wtorek,
Stanisław Kotorowicz
Dziś mija rocznica urodzin uczestnika kampanii wrześniowej i walk we Francji, cichociemnego, oficera warszawskiego Kedywu Armii Krajowej.
Stanisław Kotorowicz urodził się 10 maja 1916 roku w Lublinie. Był uczniem Gimnazjum Państwowego im. S. Staszica w Lublinie. W 1937 roku zdał egzamin dojrzałości. W czasach szkolnych działał w harcerstwie. Ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty. Jako żołnierz 4. Pułku Saperów uczestniczył w wojnie obronnej Polski 1939. Po klęsce wrześniowej zdołał przedostać się do Francji. W szeregach 4. Dywizji Piechoty walczył w kampanii francuskiej. Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii początkowo służył w 7. Brygadzie Kadrowej Strzelców, a następnie w 1. Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej. Zgłosił się do służby w kraju i przeszedł szkolenie w zakresie dywersji. 28 lipca 1942 roku złożył przysięgę na rotę Armii Krajowej.
W nocy z 1 na 2 października 1942 roku w ramach operacji lotniczej „Hammer” w okolicach miejscowości w Głosków kilka kilometrów od Garwolina miał miejsce zrzut cichociemnych. W okupowanej Polsce znaleźli się kapitan Adam Borys „Pług”, porucznik Stanisław Kotorowicz „Kron”, major Bronisław Żelkowski „Dąbrowa”, oraz kurier do Delegatury Rządu starszy strzelec Jan Cegłowski „Konik”. Skoczków odebrała placówka „Bór”, obsadzona żołnierzami oddziału Batalionów Chłopskich „Bór” pod dowództwem Stefana Waneckiego „Kruka”. Dowódcą załogi samolotu Halifax W-1229 „A” z 138. Dywizjonu RAF był porucznik nawigator Radomir Walczak. Cała ekipa skoczków wylądowała bez większych problemów.
Po standardowej aklimatyzacji do życia w warunkach okupacji otrzymał przydział do warszawskiego Kedywu Armii Krajowej. Prowadził zajęcia w Szkole Dywersji o kryptonimie „Zagajnik”. Kierował referatem materiałów i sprzętu zrzutowego w Biurze Badań Technicznych Wydziału Saperów. W nocy z 19 na 20 maja 1943 roku Niemcy mieli koleją wysłać grupę więźniów politycznych z więzienia na Zamku w Lublinie poprzez Warszawę do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu. O tych planach dowiedział się wywiad Armii Krajowej. Już wcześniej rozpoznano sposób organizowania takich transportów. Otoczona lasami mała stacja kolejowa w Celestynowie położonym około 40 kilometrów od Warszawy wydawała się idealnym miejscem na przeprowadzenie ataku i uwolnienie więźniów.
Akcję przeprowadził oddział dyspozycyjny Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej „Motor 30”. Uwolniono 49 więźniów. Podczas wymiany strzałów z Niemcami z innych wagonów dwóch polskich żołnierzy odniosło śmiertelne rany. Byli to porucznicy Stanisław Kotorowicz oraz Włodzimierz Stysło. Akcja w Celestynowie została opisana w książce Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec”. Do tego wydarzenia nawiązali w jednym z odcinków twórcy serialu telewizyjnego „Czas honoru”.
