Przejdź do treści

Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Mrągowie

Ojciec polskiego lotnictwa

wtorek,

Ojciec polskiego lotnictwa

Polski pionier szybownictwa i popularyzator lotnictwa Czesław Tański urodził się 17 lipca 1862 roku. Nazywany jest „ojcem polskiego lotnictwa”.

Czesław Tański miał dwie życiowe pasje – malarstwo i lotnictwo. Przyszedł na świat w zubożałej rodzinie ziemiańskiej w Pieczyskach niedaleko Grójca. Jego ojciec brał udział w powstaniu styczniowym, za co był więziony i obciążony kontrybucjami. W efekcie rodzina podupadła materialnie. Matka Czesława była uczennicą malarza Aleksandra Lessera. Prawdopodobnie to ona zaraziła syna zamiłowaniem do sztuki. Czesław Tański kształcił się w Szkole Rysunków Wojciecha Gersona i Aleksandra Kamińskiego w Warszawie. Otrzymał stypendium artystyczne im. Korwina-Szymanowskiego i kontynuował naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium.

W 1892 roku na krótko wyjechał do Moskwy. Pracował tam jako ilustrator. Został członkiem Towarzystwa Moskiewskich Malarzy. Malował przeważnie akwarele – pejzaże, sceny rodzajowe, batalistyczne, portrety, akty. W latach 1901–1902 mieszkał w Paryżu i kontynuował studia malarskie w Akademii Sztuk Pięknych Juliena. Zdobył tam kilka odznaczeń i nagród za swoje prace.

Czesław Tański - „Pochód śmierci po drodze życia” (1898)

Czesław Tański – Pochód śmierci

W 1893 roku osiadł wraz z rodziną w miejscowości Wygoda koło Janowa Podlaskiego. Prowadził tam swoje eksperymenty lotnicze. Początkowo budował modele latające o napędzie gumowym. Kiedy dowiedział się o próbach z szybowcem Otto Lilienthala, postanowił skonstruować podobny statek powietrzny. Stał się pierwszym Polakiem, który zaczął robić eksperymenty szybowcowe.

W 1895 roku zbudował swój własny szybowiec, który nazywał „Lotnią”. Pierwsze próby lotów na podwarszawskich polach podjęte w 1895 roku były nieudane i zakończyły się roztrzaskaniem konstrukcji. Nie ostudziło to zapału konstruktora. Spróbował nawiązać kontakt z ze sławnym pionierem szybownictwa Lilienthalem. Lilienthal zachęcał go do pracy i chwalił entuzjazm, jednak nie udzielił żadnych wskazówek. Tański do wszystkiego musiał dojść samodzielnie.

W czerwcu 1896 roku Tański na swoim udoskonalonym szybowcu dokonał kilku skoków długości 20-40 metrów. Były to pierwsze loty szybowcowe na terenie Polski. Lotnia Tańskiego została przekazana do Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. We wrześniu 1939 roku spłonęła podczas obrony Warszawy. Zniszczony oryginał został zrekonstruowany i znajduje się w zbiorach Muzeum Techniki w Warszawie. Od nazwy wynalazku Tańskiego wywodzi się używana do dziś polska nazwa lotni.

Konstrukcje Tańskiego

W latach 1905-1907 konstruktor zainteresował się śmigłowcami. W 1907 roku powstał prototyp statku powietrznego nazwany przez autora śrubowcem. Napęd śmigłowca Tańskiego to dwa przeciwbieżne dwułopatowe wirniki napędzane siłą mięśni za pomocą korby. Niestety podczas prób okazało się, że siła ludzkich mięśnie nie jest w stanie unieść prototypu w powietrze. Nie pomogło także zamontowanie dwucylindrowego silnika spalinowego. Tański zaprzestał prób ze śmigłowcem. Prototyp trafił do Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie, gdzie spłonął podczas powstania warszawskiego.

W 1909 roku powstał projekt samolotu o jednopłatowej konstrukcji i nazwie „Łąka”. Samolot był napędzany trzycylindrowym silnikiem o mocy 25 KM oraz posiadał wykorzystywane do sterowania skrętne końcówki płatów i usterzenia poziomego. Konstrukcja płata nawiązywała do skrzydła owadów. Budowa została ukończona w 1911 roku. Podczas prób na Polu Mokotowskim samolot nie był w stanie oderwać się od ziemi, ponieważ miał zbyt dużą masę w stosunku do zastosowanego słabego silnika.

Czesław Tański - autoportret

Czesław Tański zmarł 24 lutego 1942 roku. Aeroklub Polski w 1957 roku ustanowił medal im. Czesława Tańskiego. Jest to najwyższe polskie odznaczenie szybowcowe. Synem Czesława był inżynier i wynalazca Tadeusz Tański (1892–1942).

Artykuł: Teoria emocji kolorów

Teoria emocji kolorów

Artykuł: DRAM Speculative Leadoff

DRAM Speculative Leadoff

Artykuł: Burst Mode DMA

Burst Mode DMA

Artykuł: Tryby DMA

Tryby DMA

Artykuł: DMA w kontekście historycznym

DMA w kontekście historycznym

Nasze technikum

Technik informatyk

Szkoły dla dorosłych

Nasza szkoła

Pełna oferta edukacyjna

Oferta szkoły