sobota,
Bitwa pod Hodowem
11 czerwca 1694 roku pomiędzy wojskami polskimi a tatarskimi rozegrała się bitwa pod Hodowem. Z powodu olbrzymiej dysproporcji sił często jest ona nazywana polskimi Termopilami.
Wojna polsko-turecka 1683–1699 rozpoczęła się sławną odsieczą wiedeńską. W czerwcu 1694 roku Tatarzy najechali ziemie polskie. Do ich odparcia z Okopów Świętej Trójcy oraz Szańca Panny Marii ruszyły dwa zgrupowania jazdy. W składzie polskich sił znalazły się dwie roty husarskie pod dowództwem marszałka nadwornego Józefa Lubomirskiego oraz cześnika koronnego Mikołaja Złotnickiego liczące w sumie około stu ludzi, a także pięć rot pancernych liczących ogółem trzystu żołnierzy. W bitwie pod Hodowem Mikołaja Złotnickiego zastąpił Mikołaj Guttyter Dobrodziejski.
Na polach pod wsią Hodów polska jazda zaatakowała tatarską straż przednią w sile kilkuset ludzi. Polacy odnieśli zwycięstwo, jednak zorientowali się, że nadciągające siły przeciwnika mają przygniatającą przewagę liczebną. Postanowili zorganizować obronę w pobliskiej wsi. Husarze i pancerni zeszli z koni. Z taborów, stołów, drzwi, płotów itp. zbudowano improwizowane umocnienia. Tatarskie siły szacuje się obecnie na czterdzieści tysięcy ludzi, co daje stosunek sił 100:1.
Czterystu Polaków, głównie z pomocą broni palnej, przez kilka godzin odpierało ataki nieprzyjaciela. Kiedy skończyła się amunicja, zamiast kul używano tatarskich strzał. W walce okazało się, że Tatarzy nie mają wystarczającej siły ogniowej i nie może tego zniwelować ich przewaga. Nie mogąc pokonać obrońców w walce, wieczorem Tatarzy wysłali posłów z żądaniem kapitulacji, jednak Polacy odmówili. Ze względu na duże straty, Tatarzy wycofali się do kontrolowanego przez nich Kamieńca Podolskiego. Podobno każdy z obrońców odniósł mniejsze lub większe rany. Bitwa pod Hodowem złamała impet najazdu tatarskiego, jednak nie miała przełomowego znaczenia. Starcie to było ostatnim spektakularnym zwycięstwem husarii.
W 1695 roku Jan III Sobieski ufundował pomnik bitwy pod Hodowem, na którym umieszczono napis „Bogu Najwyższemu na chwałę, potomności na pamiątkę, bohaterom polskim na przykład, wrogom ojczyzny na hańbę, wzniósł mnie najjaśniejszy Jan III Sobieski, król Polski, na tym miejscu na którym Polacy pod wodzem Zahorowskim, osaczeni w płotach, odparli 70 000 Tatarów, z wielką klęską nieprzyjaciół, a swoich żadną. Dnia 5 czerwca 1694 roku”. Można zauważyć, że błędnie podano datę starcia oraz zawyżono liczbę przeciwników. Pomnik przetrwał do naszych czasów. W 2014 roku zespół konserwatorski prof. dr hab. Janusza Smazy z warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych przeprowadził jego renowację.
