wtorek,
Karta dźwiękowa
Częstym wymaganiem stawianym współczesnym komputerom jest odtwarzanie dźwięku. Aby było to możliwe, wymagana jest obecność karty dźwiękowej. Obecnie wiele płyt głównych ma wbudowany taki układ, tzw. zintegrowaną kartę dźwiękową. Istnieją także karty rozszerzeń w postaci kart z interfejsem PCI, PCI-E itp. montowanych w złączach płyty głównej oraz zewnętrzne karty połączane przez np. USB, FireWire.
Karta dźwiękowa może posiadać różne elementy z zależności o jej przeznaczenia:
- generator dźwięku – w starszych kartach służył do sprzętowego generowania dźwięków za pomocą modulacji i łączenia fal oraz szumu;
- przetworniki A/C i C/A – do konwersji sygnału z analogowego na cyfrowy i odwrotnie, spotyka się także nazwy ADC i CDA;
- procesor DSP (Digital Signal Processor) – do cyfrowej obróbki sygnałów, np. uzyskiwania efektów, droższe karty mogą posiadać kilka procesorów DSP, z których każdy realizuje inne zadania;
- bufor – mała pamięć RAM, używana przez przetworniki A/C i C/A;
- mikser dźwięku – do łączenia sygnałów dźwięku z różnych źródeł, np. generatorów, wejść zewnętrznych itd.;
- wzmacniacz sygnałów wyjściowych – służy do wzmacniania sygnału wyjść dla urządzeń pasywnych, np. wyjście słuchawkowe;
- złącza wejściowe i wyjściowe – analogowe, jak i cyfrowe;
- interfejs do komputera – zapewnia komunikację i wymianę danych z kartą dźwiękową;
- interfejs MIDI – umożliwia podłączenie do komputera cyfrowego instrumentu muzycznego w standardzie MIDI, może sterować zewnętrznym modułem dźwiękowym itp.
Dla muzyków przydatne są opcje syntezy. Karty mogą nie tylko odtwarzać i odgrywać gotowe dźwięki, ale mają możliwość ich tworzenia na drodze syntezy FM (modulacji częstotliwości). Układy FM za pomocą funkcji matematycznych generują dźwięki, które mają imitować brzmienie instrumentów muzycznych. Nie daje to zbyt realistycznego efektu, dlatego opracowano lepszą metodę, którą jest synteza wavetable. W tej technologii w celu uzyskania brzmienia instrumentów wykorzystywane są wcześniej nagrane próbki. Niestety z uwagi na małą ilość dostępnej pamięci nie można zapisać wszelkich możliwych dźwięków (np. pod względem wysokości, czasu trwania, artykulacji itd.), dlatego układ odtwarza dźwięk generowany na podstawie posiadanych próbek. Efekt jest dużo lepszy niż w przypadku syntezy FM, ale nadal nico sztuczny. Lepiej radzą sobie z tym karty profesjonalne o większej ilości pamięci. Obecnie przy zwiększającej się mocy obliczeniowej przeciętnych komputerów oraz coraz większej pojemności dyskowej najlepsze efekty imitowania instrumentów można uzyskać programowo. Topowe tego typu programy dostarczają wielu gigabajtów próbek.
Karty dźwiękowe posiadają różnego rodzaju analogowe lub cyfrowe wejścia i wyjścia. W najprostszej karcie stosowane są gniazda analogowe typu minijack.
Kolory gniazd i wtyków
Kolor | Funkcja | |
---|---|---|
różowy | analogowe wejście dla mikrofonu | |
błękitny | analogowe wejście audio (line-in) | |
jasnozielony | analogowe wyjście dla głośników albo słuchawek, w systemach wielogłośnikowych wyjście dla przednich głośników (line-out) | |
czarny | analogowe wyjście dla głośników tylnych | |
pomarańczowy | cyfrowe wyjście dźwięku (S/PDIF), czasami analogowe wyjście dla głośników centralnego i niskotonowego | |
szary | analogowe wyjście dla głośników bocznych |