piątek,
Operacja lotnicza „Shirt”
W nocy z 6 na 7 stycznia 1942 roku w ramach operacji lotniczej „Shirt” do okupowanej Polski przybyła kolejna ekipa cichociemnych. W kraju znaleźli się porucznik Tadeusz Klimowski „Klon”, podpułkownik Henryk Krajewski „Trzaska”, podporucznik Jan Marek „Walka”, porucznik Zbigniew Piasecki „Orlik”, kapitan Jan Smela „Wir” oraz Kurier Delegatury Rządu na Kraj podporucznik Benedykt Moszyński „Andrzej”. Skoczkowie odlecieli z Anglii na pokładzie samolotu Halifax L-9618 „W” z lotniska RAF Lakenheat położonego w odległości około stu trzydziestu kilometrów na północny wschód od Londynu. Dowódcą operacji był pilot nawigator Mariusz Wodzicki.
Zrzut miała przyjąć placówka odbiorcza „Kocioł” w okolicach miejscowości Cegłów, kilka kilometrów od Mińska Mazowieckiego. Samolot przyleciał na miejsce mocno spóźniony, dodatkowo w pobliżu pojawiły się niemieckie oddziały. W takiej sytuacji zdecydowano się na przeprowadzenie zrzutu „na dziko” i skoczkowie wylądowali trzydzieści kilometrów dalej nieopodal wsi Stefanówka. Skakali ze zbyt małej wysokości i kilku z nich odniosło kontuzje. Razem ze skoczkami zrzucono także trzy zasobniki ze sprzętem, jednak nie byli oni w stanie ich dobrze ukryć. Podzieleni na pary dotarli do Cegłowa. Samolot szczęśliwie powrócił do Wielkiej Brytanii.
Tadeusz Klimowski (1911–1981)
Urodził się w Krakowie. W 1932 roku zdał maturę i uzyskał uprawnienia nauczyciela szkół powszechnych. Po odbyciu służby wojskowej w formie kursu Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy Piechoty oraz praktyk w 77. Pułku Piechoty otrzymał stopień podporucznika rezerwy. Od 1933 roku służył w Straży Granicznej. W 1939 jako komendant Placówki Straży Granicznej w Boguminie zwalczał niemieckich dywersantów. Po wybuchu drugiej wojny światowej dowodził kompanią Straży Granicznej w Grupie pułkownika Stefana Hanki-Kuleszy. Pod koniec września dostał się do niemieckiej niewoli. Podczas transportu zdołał uciec z pociągu. Dotarł do Francji. Służył w Legii Oficerskiej w Vichy. Po upadku Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Otrzymał przydział do 4. Kadrowej Brygady Strzelców przemianowanej w 1941 roku na 1. Samodzielną Brygadę Spadochronową.
Po wylądowaniu w kraju otrzymał przydział do „Wachlarza”. Początkowo był zastępcą dowódcy, a następnie dowódcą II odcinka „Wachlarza”. Po aresztowaniach pod koniec roku wrócił do Warszawy, skąd oddelegowano go na Wołyń. Na początku 1943 roku objął obowiązki komendanta Inspektoratu Rejonowego Równe w Okręgu Wołyń Armii Krajowej. Organizował ośrodki dywersyjne, które później przeprowadziły wiele poważnych akcji. Jesienią 1943 roku został przeniesiony do sztabu Okręgu i został szefem Oddziału III. Od maja był szefem sztabu 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty. Latem, po przedostaniu się tej jednostki na Lubelszczyznę wyjechał na leczenie do Warszawy. Tam zastał go wybuch powstania.
Początkowo nie miał przydziału. Ochotniczo włączył się do walki w Śródmieściu Południowym. Został zastępcą dowódcy Batalionu „Iwo”. 11 września 1944 roku na bazie kompanii z Batalionu „Bełt” i Batalionu „Iwo” sformowano Batalion „Ostoja”, a Tadeusz Klimowski został jego dowódcą. W trakcie powstania warszawskiego otrzymał awans do stopnia majora. Po kapitulacji trafił do obozu jenieckiego. Wiosną 1945 roku został wyzwolony przez Amerykanów. Wrócił do służby w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Ukończył kurs Wyższej Szkoły Wojennej. Po demobilizacji pozostał na emigracji.
