wtorek,
Franciszek Rybka
Dziś mija rocznica urodzin kapitana piechoty Wojska Polskiego, obrońcy Lwowa, uczestnika bitwy o Narvik i walk we Francji, cichociemnego, kawalera Orderu Virtuti Militari.
Franciszek Rybka urodził się 7 czerwca 1918 roku w Libuszy, w Małopolsce. Był uczniem gimnazjum w Gorlicach. W 1937 roku zdał egzamin dojrzałości i rozpoczął odbywanie służby wojskowej. Rok później zdecydował się zostać żołnierzem zawodowym i wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie. Latem 1939 roku uzyskał stopień podporucznika. Podczas kampanii wrześniowej służył w Ośrodku Zapasowym 5 Dywizji Piechoty. Brał udział w obronie Lwowa. W listopadzie 1939 roku przeszedł na Węgry. Po ucieczce z obozu internowania dotarł do Francji, gdzie otrzymał przydział do Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich.
Podczas kampanii norweskiej dowodził plutonem. Za zasługi w bitwie o Narvik otrzymał Krzyż Walecznych. Po powrocie macierzystej jednostki do Francji brał udział w walkach w Bretanii. W czerwcu 1940 roku został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie otrzymał przydział do 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich. W 1941 roku zgłosił się do służby w kraju i przeszedł szkolenie w zakresie dywersji. 19 stycznia 1942 roku został zaprzysiężony.
W nocy z 1 na 2 września 1942 roku w ramach operacji lotniczej „Chickenpox” został przerzucony do okupowanej Polski. W trakcie lotu do kraju nad Holandią niemiecki myśliwiec podziurawił Halifaxa, którym lecieli cichociemni. Zrzut odebrała placówka odbiorcza „Igła” w okolicach wsi Mariew, w Kampinosie. Razem z nim ze spadochronem skakali porucznik Bolesław Jabłoński „Kalia”, porucznik Władysław Kochański „Bomba”, porucznik Stanisław Winter „Stanley” oraz porucznik Jan Woźniak „Kwaśny”.
Z chwilą skoku otrzymał awans do stopnia porucznika. Po standardowej aklimatyzacji do życia w warunkach okupacji otrzymał przydział do Okręgu Nowogródek Armii Krajowej. Na początku 1943 roku objął stanowisko zastępcy komendanta Ośrodka Stołpce Obwodu Baranowicze AK, a rok później został dowódcą tego Obwodu. Wiosną 1944 roku przeszedł na stanowisko zastępcy dowódcy Zgrupowania Stołpecko-Nalibowskiego.
Latem 1944 roku do Puszczy Nalibockiej zbliżył się front. Zgrupowanie Stołpecko-Naliborskie ruszyło w przeciwną stronę. 861 zaprawionych w bojach z Niemcami i partyzantką sowiecką dobrze uzbrojonych żołnierzy przez 27 dni przebyło ponad czterysta kilometrów i pod koniec lipca dołączyło do oddziałów Armii Krajowej w Puszczy Kampinoskiej. Zmagający się z czerwonką porucznik Rybka udał się na leczenie do Warszawy, w której wkrótce wybuchło powstanie. Odcięty od powstańców na Ochocie nie brał udziały w walkach, w połowie sierpnia 1944 roku w grupie ludności cywilnej trafił do obozu w Pruszkowie.
Po ucieczce zatrzymał się w Milanówku. Na początku 1945 roku ponownie dołączył do oddziału partyzanckiego. Po rozwiązaniu Armii Krajowej wrócił w rodzinne strony. Zagrożony aresztowaniem, w maju 1945 roku udał się do Tarnowa. Później mieszkał w Gdańsku, a następnie w Szczecinie. W 1948 roku postanowił przedostać się na Zachód, późną jesienią dotarł do Wielkiej Brytanii. Pracował w Londynie jako zegarmistrz. Aktywnie działał w środowiskach kombatanckich. Zmarł 13 czerwca 1986 roku podczas urlopu spędzanego na Majorce.
