czwartek,
Organizacja Narodów Zjednoczonych
24 października 1945 roku oficjalnie powołano do życia Organizację Narodów Zjednoczonych.
W trakcie trwania drugiej wojny światowej powstał pomysł powołania nowej organizacji światowej dążącej do utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Jej zapowiedzią była podpisana 14 sierpnia 1941 roku przez premiera Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej Winstona Churchilla oraz prezydenta Stanów Zjednoczonych Franklina Delano Roosevelta Karta Atlantycka. Dokument ten m.in. podkreślał prawo wszystkich narodów do posiadania własnych rządów i własnego niepodległego państwa oraz wskazywał na konieczność pokojowego rozstrzygania sporów międzynarodowych.
24 września 1941 roku na konferencji międzynarodowej w Londynie Kartę Atlantycką podpisały kraje koalicji antyhitlerowskiej, m.in. ZSRR, emigracyjne rządy krajów podbitych przez III Rzeszę, Indie Brytyjskie, Kanada oraz Związek Południowej Afryki. Do tego dokumentu odwoływały się Deklaracja Narodów Zjednoczonych oraz traktat sojuszniczy między Wielką Brytanią i ZSRR zawarty w 1942 roku.
Nazwę nowej organizacji zaproponował Winston Churchill. W 1944 roku jeszcze w trakcie wojny, przedstawiciele Francji, Chin, Wielkiej Brytanii, USA oraz ZSRR przedyskutowali zakres, cele i sposoby działania powoływanego podmiotu. 25 kwietnia 1945 roku odbyła się pierwsza konferencja ONZ, na którą z powodów politycznych nie zaproszono przedstawicieli rządu RP na uchodźstwie. 26 czerwca podpisano akt prawny regulujący działalność ONZ. Była nim Karta Narodów Zjednoczonych, która weszła w życie 24 października 1945 roku, i właśnie ten dzień jest uznawany za datę powstania ONZ. Rocznica tego dnia jest obchodzona jako Dzień Narodów Zjednoczonych. Polska rządzona ówcześnie przez komunistów podpisała Kartę Narodów Zjednoczonych 15 października 1945 roku.
Organizacja Narodów Zjednoczonych jest podmiotem, który za cel stawia sobie utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa na świecie, a także rozwój przyjaznych stosunków pomiędzy państwami członkowskimi. Pierwotnymi członkami organizacji było 51 państw, obecnie członkami ONZ są 193 państwa.
Główne organy ONZ
- Zgromadzenie Ogólne;
- Rada Bezpieczeństwa;
- Sekretariat;
- Rada Gospodarcza i Społeczna;
- Rada Powiernicza;
- Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości.
Międzynarodowe organizacje powiązane z Organizacją Narodów Zjednoczonych
- Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO);
- Międzynarodowa Organizacja Pracy (ILO);
- Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa (IFAD);
- Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF);
- Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU);
- Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO);
- Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO);
- Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO);
- Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Rozwoju Przemysłowego (UNIDO);
- Agencja Wielostronnych Gwarancji Inwestycji (MIGA);
- Międzynarodowa Korporacja Finansowa (IFC);
- Międzynarodowe Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych (ICSID);
- Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju (IDA);
- Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (IBRD);
- Światowy Związek Pocztowy (UPU);
- Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO);
- Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO);
- Światowa Organizacja Turystyki (UNWTO);
- Światowa Organizacja Zdrowia (WHO);
- Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (IAEA).
