środa,
Tadeusz Sokół
Dziś mija rocznica urodzin polskiego lekarza pediatry, porucznika piechoty Wojska Polskiego, uczestnika kampanii wrześniowej, więźnia sowieckich łagrów, cichociemnego, kawalera Orderu Virtuti Militari.
Tadeusz Sokół urodził się 15 czerwca 1914 roku w Czaharach Hrycowieckich niedaleko Zbaraża. Był uczniem II Państwowego Gimnazjum w Tarnopolu. W 1935 roku zdał egzamin dojrzałości i wstąpił do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty przy 12. Dywizji Piechoty. Po zakończeniu służby wojskowej studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Naukę przerwał wybuch wojny.
W 1939 roku otrzymał przydział mobilizacyjny do 51. Pułku Piechoty Strzelców Kresowych, ale ostatecznie trafił do Ośrodka Zapasowego 12. Dywizji Piechoty. Brał udział w walkach z oddziałami Armii Czerwonej w Monasterzyskach. Dostał się do niewoli, jednak szybko zdołał zbiec. Udał się do Lwowa, gdzie wstąpił do Związku Walki Zbrojnej. Posługiwał się nazwiskiem Charkowski. Wiosną 1940 roku podczas próby przejścia na Węgry został zatrzymany przez sowiecką straż graniczną. Zesłano go do łagrów w głąb ZSRR.
Po zawarciu układu Sikorski-Majski został zwolniony. Od 12 lutego 1942 roku służył w 25. Pułku Piechoty 9. Dywizji Piechoty. Po ewakuacji polskich oddziałów z ZSRR przeniesiono go do 3. Dywizji Strzelców Karpackich. Później trafił do sztabu Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. W 1943 roku zgłosił się do służby w kraju i przeszedł szkolenie w zakresie dywersji. 29 marca 1944 roku złożył przysięgę na rotę Armii Krajowej.
W nocy z 21 na 22 września 1944 roku w ramach operacji lotniczej „Przemek 1” został przerzucony do kraju. Razem z nim na spadochronach skakali podporucznik Marian Leśkiewicz „Wygoda”, pułkownik Przemysław Nakoniecznikoff-Klukowski „Kruk 2”, podporucznik Zenon Sikorski „Pożar”, plutonowy Kazimierz Śliwa „Strażak” oraz major Aleksander Stpiczyński „Klara”. Skoczków przyjęła placówka odbiorcza „Rozmaryn” w okolicy wsi Czaryż. Teren zabezpieczał oddział z 3. Pułku Piechoty Legionów AK.
Z chwilą skoku otrzymał awans do stopnia porucznika. W okupowanej Polsce otrzymał przydział do Okręgu Kielce AK, gdzie służył jako dowódca kompanii w 2. Pułku Piechoty Legionów AK. Brał udział w walkach z okupantem. W październiku oddelegowano go na stanowisko oficera ds. zleceń specjalnych komendanta Okręgu Kraków, jednak nie zdołał dotrzeć na miejsce przeznaczenia. Do rozwiązania Armii Krajowej był instruktorem dywersji.
Po zakończeniu wojny ujawnił się przed komunistycznymi władzami. Latem 1945 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Za działalność podczas wojny otrzymał wyrok czterech lat więzienia. Więzienie opuścił wiosną 1947 roku po tzw. amnestii. Ukończył przerwane wybuchem wojny studia medyczne. Pracował jako lekarz pediatra w Nowym Sączu, gdzie mieszkał do końca życia. Zmarł 21 czerwca 1980 roku.
