruje, że taka postawa prowadzi do bierności i odwraca uwagę od realnych działań. W dramacie wyraźnie podkreślone są wątpliwości co do skuteczności jednostkowego działania i poświęcenia się idei.
Symbolika i struktura dramatu
Dramat jest pełen symboliki. Kordian to nie tylko indywidualna postać, ale symbol polskiego narodu, zmagającego się z brakiem wolności i wewnętrznymi słabościami. Główne sceny, takie jak „próba zbrodni” na cara w akcie III czy monolog na Mont Blanc, stanowią alegorie walki Polaków o niepodległość i wewnętrzne zmagania z własnymi ograniczeniami.
Znaczenie literackie
„Kordian” to także wyraz nowatorskiej formy dramatu. Słowacki odchodzi od klasycznych zasad jedności czasu, miejsca i akcji, co jest charakterystyczne dla dramatu romantycznego. Wprowadza sceny o charakterze symbolicznym i fantastycznym jak np. spotkanie z Diabłem czy szalony sen Kordiana. To dzieło otworzyło nowe drogi dla polskiego teatru i poezji.
Czytaj „Kordiana” na naszej stronie
Tekst dzieła Słowackiego znajdziesz na naszej stronie internetowej: „Kordian”.
