Przejdź do treści

Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Mrągowie

Operacja lotnicza „Brace”

wtorek,

Operacja lotnicza „Brace”

W nocy z 25 na 26 stycznia 1943 roku w ramach operacji lotniczej „Brace” do okupowanej Polski przerzucono kolejną grupę cichociemnych. Byli to porucznik Ignacy Bator „Opór”, porucznik Tadeusz Gaworski „Lawa”, pułkownik Roman Rudkowski „Rudy” oraz kurier Delegatury Rządu na Kraj kapral Wiktor Czyżewski „Cap”. Skoczkowie przylecieli na pokładzie samolotu Halifax DT-727 „K” ze 138. Dywizjonu RAF, który zabrał ich z lotniska RAF Tempsford położonego 75 kilometrów na północ od centrum Londynu. Załogą samolotu dowodził porucznik nawigator Stanisław Król. Skoczków przyjęła placówka odbiorcza „Chmiel” w pobliżu drogi Warszawa-Radom, kilkanaście kilometrów od Białobrzegów.

Ignacy Adam Bator (1916–1944)

W ramach służby wojskowej ukończył szkołę podoficerską w warszawskim Pułku Radiotelegraficznym. Jesienią 1937 roku został przeniesiony do rezerwy, jednak trudności ze znalezieniem pracy spowodowały, że wiosną 1938 roku rozpoczął służbę jako radiooperator w Oddziale II Sztabu Głównego. Po wybuchu drugiej wojny światowej, 18 września wraz ze Sztabem Naczelnego Wodza przeszedł do Rumunii. Pod koniec listopada 1939 roku zameldował się we Francji. Został skierowany do Centrum Lotniczego Sił Powietrznych w La Bourget.

Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii odbył przeszkolenie na stanowisko strzelca-radiooperatora i otrzymał przydział do 301. Dywizjonu Bombowego Ziemi Pomorskiej. Brał udział w wielu lotach nad północno-zachodnią Europą. Jesienią 1941 roku przeszedł do 138. Dywizjonu Specjalnego RAF w Stradishall. Latał ze zrzutami do okupowanych krajów. W 1942 roku zgłosił się do służby w kraju i odbył odpowiednie przeszkolenie.

Po wylądowaniu w kraju otrzymał przydział na stanowisko zastępcy kierownika referatu łączności radiowej Wydziału Lotnictwa Oddziału II Komendy Głównej Armii Krajowej. Wiosną 1944 roku został oficerem operacyjny referatu i dowódcą II rzutu lotniczej łączności radiowej. Podczas powstania warszawskiego służył jako radiotelegrafista do obsługi radiostacji Wydziału Lotnictwa Oddziału III Komendy Głównej AK w rejonie Śródmieścia. Zginął w walkach z Niemcami w okolicach ulicy Chałubińskiego, prawdopodobnie 2 sierpnia 1944 roku.

Tadeusz Gaworski (1916–1963)

Podczas kampanii wrześniowej służył w Ośrodku Zapasowym 5. Dywizji Piechoty. Walczył w obronie Lwowa. Aresztowany przez Rosjan zdołał zbiec. Przeszedł na Węgry i w lutym 1940 roku dotarł do Francji. Został skierowany do Szkoły Podchorążych Piechoty w Camp de Coëtquidan. Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii początkowo był dowódcą plutonu w 7 Batalionie Kadrowym Strzelców 3 Brygady Kadrowej Strzelców, a następnie znalazł się w 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej.

Po zgłoszeniu się do służby w kraju odbył przeszkolenie dywersyjne. W okresie oczekiwania na przerzut do okupowanej Polski ochotniczo brał udział w akcjach brytyjskich oddziałów specjalnych na wybrzeżu Francji. Po wylądowaniu w okupowanej Polsce otrzymał przydział do Okręgu Wołyń Armii Krajowej. W marcu 1943 roku został dowódcą specjalnego plutonu lotniczego Wydziału Lotnictwa Oddziału III Operacyjnego Komendy Głównej AK. Brał udział w wielu akcjach dywersyjnych i partyzanckich. W czerwcu 1944 roku trafił do warszawskiej „Bazy Lotniczej”. Formacja ta miała obsadzić lotniska niemieckie w okolicach Warszawy w przypadku ich zdobycia przez jednostki polskie.

W chwili wybuchu powstania warszawskiego pluton specjalny pod jego dowództwem miał opanować budynek dawnego dowództwa lotnictwa przy Puławskiej, jednak w ostatniej chwili zmieniono rozkazy. Grupa Gaworskiego licząca 65 ludzi dołączyła do szturmu Okęcia. Atak zakończył się niepowodzeniem. Pluton specjalny zdołał wyrwać się z okrążenia i przebił się do Lasów Chojnowskich. W Puszczy Kampinowskiej oddział dołączył do pułku „Palmiry-Młociny”. Gaworski wziął udział w zwycięskim wypadzie na Truskaw. Uczestniczył także w innych walkach. W bitwie pod Jaktorowem pułk „Palmiry-Młociny” został rozbity, jednak Gaworski wyprowadził swoich żołnierzy z okrążenia.

