wtorek, 2019-10-08

Maria Konopnicka, „Rota”

Dziś przypada rocznica śmierci jednej z najwybitniejszych polskich pisarek w historii. Maria Konopnicka żyła w latach 1842–1910. Jej twórczość była bar­dzo róż­no­rod­na, obej­mo­wa­ła ta­kie ga­tun­ki li­te­rac­kie jak wier­sze, no­we­le, szki­ce, re­por­ta­że, tek­sty kry­tycz­ne i pu­bli­cy­stycz­ne, a także utwo­ry dla dzie­ci. Często zabierała głos na temat nie­spra­wie­dli­wo­ści spo­łecz­nej i złego trak­to­wa­nia ko­biet. Wiele jej utworów było przepełnionych patriotyzmem. Angażowała się w walkę o prawa kobiet, akcje potępiające represje władz pruskich, pomocy na rzecz więźniów. Jej pogrzeb stał się wielką manifestacją patriotyczną, w której udział wzięło pięćdziesiąt tysięcy ludzi.

Wiersz „Rota” po raz pierwszy został opublikowany w 1908 roku w tygodniku „Gwiazdka Cieszyńska”. Utwór powstał pod wpływem oburzenia na prowadzoną w zaborze pruskim politykę germanizacyjną. Feliks Nowowiejski napisał muzykę do wiersza Marii Konopnickiej i w ten sposób powstała jedna z najbardziej znanych polskich pieśni patriotycznych. Pierwsze publiczne wykonanie „Roty” miało miejsce w rocznicę 500-lecia zwycięstwa Polski w bitwie pod Grunwaldem podczas uroczystego odsłonięcia pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie. Pieśń została wykonana przez kilkuset chórzystów, którymi dyrygował sam kompozytor. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości pieśń „Rota” była bardzo poważną kandydatką na oficjalny hymn państwowy Rzeczypospolitej Polskiej.