poniedziałek,
Raport Maddena
4 kwietnia 2003 roku władze polskie otrzymały od Kongresu USA kopię dokumentacji Specjalnej Komisji Śledczej Kongresu Stanów Zjednoczonych do Zbadania Zbrodni Katyńskiej. Komisja śledcza powołana przez Kongres Stanów Zjednoczonych w latach 1951–1952 prowadziła śledztwo w sprawie zbrodni katyńskiej na oficerach Wojska Polskiego. Jej przewodniczącym był Ray John Madden. Końcowy raport z prac Komisji opublikowano w formie drukowanej w 1952 roku w Waszyngtonie. W komunistycznej Polsce był to dokument zakazany.
Śledztwo prowadzone przez Komisję trwało dziewięć miesięcy. Analizowano materiały zgromadzone w archiwach rządu Stanów Zjednoczonych, armii amerykańskiej oraz dokumenty procesu norymberskiego. Przesłuchano prawie trzystu świadków. Przesłuchania odbywały się w kilku miejscach: w Waszyngtonie, Chicago, Londynie, Frankfurcie, Berlinie i Neapolu. Współpracy odmówiły komunistyczne rządy z Warszawy i Moskwy. Wnikliwie studiowano opublikowany w 1944 roku raport sowieckiej tzw. Komisji Burdenki. Zdaniem Komisji raport ten jest pełen domysłów oraz fałszywych i sprzecznych ze sobą danych.
Dużą wagę przywiązywano do zeznań Józefa Mackiewicza. W 1943 roku za zgodą polskich władz podziemnych przyjął on niemieckie zaproszenie i udał się do Katynia jako obserwator ekshumacji zwłok. W 1945 roku Mackiewicz zdołał uciec przed Sowietami na Zachód. Kolejnym ważnym świadkiem był Kazimierz Skarżyński. Podczas okupacji hitlerowskiej był on sekretarzem generalnym Polskiego Czerwonego Krzyża. Jako przedstawiciel PCK brał udział w ekshumacji i badaniu zwłok w Lesie Katyńskim. Po zakończeniu wojny uciekł z Polski Ludowej. Przed wyjazdem przekazał swój raport na temat zbrodni katyńskiej ambasadzie brytyjskiej w Warszawie.
We wnioskach końcowych Komisja stwierdziła jednoznacznie, że Amerykanie popełnili polityczny i moralny błąd, przyjmując sowiecką wersję wypadków przedstawioną przez Stalina. Na podstawie analizy dokumentów i zeznań świadków stwierdzono, że odpowiedzialność za zbrodnię katyńską ponoszą władze ZSRR.