Jesienią 1944 roku w czasie jednej z potyczek w lasach Brudzewickich Gaworski został ranny. Do stycznia 1945 roku przechodził leczenie. 15 stycznia otrzymał awans do stopnia kapitana. Po zakończeniu wojny przedostał się do Wielkiej Brytanii. Zmarł 5 kwietnia 1963 roku w Londynie.

Roman Rudkowski (1898–1954)

Po wybuchu pierwszej wojny światowej jako szesnastolatek zgłosił się do oddziałów strzeleckich Józefa Piłsudskiego. Służył w 3 Pułku Piechoty Legionów Polskich, a następnie w 2 Pułku Ułanów. Pod koniec 1914 roku dostał się do niewoli rosyjskiej. W lutym 1916 roku udało mu się zbiec. Rozpoczął pracę w polskim biurze wywiadowczym w Moskwie. W lutym 1917 roku trafił do 6 Pułku Ułanów Kaniowskich II Korpusu Polskiego. Walczył m.in. w bitwie pod Kaniowem. W maju wrócił do pracy w wywiadzie. Latem 1918 roku został aresztowany przez bolszewików. Po drugiej ucieczce udało mu się dotrzeć do Kijowa, skąd został skierowany na Kubań, do 4 Dywizji Strzelców Polskich. 12 grudnia dostał się do niewoli Ukraińskiej zatrzymany przez żołnierzy Republiki Ludowej. Szybko zdołał zbiec.

Przed końcem 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego. Dowodził kompanią karabinów maszynowych w 2 Pułku Piechoty Legionów. Wiosną 1919 roku uczestniczył w zajęciu Wilna. Podczas wojny polsko-bolszewickiej latem 1920 roku został ciężko ranny podczas bitwy pod Cichą Wolą. Po zakończeniu wojny pozostał w wojsku. Na początku 1924 roku ukończył kurs w Szkole Pilotów w Bydgoszczy. Uczył się w Oficerskiej Szkole Lotnictwa w Grudziądzu. Dowodził eskadrami w wielu jednostkach lotniczych. Doskonalił umiejętności zawodowe m.in. w Wyższej Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie, w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie i w Wyższej Szkole Lotniczej w Warszawie. W 1939 roku otrzymał awans do stopnia podpułkownika.

Podczas kampanii wrześniowej dowodził wydzielonym dywizjonem 4 Pułku Lotniczego. W połowie września przeszedł do Rumunii. W październiku dotarł do Francji. Uczestniczył w tworzeniu Polskich Sił Powietrznych. Pod koniec 1939 roku został oddelegowany do Wielkiej Brytanii. Latem 1940 roku objął dowództwo nad 301. Bombowym Dywizjonem Ziemi Pomorskiej. W lipcu 1941 roku otrzymał przydział do Oddziału VI Naczelnego Wodza na stanowisko doradcy lotniczego. Od marca 1942 roku zajmował się operacjami zrzutowymi jako kierownik referatu łączności lotniczej Inspektoratu Polskich Sił Powietrznych.

Przeszedł kurs dla cichociemnych i w ramach operacji lotniczej „Brace” został zrzucony do okupowanej Polski. Od 1943 roku był szefem Wydziału Lotnictwa Oddziału III Operacyjnego sztabu Komendy Głównej Armii Krajowej. W maju 1944 roku w ramach operacji „Most II” poleciał do Wielkiej Brytanii. Jego zadaniem było zorganizowanie pomocy lotniczej w czasie planowanego powstania powszechnego. W nocy z 16 na 17 października 1944 roku podczas akcji lotniczej „Poldek 1” ponownie został przerzucony do kraju. Jego zadaniem było rozpoznanie sytuacji, w jakiej znalazła się AK po upadku powstania warszawskiego. Pod koniec października dołączył do sztabu Komendy Głównej AK.

Po rozwiązaniu Armii Krajowej został aresztowany przez sowiecki kontrwywiad wojskowy. Latem 1945 roku został przekazany polskim komunistycznym władzom i osadzony w więzieniu mokotowskim w Warszawie. Po roku śledztwo przeciwko niemu zostało umorzone. Zagrożony kolejnym aresztowaniem ukrywał się przed funkcjonariuszami Urzędu Bezpieczeństwa. W 1949 roku uciekł na Zachód. Do końca życia mieszkał w Wielkiej Brytanii.

Artykuł: Teoria emocji kolorów

Teoria emocji kolorów

Artykuł: DRAM Speculative Leadoff

DRAM Speculative Leadoff

Artykuł: Burst Mode DMA

Burst Mode DMA

Artykuł: Tryby DMA

Tryby DMA

Artykuł: DMA w kontekście historycznym

DMA w kontekście historycznym

Nasze technikum

Technik informatyk

Szkoły dla dorosłych

Nasza szkoła

Pełna oferta edukacyjna

Oferta szkoły