wtorek,
Operacja lotnicza „Kazik 1”
W nocy z 22 na 23 listopada 1944 roku w ramach operacji lotniczej „Kazik 1” do okupowanej Polski przerzucono kolejnych cichociemnych. Byli to podporucznik Przemysław Bystrzycki „Grzbiet”, podporucznik Bernard Bzdawka „Siekiera”, major Adam Mackus „Prosty”, podporucznik Stanisław Mazur „Limba”, major Kazimierz Raszplewicz „Tatar 2” oraz porucznik Marian Skowron „Olcha 2”. Skoczkowie przybyli na pokładzie samolotu Liberator KG-994 „R” z polskiego Dywizjonu 301, który wystartował z lotniska Campo Casale nieopodal Brindisi. Operacją dowodził kapitan nawigator Mikołaj Jarynicz. Pozostałymi członkami załogi byli piloci Stanisław Reymer-Krzywicki i Mikołaj Paraśkiewicz oraz radiotelegrafista Dionizy Budnicki, mechanik J. Brzeziński, strzelec Granowski, dispatcher Józef Bulik. Cichociemnych odebrała placówka odbiorcza „Wilga” w pobliżu miejscowości Szczawa, niedaleko Nowego Targu.
Przemysław Bystrzycki
Urodził się 23 maja 1923 roku w Przemyślu na Podkarpaciu. W momencie wybuchu drugiej wojny światowej był uczniem gimnazjum. Po kampanii wrześniowej jego rodzinne strony znalazły się pod okupacją sowiecką, rodzina Bystrzyckich została przymusowo wywieziona do Kazachstanu. Po nieudanej próbie ucieczki z obozu pracy przymusowej otrzymał wyrok dziesięciu lat łagru. Po zawarciu układu Sikorski-Majski dołączył do formowanych w ZSRR polskich oddziałów. Po ewakuacji polskich jednostek na Bliski Wschód został oddelegowany do Wielkiej Brytanii. Ukończył kursy łączności radiowej i służył jako telegrafista.
Zgłosił się do służby w kraju. Po przerzucie do okupowanej Polski objął stanowisko dowódcy tajnej radiostacji 1 Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej. Po rozwiązaniu AK pozostał w konspiracji. W 1945 roku został zatrzymany w Krakowie przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa i skazany na sześć lat więzienia, po tzw. amnestii wyrok złagodzono do roku. Osiadł w Poznaniu, gdzie zdał egzamin dojrzałości i ukończył studia. Pracował jako dziennikarz. Zmarł w 2004 roku.
Bernard Bzdawka
Pochodził z okolic Bydgoszczy. W 1938 roku uzyskał dyplom magistra filozofii i podjął pracę jako nauczyciel geografii w państwowym gimnazjum mechanicznym w Białymstoku. Podczas kampanii wrześniowej służył w 77. Pułku Piechoty. 23 września 1939 roku razem z Ośrodkiem Zapasowym 19. Dywizji Piechoty przeszedł na Litwę, gdzie został internowany. Po wkroczeniu Sowietów na Litwę trafił do łagru. Po zawarciu układu Sikorski-Majski wstąpił do Armii Andersa. Po ewakuacji polskich oddziałów z ZSRR zgłosił się do służby w kraju.
W nocy z 22 na 23 listopada 1944 roku znalazł się w okupowanej Polsce. Po skoku oczekując na przydział, tymczasowo znalazł się w szeregach 1. Pułku Piechoty Strzelców Podhalańskich AK. Jako dowódca sekcji granatników brał udział w walkach z Niemcami w okolicach Szczawy. Po wojnie zamieszkał w Poznaniu. Za swoją działalność podczas wojny spędził kilka miesięcy w komunistycznym więzieniu. Zmarł 4 września 1983 roku w Poznaniu.
Adam Mackus
Urodził się 2 grudnia 1902 roku w Tyflisie w Gruzji. W okresie międzywojennym był zawodowym oficerem kawalerii. Od 1937 roku służył w 10. Pułku Strzelców Konnych w Łańcucie. W kampanii wrześniowej walczył w szeregach macierzystej jednostki, która wchodziła w skład 10. Brygady Kawalerii dowodzonej przez pułkownika Stanisława Maczka. Przeszedł cały szlak bojowy tej formacji, od bitwy pod Jordanowem do obrony Lwowa.
