poniedziałek,
Zbigniew Świętochowski
Pięćdziesiąt lat temu zmarł spiker radiowy, który na trwałe zapisał się w historii Polski.
Zbigniew Świętochowski urodził się 2 maja 1905 roku w Warszawie. Od 1930 roku pracował jako spiker i lektor w Polskim Radio. 1 września 1939 roku nad ranem miał dyżur w warszawskiej rozgłośni. O godzinie 6:30 przerwano nadawanie ramowego programu, wygłosił wtedy komunikat informujący o rozpoczęciu drugiej wojny światowej. Później odtworzono z płyty przygotowanej dwa dni wcześniej przemówienie odczytane przez aktora Józefa Małgorzewskiego.
„Halo, halo! Tu Warszawa i wszystkie rozgłośnie Polskiego Radia. Dziś rano o godzinie piątej minut czterdzieści oddziały niemieckie przekroczyły granicę polską łamiąc pakt o nieagresji. Bombardowano szereg miast. Za chwilę usłyszą Państwo komunikat specjalny”
–– komunikat radiowy, 1 września 1939 roku.
Po klęsce wrześniowej włączył się w działalność konspiracyjną. Był członkiem Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. Zajmował się m.in. małym sabotażem. Działał w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej. Po wybuchu powstania warszawskiego był jednym ze spikerów powstańczej radiostacji „Błyskawica”. 8 sierpnia 1944 roku po raz pierwszy w eterze padły słowa „Tu mówi Błyskawica”, wygłosił je Zbigniew Świętochowski. Stacja nadawcza Armii Krajowej w Warszawie miała duży zasięg – sygnał był słyszalny nie tylko w Europie, ale docierał nawet do Stanów Zjednoczonych. Program stanowiły wiadomości, reportaże, komunikaty, wiersze i pieśni wojskowe.
„Halo, tu mówi »Błyskawica«! Stacja nadawcza Armii Krajowej w Warszawie, na fali 32,8 oraz 52,1 m. Duch Warszawy jest wspaniały. Wspaniałe są kobiety Warszawy. Są wszędzie; na linii razem z żołnierzami lub jako sanitariuszki albo też łączniczki. Nawet dzieci ożywione są cudownym duchem męstwa. Pozdrawiamy wszystkich wolność miłujących ludzi świata! Żołnierzy Polski walczących we Włoszech i we Francji, polskich lotników i marynarzy”
–– pierwsze słowa nadane na falach radiostacji „Błyskawica”.
Po wojnie nadal był spikerem Polskiego Radia. Zmarł 17 sierpnia 1970 roku w Warszawie.