Henryk Krajewski (1898–1998)
Na początku listopada 1918 zgłosił się na ochotnika do Wojska Polskiego. Brał udział w rozbrajaniu Niemców w Warszawie. W szeregach 31 Pułku Strzelców Kaniowskich walczył bolszewikami. Po wojnie polsko-bolszewickiej zawodowo służył w Wojsku Polskim. Brał udział w kampanii wrześniowej. 20 września 1939 roku przeszedł na Węgry. Druga próba ucieczki z obozu dla internowanych zakończyła się sukcesem, przedostał się do Francji. W czerwcu 1940 roku ewakuował się do Wielkiej Brytanii. Wstąpił do polskiej brygady spadochronowej.
Po operacji „Shirt” został zastępcą szefa Związku Odwetu. Jednocześnie sprawował funkcję oficera szkoleniowego tej formacji. Przygotował przeprowadzoną w październiku 1942 akcję „Wieniec” skierowaną przeciwko niemieckiemu transportowi kolejowemu wokół Warszawy. Po zmianach organizacyjnych w polskim podziemiu podpułkownik Henryk Krajewski został szefem oddziału szkoleniowego w sztabie Kedywu. Zorganizował szkołę dywersji o kryptonimie „Zagajnik”. W ramach działalności szkoły opracowano i wydano podręczniki dla kursantów. Do lipca 1944 szkolenia ukończyło około 1200 kursantów. W maju 1944 został Komendantem Okręgu AK Polesie. Podczas „Burza” dowodził 30 Poleską Dywizją AK. Jego oddział próbował wyruszyć na pomoc powstańcom warszawskim, jednak zostali zatrzymani i rozbrojeni przez Armię Czerwoną. Krajewski uniknął aresztowania, ponieważ na chwilę znalazł się poza zgrupowaniem – organizował kwatery.
11 grudnia za przynależność do Armii Krajowej został aresztowany. Dostał wyrok 10 lat więzienia. 26 lipca 1945 roku transport do więzienia we Wronkach zatrzymał partyzancki oddział. Więźniowie zostali uwolnieni. Krajewski ukrywał się przez kilka miesięcy. 6 października 1945 ujawnił się w Centralnej Komisji Likwidacyjnej AK pułkownika „Radosława”. Kara więzienia uległa zawieszeniu. Pomimo ujawnienia był prześladowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Od 1946 roku mieszkał i pracował we Wrocławiu.
Jan Marek (1919–1944)
Urodził we Lwowie. W 1938 roku zdał egzamin dojrzałości i wstąpił do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Stanisławowie. Latem 1939 roku w stopniu kaprala podchorążego został skierowany na praktykę do 53. Pułku Piechoty Strzelców Kresowych w Stryju. W szeregach tej jednostki rozpoczął kampanię wrześniową. Później przeszedł do 10. Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej pod dowództwem pułkownika Stanisława Maczka. 19 września razem z Brygadą przeszeszedł na Węgry. Po ucieczce z obozu internowania przedostał się do Francji, gdzie otrzymał przydział do Centrum Szkolenia Piechoty w Camp de Coëtquidan. Pod koniec 1939 roku otrzymał awans do stopnia podporucznika. Po klęsce Francuzów został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Na Wyspach Brytyjskich służył jako dowódca plutonu moździerzowego w 1. Brygadzie Strzelców przemianowanej następnie na 1. Samodzielną Brygadę Spadochronową. W 1941 roku zgłosił się do służby w kraju.
W okupowanej Polsce otrzymał przydział na III Odcinek Wachlarza. Latem 1942 roku brał udział w akcji wysadzenia pociągu w okolicach miejscowości Kopcewicze. W sierpniu został przeniesiony do Komendy Odcinka I Wachlarza, gdzie objął stanowisko wykładowcy dywersji. Wiosną 1943 roku prowadził zajęcia w szkole dywersji „Zagajnik” Kedywu Odcinka IV. Równolegle do służby w AK zaangażował się w działalność Konfederacji Narodu. W ramach tej organizacji utworzył oddział szturmowy pod nazwą Uderzeniowego Batalionu Specjalnego i został jego dowódcą. Kłóciło się to ze służbę w AK, jednak jego przełożeni nie wyciągnęli większych konsekwencji, ponieważ rozmowy o scaleniu KN z AK były już mocno zaawansowane.