Pod koniec października 1939 roku zameldował się we Francji. W kraju nad Loarą jego jednostka została ponowne sformowana i wzięła udział w kampanii francuskiej. Po klęsce Francuzów Adam Mackus znalazł się w Wielkiej Brytanii. Zgłosił się do służby w kraju i odbył odpowiednie przeszkolenie. W ramach operacji „Kazik 1” został przerzucony do okupowanej Polski.
Przybył do kraju z misją spotkania się z nowym dowódcą Armii Krajowej generałem Leopoldem Okulickim w celu przekazania rozkazów dotyczących m.in. organizowania antysowieckiej konspiracji. Po skoku tymczasowo znalazł się w szeregach 1. Pułku Piechoty Strzelców Podhalańskich AK. Po rozwiązaniu Armii Krajowej działał w Delegaturze Sił Zbrojnych na Kraj. Latem 1945 roku został zatrzymany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa w Krakowie. Na początku 1946 roku zwolniono go dzięki działaniom sterowanym z Londynu. Do końca życia mieszkał w Wielkiej Brytanii. Zmarł w 1991 roku.
Stanisław Mazur
Pochodził z Podhala. Podczas kampanii wrześniowej wstąpił ochotniczo do kompanii szkolnej batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza „Wilejka”. Po wkroczeniu Armii Czerwonej został zatrzymany, jednak szybko zdołał zbiec. W grudniu 1939 roku we Lwowie wstąpił do Związku Walki Zbrojnej. Wiosną następnego roku został aresztowany przez NKWD. Trafił do obozu pracy przymusowej nad Morzem Białym w obwodzie Archangielskim.
Po zawarciu układu Sikorski-Majski dołączył do Armii Andersa. Po ewakuacji do Iranu zgłosił się do służby w kraju. Ukończył kurs łączności radiowej. W okupowanej Polsce w oczekiwaniu na przydział służył jako radiotelegrafista 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK. Po rozwiązaniu AK kontynuował działalność konspiracyjną. Na początku 1947 roku uciekł z Polski. Zamieszkał w Szkocji. Zmarł 27 sierpnia 1990 roku.
Kazimierz Raszplewicz
Urodził się 13 listopada 1901 roku w Warszawie. Na początku 1920 roku wstąpił do Wojska Polskiego. Był żołnierzem zapasowej kompanii saperów 1 pułku saperów Legionów. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po zakończeniu wojny pozostał w wojsku. W sierpniu 1939 roku był oficerem 60. Pułku Piechoty Wielkopolskiej w stopniu kapitana. Walczył w kampanii wrześniowej, dostał się do sowieckiej niewoli. Razem z rodziną zesłano go w głąb ZSRR. Po zawarciu układu Sikorski-Majski jesienią 1941 roku wstąpił do Armii Andersa.
W 1944 roku zgłosił się do służby w kraju. Odbył przeszkolenie dywersyjne i w ramach operacji lotniczej „Kazik 1” został przerzucony do kraju. Trafił do 1. Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej. Po rozwiązaniu AK działał w organizacji NIE. Zagrożony aresztowaniem przez NKWD, w drugiej połowie 1945 roku zdecydował się opuścić rządzoną przez komunistów Polskę. Do końca życia pozostał na emigracji. Zmarł 18 stycznia 1977 roku w Wielkiej Brytanii.
Marian Skowron
Pochodził z okolic Tarnobrzega. Podczas kampanii wrześniowej walczył jako ochotnik w obronie Grodna. 23 września jego oddział przeszedł na Litwę. Po wkroczeniu Sowietów na Litwę został aresztowany przez NKWD. Wywieziono go w głąb ZSRR. Po zawarciu układu Sikorski-Majski wstąpił do Armii Andersa. Po ewakuacji polskich oddziałów na Bliski Wschód zgłosił się do służby w kraju i przeszedł szkolenie w zakresie dywersji. W nocy z 22 na 23 listopada 1944 roku znalazł się w okupowanej Polsce. Z chwilą skoku otrzymał awans do stopnia porucznika.
Przydzielono go do Okręgu Kraków Armii Krajowej. Został oficerem 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK. Wkrótce objął dowództwo jednej z kompanii. Wyróżnił się w walkach, otrzymał Krzyż Walecznych. Wiosną 1945 roku był więziony przez komunistycznie władze. We wrześniu opuścił Polskę. Zamieszkał w Wielkiej Brytanii. Jego dalsze losy nie są znane.
