czwartek,
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1924
Pomysł zorganizowania zimowych igrzysk narodził się wobec rosnącej popularności sportów zimowych na początku dwudziestego wieku. Pomimo pewnych oporów, Międzynarodowy Komitet Olimpijski (MKOl) zdecydował się na rozszerzenie formatu olimpijskiego, włączając do niego zimowe dyscypliny. Sporty zimowe debiutowały na letnich igrzyskach w 1908 roku w Londynie, rozegrano tam cztery konkurencje w łyżwiarstwie figurowym. Z biegiem czasu postanowiono zorganizować dużą zimową imprezę, a jako gospodarza wybrano Chamonix, niewielkie miasto w Alpach francuskich. Rozegrane w 1924 roku zawody nosiły nazwę „Tygodnia Sportów Zimowych”, jednak rok później MKOl podjął decyzję o regularnym rozgrywaniu zimowych igrzysk olimpijskich, a zmagania w Chamonix uznano za pierwszą edycję imprezy.
Chamonix 1924
Igrzyska rozpoczęły się 25 stycznia 1924 roku i trwały do 5 lutego. Mimo początkowych obaw co do zainteresowania i podołania trudom organizacji wydarzenie okazało się dużym sukcesem. W 1924 roku w szesnastu konkurencjach w ramach dziewięciu dyscyplin rywalizowało łącznie 314 zawodników (w tym trzynaście kobiet) z dziewiętnastu krajów. W Chamonix wystąpili również Polacy, jednak nasi reprezentanci nie zdobyli żadnych medali. Igrzyska olimpijskie w Chamonix miały ogromne znaczenie dla rozwoju sportów zimowych i stały się wzorem dla przyszłych edycji imprezy, a także pomogły w umocnieniu pozycji zimowych dyscyplin sportowych w międzynarodowej społeczności olimpijskiej.
Dyscypliny sportowe obecne w Chamonix
- biegi narciarskie;
- bobsleje;
- hokej na lodzie;
- kombinacja norweska;
- łyżwiarstwo figurowe;
- łyżwiarstwo szybkie;
- skoki narciarskie;
- curling (rozegrany jako konkurencja pokazowa);
- patrol wojskowy (rozegrany jako konkurencja pokazowa pierwowzór biathlonu).
Uczestnicy Igrzysk Olimpijskich 1924
- Austria;
- Belgia;
- Czechosłowacja;
- Finlandia;
- Francja;
- Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców;
- Kanada;
- Łotwa;
- Norwegia;
- Polska;
- Stany Zjednoczone;
- Szwajcaria;
- Szwecja;
- Węgry;
- Wielka Brytania;
- Włochy.
Występ Polaków
Zawody w Chamonix były ważnym momentem dla polskiego sportu, ponieważ był to pierwszy występ Polski w historii igrzysk olimpijskich. Polska odzyskała niepodległość zaledwie kilka lat wcześniej i była to okazja do zaprezentowania się na arenie międzynarodowej jako suwerenne państwo. Występ w Chamonix to początek długiej historii, w kolejnych latach polscy sportowcy osiągnęli wiele sukcesów olimpijskich, zdobywając medale w różnych dyscyplinach.
Wyniki
- Leon Jucewicz – łyżwiarstwo szybkie: w biegach na 500, 1500, 5000 i 10000 metrów zajął odpowiednio 17, 15, 16, 14 miejsce, dodatkowo w wieloboju uplasował się na ósmej pozycji;
- Andrzej Krzeptowski – 21. miejsce w skokach narciarskich, 28. pozycja w biegu narciarskim na 18 km oraz 19. lokata w kombinacji klasycznej;
- Franciszek Bujak – 27. miejsce biegu narciarskim na 18 km;
- Szczepan Witkowski – 21. miejsce biegu narciarskim na 50 km;
W polskiej ekipie znalazła się skoczkini narciarska Elżbieta Ziętkiewicz, niestety nie wystąpiła ona na skoczni z powodu ówczesnych przepisów sportowych. Skoki kobiet znalazły miejsce w programie igrzysk olimpijskich dopiero dziewięćdziesiąt lat później. W składzie polskiej reprezentacji był jeszcze patrol wojskowy w składzie Stanisław Chrobak, Stanisław Kądziołka, Zbigniew Wóycicki oraz Szczepan Witkowski. Nasi biathloniści nie ukończyli biegu.
