środa,
Sponsalia de futuro
Na czym polegał stosowany w średniowieczu akt sponsalia de futuro i dlaczego był bardzo bolesny dla sakiewki Władysława Jagiełły?
Sponsalia de futuro (zaręczyny na przyszłość) to forma zaręczyn niepełnoletnich kandydatów. Umożliwiała ona dynastiom panującym w Europie zawieranie przypieczętowanych małżeństwem sojuszy, bez względu na wiek potomków. Po osiągnięciu właściwego wieku przez zaręczonych ceremonia ślubu nie była już wymagana. Jedyny warunek ważności sponsalia de futuro to zgoda obojga zainteresowanych na fizyczną konsumpcję małżeństwa. Było to możliwe po osiągnięciu przez nich tak zwanego wieku sprawnego. Według średniowiecznego polskiego prawa zwyczajowego osiągano pełną zdolność do czynności prawnych po ukończeniu dwunastego (dla dziewcząt) lub piętnastego (dla chłopców) roku życia.
W 1378 roku Ludwik Andegaweński zaaranżował zaręczyny czteroletniej Jadwigi Andegaweńskiej z ośmioletnim Wilhelmem Habsburgiem. Nie podobało się to polskiej szlachcie, bo znaczniejsze korzyści dla Korony widziała w sojuszu z Litwą i ofiarowała rękę Jadwigi wielkiemu księciu litewskiemu Jagielle. Było to przyczyną sporów, 24 sierpnia 1385 roku Władysław Opolczyk nawet opanował zamek wawelski, żeby poprzeć Wilhelma Habsburga – ostatecznie jednak panowie krakowscy postawili na swoim. Kiedy Wilhelm Habsburg przybył do Krakowa celem dopełnienia małżeństwa, nie został nawet wpuszczony na Wawel, a kasztelan krakowski Dobiesław Kurozwęcki przepędził austriackiego pretendenta z miasta.
Dwunastoletnia Jadwiga chciała uciec za ukochanym Wilhelmem. Z przekazów Jana Długosza: „A kiedy staraniem i na rozkaz panów polskich zastała bramy zamknięte, usiłowała je własnoręcznie wyważyć toporem, który jej na żądanie podano”. Wilhelm Habsburg do śmierci Jadwigi pozostał kawalerem.
Habsburgowie oskarżyli Jadwigę o bigamię przed trybunałem papieskim. Po ugodzie Jagiełło zobowiązał się do wypłacenia Wilhelmowi 200 tysięcy florenów odszkodowania. Floren to złota moneta o masie około 3,5 grama.