Jan Marek upomniany przez przedstawicieli AK złożył oświadczenie, że wycofa się z kontaktów z KN, jednak nie dotrzymał danego słowa. 13 maja 1943 roku w jego mieszkaniu odbywała się odprawa Uderzeniowego Batalionu Specjalnego. Kamienica została otoczona przez gestapo. Jan Marek próbował uciec dachami, jednak został postrzelony i spadł na ulicę. Ranny został ujęty i przewieziony do szpitala. W grypsie prosił o truciznę. Później kontakt się urwał. Zginął w niewyjaśnionych okolicznościach, prawdopodobnie w czerwcu 1944 roku.
Zbigniew Piasecki (1914–1945)
Urodził się w Sosnowcu. W 1936 roku zdał egzamin dojrzałości i wstąpił do Szkoły Podchorążych Broni Pancernej. Latem 1939 roku uzyskał stopień podporucznika i przydział do 4. Batalionu Pancernego w Brześciu nad Bugiem. Podczas kampanii wrześniowej dowodził plutonem w Samodzielnej Półkompanii Czołgów Renault R-35. Walczył przeciw niemieckim i sowieckim oddziałom. Wyróżnił się w bitwie pod Kamionką Strumiłową stoczonej 21 września 1939 roku.
W lutym 1940 roku zameldował się we Francji. W czerwcu 1940 roku został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Służył w 1 Batalionie Pancernym. Zgłosił się do służby w kraju. Po wylądowaniu w Polsce otrzymał przydział na stanowisko oficera wywiadowczego III Odcinka Wachlarza. Oprócz działań wywiadowczych brał udział także w akcjach bojowych. Od lata 191942 roku Zajmował się prowadzeniem szkoleń w zorganizowanej przez cichociemnego podpułkownika Henryka Krajewskiego szkole dywersji o kryptonimie „Zagajnik”. W maju 1943 roku został oddelegowany do Kedywu Okręgu Kielce Radom AK, do Zgrupowania „Ponurego”.
13 czerwca 1943 roku wspólnie z czteroma bojówkarzami ze Związku Syndykalistów Polskich dokonał zabójstwa rabunkowego na trzech byłych policjantach żydowskich, którzy transportowali do Szwajcarii kosztowności zagrabione w warszawskim getcie. Wyrokiem Wojskowego Sądu Specjalnego otrzymał karę śmierci. Przed wykonaniem wyroku został zatrzymany przez gestapo pod przybranym nazwiskiem. Po przejściu śledztwa latem 1944 roku został osadzony w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Groß-Rosen. Po ewakuacji obozu w lutym 1945 roku umieszczono go w KL Mitelbau-Dora. Dalsze jego losy są nieznane, prawdopodobnie został zamordowany.
Jan Smela (1910–1986)
Urodził się w Pstrągowej na Podkarpaciu. W 1931 roku wstąpił do wojska i został zawodowym żołnierzem. Walczył w kampanii wrześniowej jako oficer łączności 6. Pułku Strzelców Podhalańskich 22. Dywizji Piechoty w składzie Armii „Kraków”. Uczestniczył m.in. w ciężkich walkach między Olkuszem a Tomaszowem Lubelskim. 21 września dostał się do niewoli niemieckiej. Po ucieczce z transportu i krótkim pobycie u rodziny przedostał się do Francji. Dowodził kompanią ciężkich karabinów maszynowych w 4. Dywizji Piechoty. Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii otrzymał przydział do 4. Brygady Kadrowej Strzelców przekształconej następnie na 1. Samodzielną Brygadę Spadochronowej.
Po przerzucie do okupowanej Polski otrzymał przydział do V Odcinka Wachlarza. Organizował placówki wywiadowcze i oddziały dywersyjne na Wileńszczyźnie. Po rozwiązaniu Wachlarza objął stanowisko komendanta Obwodu Święciany. Jesienią 1943 roku został zastępcą inspektora Inspektoratu BC Okręgu Wilno AK. Prowadził szkolenia żołnierzy i brał udział w akcjach bojowych. Uczestniczył w Operacji „Ostra Brama”. Po zajęciu Wilna został aresztowany przez NKWD. Trafił do sowieckich łagrów. Pod koniec 1947 roku wrócił do Polski i zamieszkał w Rzeszowie.
