środa,
Jan Kochański
Dziś mija rocznica urodzin porucznika kawalerii Wojska Polskiego, uczestnika kampanii wrześniowej i walk we Francji, cichociemnego, oficera wywiadu AK, kawalera Orderu Virtuti Militari.
Jan Kazimierz Kochański urodził się 9 lutego 1914 roku we Lwowie. Ukończył Korpus Kadetów nr 2 w Chełmnie. W 1934 roku zdał egzamin dojrzałości i wstąpił do Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej. Później trafił do Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. W 1937 roku otrzymał stopień podporucznika i przydział do 1. Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego.
Podczas kampanii wrześniowej walczył w szeregach macierzystego pułku. Po rozbiciu jednostki w drugiej bitwie pod Tomaszowem Lubelskim znalazł się w niewoli. Po ucieczce dotarł do Warszawy i włączył się w działalność konspiracyjną. Wstąpił do Służby Zwycięstwu Polski. Z polecenia organizacji organizował szlaki przerzutowe na Litwie. Pod koniec grudnia wyruszył z misją do Francji. Po przybyciu do kraju nad Loarą dołączył do formowanych tam polskich oddziałów. Służył jako dowódca plutonu szwadronu motocyklowego 24. Pułku Ułanów 10. Brygady Kawalerii Pancernej.
W czerwcu 1940 roku został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie nadal służył w 10. Brygadzie Kawalerii Pancernej. Zgłosił się do służby w kraju i przeszedł szkolenie w polskiej szkole wywiadu działającej pod kamuflażem Oficerskiego Kursu Doskonalącego Administracji Wojskowej. 11 grudnia 1941 roku został zaprzysiężony. W nocy z 3 na 4 marca 1942 roku w ramach operacji lotniczej „Collar” został przerzucony do okupowanej Polski. Razem z nim w kraju znaleźli się kapitan Stanisław Jankowski „Agaton”, kapitan Zygmunt Milewicz „Róg”, kapitan Bohdan Piątkowski „Mak”, porucznik Franciszek Pukacki „Gzyms” oraz porucznik Jan Rogowski „Czarka”. Skoczków przyjęła placówka odbiorcza „Pole” kilka kilometrów od Wyszkowa.
Po standardowej aklimatyzacji do warunków okupacyjnych odbytej w Warszawie otrzymał przydział do wywiadu ofensywnego Oddziału II Informacyjno-Wywiadowczego sztabu Komendy Głównej AK. Kierował komórką bezpieczeństwa wywiadu. Zagrożony aresztowaniem, latem 1943 roku został oddelegowany do Lwowa, gdzie służył jako oficer Oddziału II Obszaru Lwowskiego AK. 1 listopada 1943 roku został aresztowany wraz z żoną Zofią będącą w zaawansowanej ciąży. Przewieziono go do Warszawy. Ostatni raz był widziany 16 lutego 1944 roku na Pawiaku. Prawdopodobnie został rozstrzelany.
Będąca w ostatnim miesiącu ciąży jego żona, Zofia Rapp-Kochańska „Marie Springer”, zdołała zbiec podczas brawurowo zorganizowanej w grudniu 1943 roku przez żołnierzy AK akcji. 4 stycznia 1944 roku uciekinierka urodziła syna. Oboje przeżyli wojnę.
