sobota,
Barbara Bronisława Czarnowska
Dziś mija rocznica urodzin odznaczonej Krzyżem Virtuti Militari uczestniczki powstania listopadowego.
Barbara Bronisława Czarnowska urodziła się 4 grudnia 1810 roku w Strugach niedaleko Sochaczewa. Pochodziła z niezamożnej rodziny szlacheckiej. W 1830 roku rodzice wysłali ją do swoich przyjaciół z Warszawy. Do miasta przybyła dosłownie w przeddzień wybuchu powstania listopadowego, 28 listopada 1830 roku. Pierwszej nocy powstania, dom, w którym się zatrzymała, został otoczony przez Polaków, ponieważ w jednym z lokali mieszkał rosyjski pułkownik.
Powstańczy zryw wzbudził entuzjazm wielu Polaków. Czarnowska również chciała być pomocna krajowi. Działała w Towarzystwie Dobroczynności Patriotycznej Warszawianek, opiekowała się rannymi i chorymi żołnierzami. Pewnego dnia wiosną 1931 roku w tajemnicy przed opiekunami udała się do obozu wojskowego na Pradze z zamiarem wstąpienia w powstańcze szeregi. Odprawiono ją z niczym.
18 kwietnia 1831 roku z obciętymi włosami przebrała się za mężczyznę w mundurze wojskowym i ponowiła próbę. Maskarada się nie powiodła, została rozpoznana jako kobieta, jednak upór i determinacja zaowocowały, otrzymała przydział do 1. Pułku Jazdy Augustowskiej. Na początku września rozpoczął się szturm Warszawy. Jej jednostka zajmowała stanowiska między rogatkami Jerozolimskimi i Wolskimi. Podczas walk został zraniony jej koń.
Warszawę zdobyli Rosjanie. 1. Pułk Jazdy Augustowskiej operował na Mazowszu. Czarnowska brała udział w wielu potyczkach. W okolicach Sierpca jej pułk zaatakowały znacznie liczniejsze oddziały rosyjskiej jazdy. Czarnowska jako pierwsza rzuciła się na przeciwnika i pociągnęła za sobą pozostałych wyczerpanych bojami żołnierzy. Rozgorzała zacięta walka i mimo przewagi przeciwnika, polski kontratak zakończył się sukcesem. Po zakończeniu bitwy przez kilka godzin szukano bohaterskiej kobiety. Znaleziono ją pod stosem trupów Rosjan, okazało się, że przeżyła. Za okazane męstwo 3 października 1831 roku została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu wojennego Virtuti Militari. Była trzecią kobietą, która otrzymała to odznaczenie.
W 1836 roku wyszła za mąż. Szybko owdowiała. Po zawarciu drugiego małżeństwa zamieszkała w Warszawie. Zajmowała się wychowaniem dzieci i prowadziła działalność dobroczynną. Zmarła 23 października 1891 roku. Jej powstańcze losy przez wiele lat były zapomniane. W 2009 roku postać Czarnowskiej przypomniano w artykule Beaty Gębalskiej opublikowanym w „Kurierze Warszawskim”. Rok później imię Barbary Bronisławy Czarnowskiej nadano jednej z warszawskich szkół.
