niedziela,
Jan Szatowski
Jan Szatowski urodził się 23 stycznia 1907 roku w miejscowości Murafa na Podolu. Po wybuchu pierwszej wojny światowej jego rodzina została ewakuowana w głąb Rosji. W 1918 roku razem z rodzicami przyjechał do Polski. W 1928 roku ukończył Gimnazjum Państwowe im. Vetterów w Lublinie. Po pomyślnie zdanym egzaminie dojrzałości postanowił zostać zawodowym żołnierzem. Z wyróżnieniem ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Komorowie. Do wybuchu drugiej wojny światowej służył w 5. Pułku Piechoty Legionów w Wilnie. Jego ostatni przedwojenny awans nastąpił w 1938 roku, kiedy otrzymał stopień kapitana.
Podczas kampanii wrześniowej walczył w szeregach macierzystej jednostki, która znalazła się w składzie Grupy Operacyjnej „Wyszków”. Dowodził kompanią zwiadu. Brał udział w walkach o Pułtusk i Gnojno, bronił linii Bugu pod w rejonie Wyszkowa, uczestniczył w bitwie pod Kałuszynem. 13 września Seroczynem został ranny i trafił do szpitala wojskowego w Chełmie. Po ucieczce ze szpitala został zatrzymany jako jeniec wojenny w miejscowości, w której mieszkali jego rodzice. Wywieziono go do obozu jenieckiego VII C Laufen na terenie Niemiec.
Pod koniec 1942 roku wspólnie z podporucznikiem Zdzisławem Kurasiem i porucznikiem Karolem Żywocińskim brawurowo uciekł z Oflagu II C Woldenberg. Uciekinierzy zdołali umknąć pogoni i pieszo na mrozie dotarli w okolice Poznania. Ukryci w wagonie do przewozu węgla dla lokomotywy z pomocą członków polskiego podziemia przedostali się do Warszawy. 19 stycznia 1943 roku kapitan Szatowski złożył raport dla dowództwa Armii Krajowej na temat obozu jenieckiego w Woldenbergu.
Pod koniec stycznia wstąpił do Armii Krajowej i otrzymał przydział do Okręgu Wołyńskiego AK. Objął stanowisko inspektora Inspektoratu Kowel. Organizował terenowe struktury organizacji. Kierował podległe mu oddziały do obrony polskiej ludności przed nacjonalistami ukraińskimi. Jesienią 1943 roku otrzymał awans do stopnia majora. W 1944 roku po rozpoczęciu akcji „Burza” na Wołyniu sformował zgrupowanie „Gromada” i stanął na jego czele. W marcu tego samego roku objął dowództwo 50. Pułku Piechoty w 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. W okresie 19 kwietnia – 3 maja dowodził dywizją.
W okresie od stycznia do czerwca 1944 roku 27. Wołyńska Dywizja Piechoty AK stoczyła ponad sto walk. W czerwcu część oddziałów przeszła na teren Lubelszczyzny. Po ich reorganizacji major Szatowski dowodził pułkiem. Brał udział w walkach w ramach akcji „Burza” w Okręgu Lublin Armii Krajowej. 25 lipca w Skrobowie oficerowie 27 DP spotkali się ze stroną sowiecką. W tym czasie oddziały Armii Czerwonej otoczyły polskich żołnierzy. Odbyło się wymuszone przez Sowietów złożenie broni. Major Szatowski uniknął zatrzymania. Próbował przedostać się do walczącej Warszawy, ale okazało się to niemożliwe. Ukrywał się na Lubelszczyźnie.
Po powstaniu w maju 1945 roku Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj jako komendant Inspektoratu Rejonowego Radzyń Podlaski Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj organizował oddziały samoobrony. Jesienią 1945 roku został prezesem Inspektoratu Biała Podlaska Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. 9 listopada 1946 roku został zatrzymany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Był więziony w mokotowskim więzieniu w Warszawie oraz na zamku w Lublinie. Przeszedł brutalne śledztwo. Otrzymał karę śmierci zamienioną później na siedem lat więzienia. Karę pozbawienia wolności odbył w całości. Zamieszkał w Janowcu Wielkopolskim. Był inwigilowany przez komunistyczne służby. Nie przyjął złożonych przez MON propozycji weryfikacji odebranego mu stopnia podpułkownika i Orderu Virtuti Militari. Zmarł 8 września 1988 roku w Poznaniu.
