piątek,
Blu-ray
Format zapisu optycznego Blu-ray powszechnie uważany jest za następcę formatu DVD.
W 1992 roku japoński fizyk Shūji Nakamura opracował pierwszą na świecie półprzewodnikową diodę laserową, a kilka lat później pierwszy niebieski laser. W 1999 roku do swoich prac wykorzystał technologię otrzymywania kryształów azotku galu o bardzo wysokiej jakości strukturalnej opracowaną w warszawskim Instytucie Wysokich Ciśnień PAN. Polski wynalazek pozwolił otrzymać laser wielokrotnie lepszy pod względem czasu życia i wydajności od wcześniej konstruowanych. Shūji Nakamura wspólnie z Isamu Akasakim i Hiroshi Amano w 2014 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za wynalezienie wydajnej diody emitującej niebieskie światło, a jego wynalazek stał się podstawą wielu technologii, m.in. związanych z optycznym zapisem i odczytem informacji.
Wraz z rozwojem technologii gwałtownie rosła jakość cyfrowo dostępnych filmów, jednak oznaczało to także więcej bajtów do zapisania. Okazało się, że niebieski laser daje możliwość gęstszego zapisywania danych na powierzchni nośnika. Powstało kilka konkurencyjnych technologii, które miały zastąpić stosowany wcześniej format DVD. Ostatecznym zwycięzcą okazał się Blu-ray.
Pod koniec lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia firma Sony we współpracy z korporacją Pioneer rozpoczęła projekt DVR Blue. Jesienią roku 2000 zaprezentowano pierwsze prototypy. 19 lutego 2002 roku projekt DVR Blue został oficjalnie ogłoszony jako Blu-ray Disc. Kilka miesięcy później powstało konsorcjum Blu-ray Disc Association (BDA), jego pierwotnymi członkami było dziewięć firm: Panasonic, Pioneer, Philips, Thomson, LG Electronics, Hitachi, Sharp, Samsung Electronics i Sony.
10 kwietnia 2003 roku w japońskich sklepach pojawił się pierwszy na świecie rejestrator BD-RE, było to urządzenie Sony BDZ-S77. 30 czerwca 2004 roku Panasonic wprowadził do sprzedaży nagrywarkę Blu-ray DMR-E700BD, drugi konsumencki produkt tego typu. W grudniu 2004 roku korporacja The Walt Disney Company ogłosiła wsparcie dla Blu-ray Disc. Wkrótce zaczęły do niej dołączać inne wytwórnie.
W 2008 roku David Jessen z The Walt Disney Company stwierdził, że w ciągu dwóch lat sprzedaż dysków z filmami w formacie Blu-ray dwukrotnie przewyższy sprzedaż filmów na nośnikach DVD, jednak jak się okazało, jego przewidywania się nie sprawdziły. Dodatkowo dynamicznie rośnie sprzedaż multimediów przez Internet i wobec tego przyszłość nośników optycznych stanęła pod wielkim znakiem zapytania. Format Blu-ray obsługują nowsze konsole do gier: PlayStation 3, PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox One.
Nośniki Blu-ray umożliwiają zapis 25 GB danych na płytach jednowarstwowych. W przypadku dysków dwuwarstwowych pojemność ta rośnie dwukrotnie. W 2010 roku w standardzie Blu-ray znalazły się płyty trójwarstwowe (100 GB) oraz czterowarstwowe (128 GB), nazwano je jako BDXL. Istnieją także płyty ośmiowarstwowe pozwalające na zapis 200 GB danych. W 2008 roku Pioneer zaprezentował szesnastowarstwową płytę, która mieści do 400 GB informacji.
Podobnie jak przy wcześniejszych nośników istnieją dwa rodzaje płyt nagrywalnych, jednokrotnego zapisu BD-R oraz wielokrotnego BD-RW. Blu-ray jako zalecany system plików określa Universal Disk Format (UDF) 2.5.