Medaliści Igrzysk Olimpijskich 1924
Gwiazdą zawodów w Chamonix był fiński łyżwiarz szybki Clas Thunberg z trzema złotymi, jednym srebrnym i jednym brązowym medalem. Najwięcej medali zdobyli reprezentanci Norwegii – cztery złote, siedem srebrnych oraz sześć brązowych.
Łyżwiarstwo figurowe
- Złoto w rywalizacji mężczyzn: Gillis Grafström (Szwecja).
- Złoto w rywalizacji kobiet: Herma Szabo (Austria).
- Złoto w konkurencji par sportowych: Helene Engelmann i Alfred Berger (Austria).
Hokej na lodzie
- Kanada.
- Stany Zjednoczone.
- Wielka Brytania.
Bobsleje
- Szwajcaria (Eduard Scherrer, Alfred Neveu, Alfred Schläppi, Heinrich Schläppi).
- Wielka Brytania (Ralph Broome, Terence Arnold, Alexander Richardson, Rodney Soher).
- Belgia (Charles Mulder, René Mortiaux, Paul Van den Broek, Victor Verschueren, Henri Willems).
Skoki narciarskie
- Jacob Tullin Thams (Norwegia).
- Narve Bonna (Norwegia).
- Anders Haugen (Stany Zjednoczone).
Biegi narciarskie
- Złoto w biegu na 18 km: Thorleif Haug (Norwegia).
- Złoto w biegu na 50 km: Thorleif Haug (Norwegia).
- Złoto w sztafecie 4 × 10 km: Norwegia.
Łyżwiarstwo szybkie
- Złoto w biegu na 500 m: Charles Jewtraw (Stany Zjednoczone).
- Złoto w biegach na 1500 m i 5000 m oraz w wieloboju: Clas Thunberg (Finlandia).
- Złoto w biegu na 10000 m: Julius Skutnabb (Finlandia).
Kombinacja norweska
- Thorleif Haug (Norwegia).
- Johan Grøttumsbråten (Norwegia).
- Thoralf Strømstad (Norwegia).
Curling
W Chamonix ta dyscyplina traktowana była jako pokazowa, jednak w 2006 roku MKOl wstecznie uznał curling za pełnoprawną dyscyplinę olimpijską w 1924 i pośmiertnie przyznał medale uczestnikom.
- Wielka Brytania.
- Szwecja.
- Francja.
Patrol wojskowy
W Chamonix ta konkurencja traktowana była jako pokazowa, jednak w 2006 roku MKOl wstecznie uznał patrol wojskowy za pełnoprawną dyscyplinę olimpijską w 1924 i pośmiertnie przyznał medale uczestnikom.
- Szwajcaria (Denis Vaucher, Anton Julen, Alfons Julen, Alfred Aufdenblatten).
- Finlandia (August Eskelinen, Heikki Hirvonen, Ville Mattila, Väinö Bremer).
- Francja (Adrien Vandelle, Camille Mandrillon, Georges Berthet, Maurice Mandrillon).
Ostatni medalista Chamonix 1924
Z pierwszymi zimowymi igrzyskami olimpijskimi wiąże się ciekawa historia pewnej pomyłki. Pięćdziesiąt lat po zakończeniu rywalizacji norweski historyk Jacob Vaage odkrył błąd w podliczeniu wyników zawodów w skokach narciarskich. W efekcie Międzynarodowy Komitet Olimpijski przyznał brązowy medal olimpijski Andersowi Haugenowi z reprezentacji Stanów Zjednoczonych i jednocześnie pośmiertnie odebrał to trofeum dla Thorleifa Hauga z Norwegii. 12 września 1974 roku podczas specjalnej uroczystości Haugen osobiście odebrał medal z rąk córki swojego rywala. Jest to jedyny medal zdobyty przez skoczka narciarskiego z USA podczas igrzysk olimpijskich. Kolejną ciekawostkę w tej sprawie stanowi fakt, że Anders Haugen przyszedł na świat w Norwegii i dopiero jako dwudziestolatek wyemigrował do Stanów Zjednoczonych.
