wtorek,
Skrętka
Skrętka to rodzaj kabla służącego do przesyłania informacji. Nazwę zawdzięcza swojej budowie – składa się jednej lub więcej par skręconych ze sobą kabli, ma to na celu eliminację zakłóceń elektromagnetycznych oraz występujących podczas transmisji przesłuchów polegających na pojawianiu się sygnału wysłanego jednym torem przesyłowym w innym. Równocześnie skręcenie żył zawęża pasmo transmisyjne. To rozwiązanie jest stosunkowo stare, wynalazł je Alexander Graham Bell.
Za pomocą skrętki można przesyłać zarówno dane w postaci analogowej, jak i cyfrowej. Stosowana jest ona w łączach telekomunikacyjnych oraz sieciach komputerowych. Obecnie jest najczęściej wykorzystywana w telefonii analogowej i sieciach Ethernet.
Rodzaje skrętki
- U/UTP (dawniej UTP) – skrętka nieekranowana.
- F/UTP (dawniej FTP) – skrętka foliowana.
- S/UTP – skrętka nieekranowana dodatkowo w ekranie z siatki.
- SF/UTP (dawniej STP) – skrętka ekranowana folią i siatką.
- U/FTP – skrętka z każdą parą w osobnym ekranie z folii.
- F/FTP – skrętka z każdą parą foliowaną dodatkowo w ekranie z folii.
- S/FTP (dawniej SFTP) – skrętka z każdą parą foliowaną dodatkowo w ekranie z siatki.
- SF/FTP (dawniej S-STP) – skrętka z każdą parą foliowaną dodatkowo w ekranie z folii i siatki.
Normy TIA/EIA-568 i ISO/IEC 11801
Istnieją dwie normy dotyczące skrętki – amerykańska TIA/EIA-568 oraz międzynarodowa ISO/IEC 11801. W standardzie TIA/EIA kable podzielono na kategorie (1, 2, 3 itd.), standard ISO dzieli je według wydajności (A, B, C itd.). Obowiązujący w Europie standard EN 50173 powstał na podstawie normy ISO. Teoretycznie w Polsce powinniśmy zgodnie z tym standardem mówić o klasach skrętki, jednak w środowiskach informatycznych dominuje nazewnictwo z normy TIA/EIA (kategorie), dlatego warto znać odpowiedniki w obydwu normach.
- Klasa A – kategoria 1;
- Klasa B – kategoria 2;
- Klasa C – kategoria 3;
- Klasa D – kategoria 5e;
- Klasa E – kategoria 6;
- Klasa EA – kategoria 6a;
- Klasa F – kategoria 7;
- Klasa FA – kategoria 7A;
- Klasa I – kategoria 8.1;
- Klasa II – kategoria 8.2.
Norma TIA/EIA zdefiniowała dodatkowo kategorię 4 – pasmo częstotliwości do 20 MHz, szybkie sieci lokalne.
Klasy skrętki (EN 50173)
- klasa A – realizacja usług telefonicznych z pasmem częstotliwości do 100 kHz;
- klasa B – aplikacje głosowe i usługi terminalowe z pasmem częstotliwości do 1 MHz, dwie pary przewodów;
- klasa C – najczęściej w sieciach telefonicznych, pasmo częstotliwości do 16 MHz, cztery pary przewodów;
- klasa D – najczęściej stosowana w sieciach lokalnych, pasmo częstotliwości do 100 MHz, cztery pary przewodów;
- klasa E – rozszerzenie ISO/IEC 11801/TlA (1999), okablowanie, którego wymagania pasma są do częstotliwości 250 MHz (przepustowość rzędu 200 Mb/s);
- klasa EA – wprowadzona w ISO/IEC 11801 2002:2 Poprawka 1, pasmo do częstotliwości 500 MHz;
- klasa F – wprowadzona w ISO/IEC 11801 2002:2, pasmo do 600 MHz. Różni się ona od poprzednich klas stosowaniem kabli typu S/FTP (każda para w ekranie plus ekran obejmujący cztery pary) łączonych ekranowanymi złączami. Dla tej klasy okablowania jest możliwa realizacja systemów transmisji danych z prędkościami przekraczającymi 1 Gb/s;
- klasa FA – wprowadzona w ISO/IEC 11801 2002:2 Poprawka 1. Obejmuje pasmo do częstotliwości 1000 MHz; umożliwia uzyskanie prędkości do 100 Gbit/s do 15m i 40 Gbit/s do 100m;
- klasa I – w trakcie rozwoju (opisana w ANSI/TIA-568-C.2-1, ISO/IEC 11801 3rd Ed.), pasmo częstotliwości 1600-2000 MHz; prędkość transmisji > 40 Gbit/s;
- klasa II – wprowadzona w ISO/IEC 11801 3rd Ed., pasmo częstotliwości 1600-2000 MHz.
