środa,
Hołd pruski 1525
10 kwietnia 1525 roku na krakowskim rynku Albrecht Hohenzollern, ostatni mistrz zakonu krzyżackiego, złożył królowi polskiemu Zygmuntowi I Staremu hołd lenny.
Państwo krzyżackie już od zawarcia II pokoju toruńskiego w roku 1466 było lennem polskim. Hołd pruski w 1525 roku jedynie potwierdzał zawarte wcześniej porozumienia. Wielcy mistrzowie wielokrotnie odmawiali złożenia hołdu królom Polski, początkowo podobnie było w przypadku Albrechta Hohenzollerna. W 1519 roku wybuchła ostatnia wojna polsko-krzyżacka. W obliczu zagrożenia Europy najazdem tureckim w 1521 zawarto niekorzystny dla zakonu rozejm, który zakończył się w 1525 roku.
Albrecht Hohenzollern wiedział, że nie uzyska wsparcia ze strony państwa niemieckiego i nie ma szans w konfrontacji z Polakami. Pozostało jedno wyjście – musiał złożyć hołd lenny królowi Zygmuntowi. Uczynił to już jako książę świecki, wcześniej za namową Lutra zmienił wyznanie na luteranizm i dokonał sekularyzacji państwa. Prusy Zakonne stały się Prusami Książęcymi.
8 kwietnia 1525 roku między Koroną Królestwa Polskiego i zakonem krzyżackim zawarto traktat krakowski, na mocy którego ustanowiono sekularyzację pruskiej gałęzi zakonu i powołano lenne księstwo pruskie. Nowe państwo powierzono Albrechtowi Hohenzollernowi i jego męskim potomkom. Traktat formalnie zakończył wojnę polsko-krzyżacką 1519–1521. Jego konsekwencją było złożenie hołdu przez Albrechta Hohenzollerna swojemu suwerenowi Zygmuntowi I Staremu 10 kwietnia 1525 roku. Traktat krakowski to pierwsza umowa o charakterze międzypaństwowym pomiędzy władcą katolickim a protestanckim w Europie.
Wydarzenia związane z hołdem pruskim ostatecznie zakończyły trwające od początku XIII wieku spory polsko-krzyżackie, nie zlikwidowały jednak zagrożenia ze strony Prus. Podczas potopu szwedzkiego zerwano zależność lenną Prus od Rzeczypospolitej. Wcześniej, wbrew postanowieniom z 1525 roku, lenno zostało przejęte przez elektorów brandenburskich.
Współcześnie przyjęcie hołdu pruskiego uważane jest za fatalny błąd polityczny, który pośrednio doprowadził do rozbiorów Polski. Lepszym rozwiązaniem byłoby przyłączenie Prus do Korony.
